NAJVREDNIJA STVAR NA SVETU: Niko ne zna gde je kineski carski pečat od žada koji svom vlasniku daje Mandat sa NEBA (VIDEO)

Nasledni pečat kraljevstva, poznat i kao Carski pečat Kine, izrađen je od žada, i to od čuvenog komada ovog minerala poznatog kao "He Ši Bi" koji igra važnu ulogu u brojnim istorijskim i legendarnim pričama u kineskoj kulturi.

Preporučujemo

Pečat je izrađen 221. godine pre nove ere po naređenju Jinga Dženga, prvog kineskog cara i utemeljitelja dinastije Ćin; ovog vladara retko ne zovu po imenu i prezimenu, već ga zovu Ćin Ši Huang (doslovno: Prvi car Ćina; iz imena te dinastije nastao je naš naziv za Kinu pa se tako njegovo ime može prevesti i kao Prvi kineski car). On je uništio tzv. Zaraćene države i okončao period haosa, te stvorio prvo ujedinjeno kinesko carstvo.

"He Ši Bi" je prethodno pripadao državi Žao, koja se najoštrije suprotstavila pokretu oko dinastije Ćin, zbog čega je bilo mnogo simbolike u činjenici da je baš od tog komada žada Prvi kineski car naredio da se izradi njegov imperijalni pečat.

Pored toga, u drevnoj kineskoj kulturi, žad je simbolisao unutrašnju lepotu u ljudima; tokom četiri veka duge vladavine dinastije Han (koja je četiri godine nakon smrti Prvog kineskog cara smenila dinastiju Ćin) žad je postao i simbol besmrtnosti u toj meri da su pojedini pokušavali da ispiju taj mineral u tekućoj formi ne bi li se dočepali večnog života.

Bronzano drvo pronađeno na praistorijskom lokalitetu za koje se veruje da bilo smatrano svetim od pra-Kineza. Vrh nedostaje ali je procena da je bilo visoko 5 metara. U njemu je 9 svetih ptica. Foto: Wikimedia Commons/momo

Sve se to zgodno uklapa u ideju o Nebeskom mandatu i u to zbog čega je pečat upravo od žada, najvrednijeg kineskog materijala hiljadama godina unazad.

Naime, Nebeski mandat je koncept sličan evropskom božanskom pravu po kome su carevi i kraljevi nekada vladali; Kinezi su verovali da Nebesa daju mandat pravednom Sinu Nebesa da vlada ljudima i narodima, ali da on gubi taj mandat ako ne uspe da ispuni dužnosti i obaveze koje su mu poverene; dokaz da se to desilo se očitavao u činjenici da je svrgnut, da je pobuna protiv njega uspela.

Reči "primivši Mandat sa Nebesa, neka (car) vodi dug i prosperitetan život" napisao je kancelar Li Si (koji je, pored svoje političke uloge, poznat i kao klasični legalistički pisac i, u ovom slučaju važnije, kao vrsni kaligraf), a to je zatim uklesano u žad od strane Sun Šoua. U pitanju je osam kineskih karaktera, a osam je srećni broj u njihovoj kulturi.

Šta se dalje dešavalo sa ovim predmetom?

Obojena figurina konjanika, nastala tokom dinastije Han pre oko 2.000 godina. Foto: Wikimedia Commons/Editor at Large

Nakon smrti drugog cara iz dinastije Ćin, treći i poslednji, Zijing, koji je vladao samo 46 dana na jednom parčetu nekadašnje imperije, predao je i vlast i pečat novom caru iz dinastije Han, nakon čega je pečat postao poznat kao Nasledni pečat kraljevstva Han. Zatim je 9. godine nove ere, na kraju vladavine Zapadne dinastije Han, novi car Vang Mang je primorao caricu-udovicu da preda pečat ali ga je ona u besu bacila pa se jedan ćošak oštetio. Vang Mang je naredio da se oštećeni ugao obnovi zlatom.

Dinastije su padale i nove su se dizale, a pečat je prelazio iz ruke u ruku. Na njega se gledalo kao na uređaj legitimizacije nečije vlasti, kao na istinski čin dobijanja Mandata sa Nebesa.

I to u toj meri, da su se nakon sloma dinastije Han, tokom turbulentnog Trokraljevskog perida (kada su tri vladara sebe nazivali carevima, svaki osporavajući pravo preostala dva), vojske sukobljavale na bojnim poljima zbog ovog pečata koji je postao osnovni izvor rivalstva između zaraćenih strana. Vladar koji ga je posedovao proglašao je sebe jedinim legitimnim, a tako je bio i naknadno posmatran u istoriografiji.

Pri kraju vladavine dinastije Han, 197. godine nove ere general Sun Đian je pronašao Nasledni pečat kraljevstva kada su njegove snage evakuisale prestonicu Luojang, nakon uspešne kaznene ekspedicije protiv pobunjenog Donga Žuoa, i predao ga svom zapovedniku Juanu Šuu.

