Najsrpskiji grad u Crnoj Gori je pobratimljen sa najponosnijim gradom u Italiji (FOTO)

Barleta je komuna u južnoj italijanskoj regiji Pulji, takozvanoj "peti na čizmi", smeštena na njenom severu. Nalazi se na obali Jadrana, gde je kamena obala prekrivena peskom iz reke Ofanto.

Preporučujemo

Zamak, koji je prvobitno sagrađen od strane Normana u 10. veku, jedan je od najbitnijih spomenika u ovom gradiću, ali ne i najbitniji, uprkos svojoj starosti, grandioznosti i važnosti za odbranu okolnog područja od neprijatelja koji je sa mora dolazio u vidu gusara i raznih zavojevača, među kojima svakako treba pomenuti i kneza Mihajla Viševića, srpskog vladara Zahumlja, koji je 926. godine izvršio invaziju na te predele i osvojio Sipont.

Daleko bitniji od njega je Kolos iz Barlete, velika bronzana statua visine 5,11 metara koja predstavlja nekog rimskog cara (ne zna se tačno kog).

Predanje kaže da je u pitanju imperator Heraklije, koji je vladao Istočnim rimskim carstvom u prvoj polovini 7. stoleća, mada su istoričari i istoričari umetnosti osporili ovo kao malo verovatnu verziju.

Zidina zamka u Barleti, italijanskom gradiću u provinciji Pulja. Foto: Wikimedia Commons/Martin Stiburek

Oni tvrde da je verovatnije da je u pitanju Teodosije II (vladao Istokom 408-450), koji ju je verovatno podigao i postavio u Raveni 439. godine, kada je taj grad bio prestonica Zapadnog rimskog carstva.

U opticaju su i Honorije (vladao Zapadom 393-423), Valentinijan I (vladao Zapadom 364-375), Markijan (vladao Istokom 450-457), Justinijan I (vladao Istokom i delovima Zapada 527-565) ili Lav I Tračanin (vladao Istokom 457-474).

Kolos očito prikazuje bradatog čoveka, što sužava broj potencijalnih kandidata, i očito prikazuje cara zbog dijademe i zapovedničkog stava. Izgleda kao da drži govor, dok u desnoj ruci drži krst.

Kolos iz Barlete. Verovatno je u pitanju prikaz imperatora Teodosija II. Foto: Wikimedia Commons/Marcok

Njegov plašt je prebačen preko leve ruke, što je tradicija prikazivanja imperatora koja ide sve do Avgusta. U levoj ruci drži šar, hrišćanski simbol autoriteta. Interesantno je i to što dijadema ima gotske dragulje, slične onima koje je nosila majka Teodosija II.

Predanje takođe kaže da je more izbacilo statuu na obalu nakon što je jedan mletački brod po povratku iz Carigrada 1204. godine potonuo, ali ovo je fizički nemoguće.

Spomenik Izazovu iz Barlete u centru te komune. Foto: Wikimedia Commons/Marcok

Zapravo, kolos je otkriven 1231. godine, ili naredne, kada je sveti rimski car i kralj Sicilije Fridrih II naredio iskopavanja, mada je moguće da ga je dopremio na svoje južne posede planski. Prvi put za nju čujemo 1309. godine, kada su delove njegovih nogu i ruku mesni dominikanci koristili za izlivanje zvona. Ti delovi su nadomešteni u 15. stoleću.

Postoji još jedna bitna stvar po kojoj je poznata Barleta, a to i jeste razlog zbog kojeg ovaj tekst pišemo, i zbog koga smo napisali da je u pitanju najponosniji od svih italijanskih gradova.

U pitanju je takozvani Izazov iz Barlete, viteški turnir koji se odigrao na seoskim poljima izvan grada, dana 13. februara 1503. godine.

Detalj sa spomenika Izazovu iz Barlete u centru te komune. Foto: Wikimedia Commons/Marcok

Nešto ranije, francuske trupe su izvršile upad u ovu oblast i bile poražene od strane španskih (tačnije aragonskih) trupa koje su bile u savezništvu sa jednim delom italijanskog plemstva (Francuska i Aragon su ratovale u tom trenutku oko pitanja kome pripada upražnjeni tron Napuljskog kraljevstva koje je zauzimalo čitavu južnu Italiju), a mnogi među njima su bili zarobljeni, uključujući i francuskog viteza Šarla de la Motea.

15. januara su zarobljenici pozvani na gozbu tokom koje se dotični nalio čuvenog mesnog crvenog vina (Rosso Barletta) i počeo da vređa Italijane podcenjivačkim opaskama, dovodeći u pitanje čast i hrabrost italijanskih vojnika, koji su u tom trenutku bili španski saveznici.

Kako bi se nastali problem rešio, Francuzi su predložili da se borbom ustanovi da li su u pravu oni ili njihovi domaćini.

Epitaf na mestu kojem se Izazov iz Barlete odigrao. Foto: Wikimedia Commons/Niubi

Postavili su izazov: trinaest italijanskih vojnika i isto toliko francuskih bi učestvovalo u maloj bici. Pobednik bi dobio oružje i konje poraženih, kao i stotinu dukata od svakog i po dva taoca. De la Mote je mislio da će Italijani odbiti zbog sujeverja oko broja 13, ali se prevario.

Prospero i Fabricio Kolona, članovi slavne i stare rimske aristokratske porodice, izabrani su da budu "selektori" italijanskog tima, i za kapetana su postavili Etorea Fjeramosku. Na suprotnoj strani, to je bio Šarl de Torg.

Savremeni umetnički prikaz Izazova iz Barlete, sa porodičnim grbovima svih italijanskih vitezova koji su na tom turniru učestvovali. Foto: Wikimedia Commons/Vipstano

Bitku su dobili Italijani, odbranili su čast čitave nacije (koja, ruku na srce, u tom trenutku nije postojala na politički način, budući da je poluostrvo bilo razjedinjeno) i učinili ponosnim sve Italijane, zbog čega je Barleta postala na Apeninima poznata kao Grad izazova.

Nećete verovati, ali postoji samo jedan grad u svetu sa kojim je Barleta pobratimljena, i to je Herceg Novi, u kojem, pre poslednjem popisu, relativnu većinu stanovništva čine Srbi: 49,44 odsto. Crnogorci su na dalekom drugom mestu sa 33 odsto.

(O. Š.)