Priča o ratu dugom 172 godine, tokom koga nije ispaljen nijedan metak i nijedna kap krvi nije prolivena (FOTO)

Španski rat za nezavisnost u anglosaksonskoj istoriografiji poznat je i kao Poluostrvski rat, što je aluzija na činjenicu da se tehnički vodio na celoj teritoriji Iberijskog poluostrva.

Preporučujemo

Počeo je 1807. godine kada je Napoleon skupa sa Španijom izvršio invaziju na Portugaliju, koju je potom okupirao, a sve zbog njihovog savezništva sa Ujedinjenim Kraljevstvom i odbijanjem da se pridruže sankcijama protiv ove ostrvske velesile (tzv. Kontinentalni sistem).

Rat je eskalirao naredne godine kada se Bonaparta serijom vojno-političkih manevara okrenuo protiv Španije, dotadašnjeg saveznika, na čijem je tronu sedela dinastija Burbona; pod maskom slanja pojačanja okupirao je Pamplonu i Barselonu, a maršal Mira je ušao u Madrid na čelu vojske.

Dvorski udar je naterao kralja Karla IV (čukun-unuka francuskog kralja Luja XIV, čiji je sin prvi Burbon koji je seo na španski tron) da se povuče sa vlasti, a na njegovo mesto je doveden njegov sin Ferdinand VII.

Napoleon Bonaparta jaše kamilu tokom kampanje u Egiptu. Foto: Wikipedia Commons/Khaerr

Ispostavilo se da su se to samo deca malo igrala: Napoleon ih je obojicu pozvao da dođu u Bajon, grad na krajnjem jugozapadu Francuske, gde ih je primorao da abdiciraju u korist njegovog brata Žozefa Bonaparte.

Narodni ustanak u Madridu ugušen je u krvi, što je ovekovečeno na čuvenoj slici Fransiska Goje; na njoj, prikazana je mamelučka garda francuske vojske kako ubija Špance, što je posebno dolilo ulje na vatru, pošto su bili muslimani, koje su Španci nekih 300 godina pre toga izbacili sa poluostrva.

Međutim, ustanak je buknuo u celoj zemlji, a pobunjenici su se okrenuli gerilskom ratu; Španija se podelila na one koji su podržavali novi režim i one konzervativne katoličke elemente koji nisu, a u sve su se uključili i Britanci koji su se pod budućim vojvodom od Velingtona iskrcali u Portugaliji. Generalno gledano, sve je otišlo dođavola.

Drugi maj 1808. godine, slika Fransiska Goje na kojoj Mameluci imperijalne garde francuske vojske guše ustanak u Madridu. Foto: Wikimedia Commons/Museo del Prado, Madrid

Rat je potrajao do 1814. godine i završio se porazom Napoleona, u sklopu opšteg poraza Francuske imperije.

Ali pre toga, desio se jedan zanimljiv slučaj. Gradić Ueskar, u kome danas živi oko osam hiljada duša - budući da je bio deo pobunjene Burbonske Španije - objavio je 1809. godine rat Kraljevini Danskoj, koja je bila u savezništvu sa Francuskom.

Objava rata je bila zvanična, ma koliko besmisleno zvučalo.

Pogibelj Pedra Vejarde i Santiljana tokom odbrane artiljerijske kasarne u Monteleon, tokom 2. maja 1808. godine i ustanka u Madridu. Slika Hoakina Sorolje. Foto: Wikimedia Commons/Biblioteca Museu Víctor Balaguer

A zbog toga što i jeste bilo besmisleno, da jedan gradić na jugu Španije objavljuje rat državi koja se još pritom nalazi u Severnoj Evropi, i zbog toga što ni jedan jedini metak tokom konflikta nije ispaljen, zbog toga što ni kap krvi nije prolivena, objava je zaboravljena.

1981. godine slučajno ju je u gradskoj arhivi otkrio lokalni istoričar, nakon čega je 11. novembra iste godine potpisan ceremonijalni mirovni sporazum: ispred Ueskara je to uradio gradonačelnik, a ispred Danske njen ambasador u Španiji. Naredne godine Ueskar se pobratimio sa danskim gradom Koldingom.

Uglavnom, ovaj je rat trajao 172 godine, što je za 71 godinu duže od onog koji je trajao između Crne Gore i Japana. Paralela postoji jer su oba rata prilično smešna, a Ueskarsko-danski ima još jedan kuriozitet: zastava ovog grada je identična zastavi Danske.

(O. Š.)