RUŠIMO LAŽI O SLOVENIMA: Navodno pre 1.500 godina bili varvari, a Vikinzi Rusiju zvali "zemljom gradova" (FOTO)

"Gardariki" je drevni skandinavski grupni naziv za prvobitne istočnoslovenske državice koje su se na samom početku srednjeg veka nalazile u Istočnoj Evropi; naziv se pominje čak i u severnjačkim sagama. Nadenuli su ga prvi vikinzi (varjazi) koji su krenuli niz velike ruske reke, a doslovno znači "zemlja gradova".

Preporučujemo

Isprva se to odnosilo samo na teritoriju na samom severu ruskih zemalja, ispod Baltika, duž reke Volhov, ali se to postepeno prenelo i na sve krajeve.

Skandinavske sage smatraju Veliki Novgorod ("Holmgardr") prestonicom celog "Gardarikija", a to uostalom čine i staroruski letopisi koji se odnose na period pre nego što su Istočni Sloveni iz kojih će se razviti Rusi pozvali varjage da zavedu red (što su oni na čelu sa Rjurikom i učinili te preuzeli vlast, doduše, uz ograničenja).

Staronordijska reč "gard" ima isto značenje kao i slovenski "grad, tvrđava", a sa njima je u vezi i engleska reč "garden" što je opet u vezi sa našom (sada već pomalo ispalom iz mode) reči "gradina" u smislu "bašte, vrta".

Gosti s mora, slika Nikolaja Reriha na kojoj su prikazani varjazi na svom brodu. Varjazi su vikinzi u Rusiji. Foto: Wikimedia Commons/icr.su

Sama reč "Gardariki" je skraćena verzija prvobitne forme "Gardar", ali to ne treba mešati sa njihovim nazivom za Carigrad - "Gardr", što znači "Gradina" (prestonicu Romejskog carstva oni su nazivali i "Miklagardr", što znači "veliki vrtovi, velike gradine").

Premda je prvi put zapisana u sagama u XII veku, do tada se prenosila usmenim putem; prilično je sigurno da su joj vikinzi to ime dali čim su sredinom 8. veka kročili na istočnoslovensko tle.

Kasnije je i u Severnoj Evropi počeo razvoj gradova iz utvrđenja koja su i sami vikinzi gradili, a pritom su praktično u istom vremenskom periodu harali i po Zapadnoj Evropi gde su takođe videli gradove, i ne bi imalo nikakvog smisla takav atribut tako kasno davati Rusiji; kao kada bi danas Japan nazivali zemljom gradova, iako znamo da gradova ima širom sveta.

Veće u Pskovu. Foto: Wikimedia Commons/Apollinary Vasnetsov

Ali, zašto su vikinzi istočnoslovenske zemlje nazivali "zemljom gradova"? Otkud tamo gradovi? Zar Stari Sloveni nisu bili divljaci koji su tek izašli iz šuma i močvara, i bauljajući tražili svetlost?

Otkud im gradovi? I otkud im gradova u tolikoj meri da su vikinzi, najveći pustolovi i putnici ranog srednjeg veka, kao osnovno svojstvo te zemlje uzeli baš njih i smestili ih u njen naziv?

Samo pitamo.

(Telegraf.rs)