OVO JE MILOMIR, NAJMLAĐI PARTIZANSKI KURIR: Bio je član čuvenog Valjevskog odreda koji je prošao kroz Scilu i Haribdu (FOTO)

 
 ≫ 
  • 30

Među najčuvenijim pripadnicima Valjevskog narodnooslobodilačkog partizanskog odreda svakako su Žikica Jovanović Španac i Stjepan Filipović, ali bilo je tu još 1.300 boraca pored njih. Među njima i dečak Milomir Radivojević, najmlađi kurir ove formacije NOVJ

Milomir Radivojević, najmlađi kurir Valjevskog odreda, u Peckoj 20. oktobra 1941. godine. Foto: Znaci.net/Muzej istorije naroda Jugoslavije

Valjevski narodnooslobodilački partizanski odred uspostavljen je krajem juna meseca 1941. godine, neke dve nedelje pre izbijanja ustanka u Srbiji 7. jula. Može se reći da je uz Mačvanski odred bio presudan za razbuktavanje bune protiv okupatora.

Akcije ovog odreda bile su brojne, a posebno su se tokom te druge polovine 1941. godine bili okomili na prugu Beograd-Čačak i Lajkovac-Valjevo, gde su sproveli niz napada na nemačke položaje. Po naređenju Vrhovnog štaba čistili su teritoriju od okupatora i spojili se sa Užičkim i Čačanskim odredom. Oslobodili su rudnik Stolice, garnizon Vermahta su porazili i u Bici za Krupanj, a držali su i samo Valjevo dva meseca pod opsadom.

Nakon sloma Užičke republike oko hiljadu preostalih boraca ovog odreda ostalo je na teritoriji Zapadne Srbije, gonjeno od strane Nemaca, četnika, ruskih belogardejaca, kao i formacija pod komandom Milana Nedića i Dimitrija Ljotića, i to sve u krug.

Bila je to paklena zima, kada je Valjevski odred prošao kroz Scilu i Haribdu, i to bukvalno: kada su se marta 1942. napokon prebacili preko Drine u Istočnu Bosnu, od 1.300 boraca koliko su imali na svom vrhuncu ostalo ih je samo osamdesetak.

Stjepan Stevo Filipović, jedan od najčuvenijih boraca Valjevskog odreda, trenutak pre vešanja diže pesnice visoko i kliče: "Smrt fašizmu — sloboda narodu!". Foto: Wikimedia Commons/United States Holocaust Memorial Museum

Najčuveniji pripadnici Valjevskog NOP odreda bili su Žikica Jovanović Španac, politički komesar Rađevskog bataljona, i Stjepan Filipović, komandir Kolubarske čete.

Filipović, koji ima veličanstveni spomenik u Valjevu i čija fotografija pred pogubljenje krasi zgradu Ujedinjenih nacija, obešen je javno maja 1942. godine, ali ne pre nego što je prkosno digao pesnice visoko ka nebu i uzviknuo "Smrt fašizmu — sloboda narodu!" (a inače je pogubljen 15 minuta pre nego što je planirano jer je neprestano pričao protiv okupatora i domaćih izdajnika te pozivao narod da vadi zarđale puške i tuče gadove).

Među manje poznatim (ili potpuno nepoznatim) pripadnicima Valjevskog NOPO bio je i ovaj dečak po imenu Milomir Radivojević, najmlađi kurir u čitavom odredu.

Slika na vrhu teksta nastala je u selu Pecka kod Osečine u Kolubarskom okrugu, 20. oktobra 1941. (tačno tri godine pre oslobođenja Beograda), ali nismo ništa više o njemu uspeli da iskopamo. Moguće je da je izgubio život u mesecima koji su usledili, ali je moguće i da se povukao u ilegalu i preživeo.

(Telegraf.rs)

Video: Radnika milimetar delio od smrti: Sam Bog ga je pogledao

Podelite vest:

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Telegraf.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.

Više sa weba

Komentari

  • Draškić

    5. septembar 2017 | 00:41

    Samo da podsetim da se Dzavaharlal Nehru divio herojskome činu Stjepana-Stevana Filipovića klekavši ispred Filipovićeve fotografije u Nju Delhiju '50 godina na jednoj jugoslovenskoj dokumentarnoj izložbi i kazavši: Kakav moral pod omčom. Ovaj čovek je prekoračio granicu smrti. Tito je morao pobediti kad je imao partizane koji su se na ovakav način borili i umirali.

  • XYXY

    5. septembar 2017 | 00:25

    Bravo za ovakve tekstove! Sve je to deo naše istorije i ne smemo da je zaboravimo. I to svetle i slobodarske istorije na koju treba da se ponosimo. Dok je Evropa grcala pod nacističkom čizmom jedan relativno mali narod na Balkanu, Srbi, je davao znake da je još živ. Samo živma i drugi mogu pomoċi. Otporom smo pokazivali da smo živi i da ako smo i izgubili bitku nismo i rat.

  • Branko

    5. septembar 2017 | 17:55

    Decak na slici sa puskom je moj tast . Zove se Milomir Radojevic Malac. Preziveo je rat i umro je u Beogradu 2oo9 god

Da li želite da dobijate obaveštenja o najnovijim vestima?

Možda kasnije
DA