Juan Šu je onda sebe proglasio za cara, ali je to razbesnelo vojne zapovednike diljem carstva, među njima posebno ljude kao što su bili Cao Cao, Liu Bei i Lu Bu, kojeg su zvali Leteći general. Sva trojica naneli su Juanu Šuu žestoke poraze, a poslednji je doživeo od strane Liua Beia 199. godine.

Međutim, pečat nije prešao u ruke poslednjeg pobednika već u ruke Caoa Caoa čiji je sin Cao Pi 220. godine proglasio uspostavu dinastije Vei kao legitimnog naslednika države Han; sledile su uspostave dinastija Šu (od strane Liua Beia) i dinastije Vu (od strane Suna Kuana).

Pečat je međutim ostao u rukama dinastije Vei sve dok poslednji car iz ovog doma, Cao Huan, nije bio 265. godine primoran da abdicira u korist Sime Jana, prvog cara iz dinastije Đin koja će sve do 420. godine nepodeljena vladati Kinom (mada, tokom većeg dela ovog perioda, samo njenim delovima, budući da je period između 304-439. godine poznat kao Šesnaest kraljevstava Pet varvara). Nakon toga sledi period Južne i Severne dinastije, pa vladavina dinastije Sui (581-618), pa onda Tang (618-907).

Nakon toga dolazi kobni tzv. period Pet dinastija i deset kraljevstava, barem kobni za pečat. Bio je to turbulentni period koji se završio 960. godine uzdizanjem dinastije Song na tron ponovo ujedinjene Kine. Carevi iz doma Songa nikada nisu posedovali Nasledni pečat kraljevstva jer je on izgubljen tokom perioda koji je prethodio njihovom ustoličenju.

Zapravo, ne zna se ni u kom je tačno trenutku koji car izgubio kontrolu nad pečatom.

Postoje tri teorije kada se to desilo:

Prva: na kraju vladavine dinastije Kasniji Tang (923-937), koja nije imala nikakve veze sa dinastijom Tang već je bila uspostavljena od strane siniziranih pripadnika turkijskog naroda Šatuo, kada je poslednji car iz ovog doma izvršio čin samožrtvovanja;

Karta Kine 923. godine tokom perioda Pet dinastija i deset kraljevstava. Foto: Wikimedia Commons/Ian Kiu

Druga: 946. godine kada je car Taizong iz dinastije Liao, siniziranih pripadnika mongolskog plemena Kidan, zarobio poslednjeg cara iz kraljevstva Đin;

Treća: pečat je navodno preživeo i došao u posed vladara iz mongolske dinastije Juan, koju je na kineski presto 1271. postavio Kublaj-kan, ali kada su oslobodilačke armije Minga zauzele prestonicu Juana 1369. godine uspele su da pronađu samo jedan od jedanaest pečata za koje se znalo, a među njima nije bio ovaj najvažniji; naredne godine, armije Minga su izvršile najezdu Mongolije i prisvojile blaga koje su Juani sa sobom poneli iz Kine, ali opet se tu nije nalazio Nasledni pečat kraljevstva.

U svakom slučaju, na početku vladavine dinastije Ming (1368-1644) bilo je opštepoznato da je Carski pečat Kine izgubljen. Ni ova a ni mandžurska dinastija Ćing koja ju je svrgla s vlasti, nije posedovala ovaj predmet.

Upravo su zbog tog vidljivog nedostatka legitimiteta i dokaza da poseduju Mandat sa Neba, vladari Ćinga bili toliko opterećeni izradom raznih pečata; za carevu službenu upotrebu u pekinškom je Zabranjenom gradu postojalo čak 25 pečata, sve sa ciljem da se snizi značaj Naslednog pečata.

Dvorski život dinastije Severni Ći 571. godine, prikazan na muralu u carskoj grobnici. Foto: Wikimedia Commons/xn--rhtw9vlu4bfqe.tw

Nakon pada dinastije Ćing i uspostave republike, potom i pobede komunista, za nekoliko pečata se tvrdilo da su izgubljeni Nasledni pečat kraljevstva, ali je nauka to uvek opovrgavala.

Gde se sada nalazi, niko ne zna. Možda je negde zakopan, a možda ga neko skriva. Možda jednoga dana ispliva na površinu. Njegovu važnost ne bi trebalo potceniti; svima je jasno da se radi o objektu od ogromne vrednosti za koju bi savremeni kineski vlastodršci verovatno bili spremni da daju milijardu dolara, samo da je imaju (naravno, to verovatno ne bi bilo potrebno, dovoljno bi bilo da zaprete sankcijama i ratom), ali njen značaj je mnogo veći od toga.

OD CARA DO BAŠTOVANA: Čudesni put poslednjeg kineskog imperatora u 10 koraka (FOTO)

Mi polazimo od sekularne pretpostavke o njegovoj vrednosti. To nije polazna tačka milijarde Kineza koji snažno veruju u svoju narodnu religiju, bogove i duhove predaka, i u to da vladar mora da ima Mandat sa Neba. U tom smislu, Nasledni pečat kraljevstva je neprocenjiv a njegov značaj - neprecenjiv.

(O. Š.)