Nemci nisu ubijali samo Srbe: Evo šta su radili braći Slovencima! (FOTO)

Selo Rašica kod Ljubljane gori septembra 1941. nakon partizanske akcije u kojoj je stradao jedan stražar Vermahta. To je Nemcima bio povod da spale 65 kuća, ubiju 85 muškaraca, a 229 žena i dece deportuju. Foto: Znaci.net/Muzej revolucije naroda Jugoslavije

Tokom Drugog svetskog rata, borba protiv okupatora i unutarjugoslovenski sukob odvijao se uglavnom na teritoriji današnje Republike Hrvatske te Bosne i Hercegovine, tada NDH.

Preporučujemo

Osim drugog dela 1941. godine, i kraja 1944. kada je Srbija oslobođena, centralna teritorija naše republike bila je uglavnom mirna (toliko mirna da je na leto 1944. godine — kaže Herman Nojbaher, specijalni nemački izaslanik za Balkan — u Srbiji bio stacioniran samo jedan nemački policijski bataljon, a i on nepopunjen).

Dakle, rat se uglavnom odvijao između Krupe i Drine, Drave i Jadrana. Tu se odvijao i genocid nad Srbima, sprovođen pre svega od strane ustaša, ali i Nemaca. To ne znači da na tlu naše Srbije nisu činjeni zločini; Nemci su ovde streljali mnogo nedužnih ljudi po zloglasnoj formuli "sto za jednog" (mada je u praksi to bilo bliže formuli u ostalim okupiranim zemljama).

Zbog tog stravičnog genocida kojim smo bili izloženi sa svih strana, kao da smo postali bezdušni i nesposobni da drugima priznamo žrtve. Recimo, imamo običaj da negiramo postojanje hrvatskih komunista ("svi Hrvati su ustaše") iako je mnogo Hrvata stradalo od ustaške ruke, ali i da ignorišemo patnje naše braće u Sloveniji.

Stravični zločin Italijana u Sloveniji. Foto: Muzej revolucije naroda Jugoslavije/Znaci.net

A Slovenija je prošla užasan put tokom rata. Ne samo što je tamo bio jak jugoslovenski pokret blizak izbegličkoj vladi u Londonu i četnicima Draže Mihailovića, već je posebno bio jak partizanski pokret koji se neprestano borio protiv nemačkog i italijanskog okupatora.

Ovo ima posebnu težinu ako se zna da je Slovenija u potpunosti bila pripojena Nemačkoj i Italiji, a kasnije kada je Italija ispala iz rata, samo Nemačkoj.

To znači da, kada slovenački partizani naprave akciju i bore se protiv Vermahta, oni to čine na teritoriji samog Trećeg rajha, unutar granica te zlikovačke imperije, bez ikakve državne barijere između njih i, recimo, Berlina.

Zaštitna četa Glavnog štaba Slovenije na položaju avgusta 1943. godine. Foto: Wikimedia Commons/Znaci.net/Muzej revolucije naroda Jugoslavije

Rizik takve igre je bio ogroman, posebno ako se ima i vidu da su Nemci hteli da proteraju sve Slovence koji nisu mogli da budu ponemčeni, a one koji su mogli hteli su da liše etničkog identiteta. Elita njihova bila je deportovana u NDH i Srbiju, kultura im je bila uništavana, ljudi terani da menjaju imena i prezimena.

Na slici na samom početku teksta možete videti pogled na selo Rašica iz Ljubljane, na dan 20. septembra 1941. godine. Dva dana ranije, Rašička partizanska četa napala je konvoj nemačkih automobila i u tom napadu stradao je jedan stražar Vermahta.

To je bio povod da pripadnici nemačke oružane sile sravne selo sa zemljom, spale 65 kuća, ubiju 85 muškaraca, a 229 žena i dece odvedu u nepoznatom pravcu, ka NDH.

Italijani se slikaju posle streljanja slovenačkih rodoljuba. Foto: Muzej revolucije naroda Jugoslavije/Znaci.net

To je bio samo prvi u nizu sličnih zločina koje su nemačke i italijanske snage počinile tokom rata nad nedužnim življem Slovenije. Ukupno je oko 90.000 ljudi stradalo u toj zemlji tokom Drugog svetskog rata, što predstavlja 7,2 odsto predratne populacije, a to je iznad jugoslovenskog proseka. Nisu sve to, međutim, žrtve Nemaca i Italijana. Ima tu onih koje su partizani po kratkom postupku kaznili za kolaboraciju, što tokom rata, što na kraju.

ZVERSTVA ITALIJANA U JUGOSLAVIJI: A četnici su se grlili s ovim fašističkim ološem (FOTO)

A inače, u selu Rašica rođen je narodni heroj Stane Kosec po kome planinski vrh u ovom mestu od 1958. godine nosi ime Vrh Staneta Kosca.

(O. Š.)