KAKO SU UMIRALI ČASNI KOMUNISTI: Pesnica u vis, a zlotvori neka streljaju! (FOTO)

Streljanje 12 članova SKOJ-a u Bečeju 11. novembra 1941. godine od strane mađarskih fašista. Podignutu pesnicu drži Milan Gavrić. Foto: Znaci.net/Slikepartizana.com

Selo Divci kod Valjeva, 11. novembar 1941. godine. Pukovnik Dragoljub Mihailović, koji se od sloma i kapitulacije aprila meseca u međuvremenu nametnuo kao vođa četničkih jedinica i učestvovao u ustanku i oslobađanju gradova skupa sa partizanskim odredima, održava sastanak sa predstavnicima Vermahta, nudi primirje i saradnju u borbi protiv "crvenih".

Preporučujemo

Tačne motive ovog čina verovatno nikada nećemo saznati; premda se nakon rata ovo uzimalo kao početak četničke kolaboracije sa mrskim okupatorom, moguće je da je Draža pokušao da izvede nešto slično onome što su lideri NOVJ pokušali takozvanim Martovskim pregovorima nakon Bitke na Neretvi 1943. godine, kada su Nemcima izneli donekle sličnu ponudu u nameri da dođu do predaha nakon jedva izvedenog preživljanja.

Sa druge strane, možda je to zaista bio početak saradnje četnika sa Nemcima.

Bilo kako bilo, slučaj je hteo da se istog tog dana, na severu naše zemlje, u Bečeju, odigra posve drugačiji događaj.

Streljanje 12 članova SKOJ-a u Bečeju 11. novembra 1941. godine od strane mađarskih fašista. Foto: Znaci.net/Slikepartizana.com

U pitanju je streljanje dvanaest pripadnika SKOJ-a (Saveza komunističke omladine Jugoslavije, podmlatka KPJ) od strane mađarskih fašista, ispred zida koji je kasnije nazvan "Zidom smrti" i koji je danas pod zaštitom države jer je ispred njega 20. januara naredne godine streljano još jedanaest komunista.

Na prvoj slici, mladić koji drži podignutu pesnicu otpora mrskom okupatoru Bačke i simbol mladalačke borbe za slobodu, zove se Milan Gavrić. Među streljanima tog dana našao se i njegov rođeni brat Svetozar.

Na trećoj slici sa podignutom pesnicom i herojski spuštenim povezom za oči jeste Labud Pejović, poreklom iz Crne Gore, a inače u trenutku hapšenja sekretar Sreskog komiteta SKOJ-a. Tu je negde i Momčilo Šaranović, momak koji je uhapšen zajedno sa Labudom; njih su dvojica pokušala da pruže otpor prilikom hvatanja te su ubili jednog mađarskog žandarma a drugog ranili.

Streljanje 12 članova SKOJ-a u Bečeju 11. novembra 1941. godine od strane mađarskih fašista. Sa podignutom pesnicom i spuštenim povezom za oči je Labud Pejović. Foto: Znaci.net/Slikepartizana.com

Labud je, u trenutku koji je usledio nakon ovoga koji je ovekovečen na fotografiji, ustao i povikao: "Živela Komunistička partija Jugoslavije! Smrt fašizmu!". Potom je ubijen.

Uz njih četvoricu toga su dana streljani i Borislav Vlajkov, Živko Gagić, Stevan Kojić, Isidor Mogin, Ivan Ćirić, Gotfrid Hove, Teodor Cvejanov i Vujica Čiplić.

Što se tiče događaja od 20. januara 1942. godine, na tom istom mestu, među streljanima su bili Ištvan Nađ, novi sekretar Sreskog komiteta SKOJ-a, i član komiteta Janoš Rečo. Samo sedam dana kasnije, isti ti mađarski žandarmi ubili su u Bečeju 124 muškarca, 86 žena, 19 staraca i 15 dece i bacili ih pod led zaleđene Tise.

(Telegraf.rs / Izvor: Slikepartizana.com)