OTKRIVENA TAJNA STARA 2.000 GODINA: Formula rimskog betona, moćnijeg od svakog današnjeg

Nakon više od 2.000 godina međunarodni tim naučnika otkrio je tajnu jedne od najdugovečnijih ljudskih kreacija - rimskog betona. Drevni Rimljani, poznato je, pored toga što su bili pragmatični, bili su i vrhunski inženjeri. Dok su Egipćani gradili grobnice svojih kraljeva, Latini su gradili stvari od praktične koristi i činili čuda.

Njihovi putevi, akvadukti i hramovi i dalje se dobro drže uprkos svim nepogodama koje su ih zadesile tokom proteklih stoleća. Jedna takva struktura koja je godinama fascinirala geologe i inženjere jeste rimska luka.

Tokom protekle decenije istraživači iz Italije i Sjedinjenih Država analizirali su 11 luka na Mediteranu konstruisanih od rimskog betona koje su uglavnom bile stare oko 2.000 godina, i ustanovili da su gotovo netaknute uprkos morskim valovima.

- Materijal koji se danas najčešće upotrebljava, portland cement, ne može da se meri sa rimskim betonom. U moru može biti 50 godina, ali tada počinje da erodira - kaže Mari Džekson, naučnica sa Kalifornijskog univerziteta Berkli i članica istraživačkog tima koji je otkrio zašto je rimski beton tako moćan.

Naime, sa obale italijanskog grada Pocuolija uzeli su uzorak koji datira iz 37. godine pre Hrista i u laboratoriji analizirali njegove mineralne komponente. Analiza je, veruju naučnici, otkrila drevni recept i ukazala koliko je rimski beton stabilniji, kao i da daleko manje uništava okoliš.

- Problem je u tome što se proizvodnjom portland cementa ispušta sedam odsto od ukupne količine ugljen-dioksida koju u vazduh ispušta celokupna industrija - kazao je Paulo Monteiro, profesor sa Berkli univerziteta.

Tajna rimskog betona leži u jedinstvenoj formuli minerala i tehnici proizvodnje. Rimljani su napravili beton mešajući kreč i vulkanske stene. Naime, za podvodne građevine koristili su kreč i vulkanski pepeo kako bi dobili malter. Materijal uronjen u more odmah bi izazvao snažnu hemijsku reakciju. U kreč bi ušla voda i reagovala sa pepelom, što bi učvrstilo celu smesu.

U portland cementu nema mešanja kreča i vulkanskog pepela pa nije tako dobar kao rimski beton: a to je razlog zašto cement koji danas koristimo traje samo nekoliko decenija.

- Pitanje ostaje možemo li da upotrebimo i danas formulu drevnih Rimljana. Jedva čekamo da isprobamo - zaključila je Mari Džekson.

(Telegraf.rs / Izvor: Jutarnji.hr)