Verovali ili ne, Amerika je svoju himnu dobila samo zahvaljujući Riplijevom „Verovali ili ne“

Bitka na jezeru Iri vodila se u okviru Rata iz 1812. godine između Amerikanaca i Britanaca. Amerikanci su dobili ovaj pomorski boj. Foto: Wikimedia Commons/Wmpearl

Trećeg dana marta 1931. godine Sjedinjene Američke Države, kojima je tada predsednikovao Herbert Huver, napokon su donele zakon kojim je „Barjak iskićen zvezdama“ proglašen za nacionalnu himnu. Pre toga, Amerika nije imala nacionalnu himnu. Ako vas to iznenađuje, niste usamljeni, jer su i sami Amerikanci bili zaprepašćeni kada su saznali da je nemaju.

Preporučujemo

Tekst pesme „Barjak iskićen zvezdama“ napisao je Frensis Skot Ki dana 14. septembra 1814. godine tokom Rata iz 1812, koji je mlada američka republika vodila protiv Britanske imperije. Pun rodoljubivog žara i nadahnut time što je na baltimorskoj tvrđavi Mekhenri zastava SAD ostala da se vijori i nakon britanskog bombardovanja (čemu je lično svedočio), iznedrio je zbilja prelepu patriotsku pesmu čiji su kvalitet savremenici odmah uvideli.

Istina, on je pesmu nazvao „Odbrana tvrđave Mekhenri“, naglasivši da je treba pevati uz melodiju britanske pesme „Anakreontu na Nebesima“ (eng. To Anacreon in Heaven) (Anakreont je bio starogrčki lirski pesnik koji je živeo u šestom i početkom petog veka pre nove ere, i bio poznat po pesmama o vinu i ljubavi) koju je napisao Džon Steford Smit. Njegov predlog za melodiju je zdušno prihvaćen, ali je naziv ubrzo „popularnim dekretom“ promenjen u „Barjak iskićen zvezdama“. Barjak je morao biti naglašen jer je zastava koja je pesmu nadahnula bila istinski ogromna: skoro trinaest metara sa preko devet.

Kao što rekosmo, njen rodoljubivi polet je odmah primećen pa je postala vrlo popularna, i do Građanskog rata bila u grupi najpopularnijih. Krajem devetnaestog veka američka vojska ju je izabrala za svoju zvaničnu pesmu koja se svirala na manifestacijama, ali nije bila nacionalna himna.

Bitka kod Kvinston Hajtsa vođena je u okviru Rata iz 1812. godine između Amerikanaca i Britanaca. Britanci su dobili ovaj boj. Foto: Wikimedia Commons/nflibrary.ca

Presudnu ulogu da to postane imao je znameniti Robert Ripli, na čijoj smo rubrici „Verovali ili ne“ svi odrasli (barem mi koji smo odrasli na „Politikom Zabavniku“).

Naime, 3. novembra 1929. godine on je u svom „Verovali ili ne“ (koji je prodavao praktično svim listovima širom zemlje) objavio sledeću čudnu činjenicu: „Verovali ili ne, Amerika nema svoju nacionalnu himnu“. Amerikanci su bili potpuno zaprepašćeni i u čudu. „Kako, bre, nemamo himnu?!“ moglo se čuti širom SAD. Toliko su bili šokirani da je Kongres primio pet miliona pisama u kojima je građanstvo zahtevalo da savezni zakonodavni organ izglasa himnu. Većina je tražila baš „Barjak iskićen zvezdama“.

Inače, ako vas zanima, tekst te pesme na engleskom jeziku glasi (prevoditi je nema nikakve svrhe, a verovatno ni potrebe jer danas svaka kompjuterski obrazovana osoba zna engleski):

Oh, say can you see, by the dawn's early light,

What so proudly we hailed at the twilight's last gleaming?

Whose broad stripes and bright stars, through the perilous fight,

O'er the ramparts we watched, were so gallantly streaming?

And the rockets' red glare, the bombs bursting in air,

Gave proof through the night that our flag was still there.

O say, does that star-spangled banner yet wave

O'er the land of the free and the home of the brave?

On the shore, dimly seen through the mists of the deep,

Where the foe's haughty host in dread silence reposes,

What is that which the breeze, o'er the towering steep,

As it fitfully blows, now conceals, now discloses?

Now it catches the gleam of the morning's first beam,

In full glory reflected now shines on the stream:

Podizanje američke zastave na Ivo Džimi tokom Rata na Pacifiku. Foto: Tanjug/AP/Joe Rosenthal

'Tis the star-spangled banner! O long may it wave

O'er the land of the free and the home of the brave.

And where is that band who so vauntingly swore

That the havoc of war and the battle's confusion

A home and a country should leave us no more?

Their blood has wiped out their foul footstep's pollution.

No refuge could save the hireling and slave

From the terror of flight, or the gloom of the grave:

And the star-spangled banner in triumph doth wave

O'er the land of the free and the home of the brave.

Oh! thus be it ever, when freemen shall stand

Between their loved homes and the war's desolation!

Blest with victory and peace, may the heaven-rescued land

Praise the Power that hath made and preserved us a nation.

Then conquer we must, when our cause it is just,

And this be our motto: "In God is our trust."

And the star-spangled banner in triumph shall wave

O'er the land of the free and the home of the brave!

(P. L.)