Politiko: Jermenija na rubu zaokreta prema zapadu

Belorusija je isporučila napredno oružje Azerbajdžanu, glavnom neprijatelju Jermenije, iako su Belorusija i Jermenija saveznice u međunarodnom obrambenom paktu pod vođstvom Rusije, stoji u dokumentima u koje je Politico imao uvid.

Ova informacija baca novo svetlo na odluku Jermenije o napuštanju Organizacije ugovora o kolektivnoj sigurnosti (CSTO), skupine koja uključuje Rusiju, Kazahstan, Kirgistan, Tadžikistan i Belorusiju. Postsovjetski vojni savez osnovan je 2002. godine pod vodstvom Moskve.

Preporučujemo

Jermenija je sad na rubu istorijskog zaokreta prema zapadu. Bivša sovjetska republika sve više traži zaštitu od Evrope i NATO nakon što se decenijama oslanjala na Moskvu. Jermenija je u žestokom sukobu s Azerbajdžanom u regiji Južnog Kavkaza, na strateškom spoju između Azije i Evrope.

Članice saveza dužne da brane napadnutu članicu

Odluka Belorusije, čvrstog saveznika Rusije, da isporuči naprednu vojnu opremu Azerbajdžanu između 2018. i 2022. godine u Jermeniji će se smatrati izdajom. Jermenski premijer Nikol Pašinjan prekjuče je najavio da će njegova vlada da započne proces povlačenja iz CSTO-a tvrdeći da članice "ne ispunjavaju svoje ugovorne obaveze".

Članice CSTO-a dužne su da brane jedna drugu ako budu napadnute, ali to nisu učinile u slučaju sukoba Jermenije i Azerbajdžana. Politico tvrdi kako ima dokaze da je Belorusija aktivno pomagala oružanim snagama Azerbajdžana između 2018. i 2022. godine, dok su napetosti s Jermenijom bile na vrhuncu.

Ponuđene usluge uključivale su modernizaciju starije artiljerijske opreme i nabavku novih bespilotnih letelica i sistema za elektronsko ratovanje. Dokumenti uključuju pisma beloruske državne agencije za izvoz oružja vlastitim vojnim fabrikama u vezi s narudžbinama najsavremenije opreme iz Azerbajdžana.

Politico je imao uvid i u korespondenciju između dve države o kupovini Groza-S, mobilnih borbenih stanica za ometanje bespilotnih letelica. Ni azerbajdžanska ni beloruska vlada nisu odgovorile na zahteve za komentar.

Jermenski i američki vojnici zajedno vežbali

Artiljerija i bespilotne letjelice uvelike su korišteni u borbama između azerbajdžanskih i jermenskih snaga poslednjih godina, posebno tokom rata 2020. godine oko odcepljene regije Nagorno-Karabah. Sporna regija nalazi se unutar međunarodno priznatih granica Azerbajdžana, ali je njome upravljalo njeno jermensko stanovništvo od brutalnog sukoba koji je usledio nakon raspada Sovjetskog Saveza.

Azerbajdžanska ofenziva prošlog septembra okončala je de facto nezavisnost regije i izazvala masovni egzodus njenih 100.000 stanovnika. Politico naglašava kako jedna od diplomatskih komunikacija dokazuje da beloruska preduzeća igraju aktivnu ulogu "u obnovi deokupiranih teritorija Azerbajdžana, kao i izvozu beloruske robe i usluga" u zemlju.

Jermenija je tokom rata tražila pomoć CSTO-a. Kasnije je optužila članice bloka da ne poštuju svoje obaveze jer su ponudile samo slanje zastupnika za utvrđivanje činjenica. Od tada je Pašinjan postigao dogovor o proširenju promatračke misije EU na napetoj granici između dve bivše sovjetske republike i pozvao američke vojnike na zajedničke vežbe.

(Telegraf.rs)