Najstarija mapa zvezda otkrivena ispod hrišćanskog rukopisa

Kopija mape zvezda astronoma Hiparha sa Rodosa otkrivena je ispod rukopisa Jovana Lestvičnika, pisca čuvene rasprave napisane oko 600. godine nove ere - Lestvica - u kojoj se opisuje metod uznošenja duše ka Bogu kao uz neku lestvicu, stoji u saopštenju za medije koje je izdao Muzej Biblije, prenosi CNN.

Naučnici su dugo znali za Hiparhov katalog zvezda jer su se navodi o njemu pominjali u drugim drevnim tekstovima, ali njihova potraga za izvornim dokumentom sve do sada bila je neuspešna.

Preporučujemo

Brajan Hiland, kusost srednjovekovnih rukopisa Muzeja Biblije kaže da je novootkriveni test izuzetno otkriće.

- Otkriće takođe potvrđuje tačnost Hiparhovih merenja - naveo je on.

Discovery alert! 💫 Scholars have found the earliest known, scientifically precise star chart hidden in a medieval codex at Museum of the Bible.Read more about this exciting discovery in Nature: https://t.co/tvV33QsuR4. 🌌 🔭 #newdiscovery #museumresearch pic.twitter.com/op1jZ1ddW1— Museum of the Bible (@museumofBible) October 19, 2022

Pažljiva analiza pokazala je da je drevni pergament korišćen više puta.

Najpre, u 5. ili 6. veku, jedan grčki pisar je prepisao Hiparhov Katalog zvezda u kome je dreni astronom 134. godine pre nove ere uneo oko 850 zvezda i bio prvi astronom koji je odredio skalu "magnituda" koja ukazuje na njihovu prividnu sjajnost.

Hiparh se smatra i ocem trigonometrije i jednim od najvećih astronoma antike.

Zatim, u 10. ili 11. veku, pisar u manastiru Svete Katarine na Sinajskoj gori, izbrisao je stari zapis kako bi iskoristio pergament za nešto drugo, objašnjavaju u Muzeju. Manastirski pisar je izgleda sakupio listove pergamenta od najmanje desetak različitih rukopisa.

On je sastrugao postojeće mastilo i oprao pergament pre nego što je prepisao sirijski prevod Lestvice.

Ali vremenom su ostaci ostruganog mastila počeli da tamne – pa su istraživači shvatili da je dokument palimpsest, sa slojevima različitih tekstova napisanih na istom materijalu.

Muzej je izvršio multispektralno snimanje listova rukopisa 2013, 2015, 2017. i 2018. godine. Zatim su poslali rukopis Univerzitetu Kembridž da prouče osnovni tekst.

Istraživači su objavili svoje nalaze ovog meseca u časopisu Istorija astronomije.

Osim što su potvrdili da je Hiparhov tekst sakriven ispod hrišćanske rasprave, istraživači su takođe otkrili da su Hiparhova merenja tačnija od onih njegovog naslednika, matematičara i astronoma Ptolomeja.

(Telegraf.rs)