Šta je "ISIS-K", novo lice terora u Avganistanu? Ubijaju po bolnicama, napadaju škole za devojčice

Obučeni u bele mantile i noseći stetoskope, trojica mladih muškaraca ušla su bez problema u bolnicu Sardar Muhamed Daud Kan u Kabulu i uputila se na gornje spratove. Ispred zgrade, koja se nalazi preko puta jako utvrđene američke ambasade, začuo se jak prasak. Buka od detoniranja samoubilačkog prsluka njihovog druga, delovala je kao signal za trojku da ispod medicinske odeće izvuče ručne bombe i jurišne puške AK-47, pre nego što otvori vatru.

Do vremena kada se haos smirio, posle nekoliko sati, više od 30 doktora i pacijenata je ubijeno, a još oko 50 ranjeno. Avganistanske specijalne snage ubile su trojicu napadača, a među poginulima je i muškarac koji je detonirao prsluk, kao i peti član terorističke grupe koji je detonirao automobil bombu u kompleksu bolnice.

Brutalan napad, koji se dogodio usred bela dana jednog popodneva u martu 2017. godine, izveden je u ime ISIS-K, lokalnog ogranka globalne terorističke mreže.

Osnovan 2015. godine, njegovi sledbenici imaju za cilj da uspostave islamski kalifat u Horasanu (Khorasan - otuda i slovo "K") - istorijski region koji pokriva Pakistan i Avganistan zajedno sa delovima Centralne Azije.

Teroristička grupa je sada tolika pretnja, da se strah od napada ISIS-K koristi i kao izgovor da se odbije pomeranje povlačenja američkih trupa iz Avganistana posle 31. avgusta, kada ističe rok.

- Svaki naš dan na terenu je još jedan dan za koji znamo da ISIS-K nastoji da gađa aerodrom i napadne i američke i savezničke snage i nedužne civile - rekao je predsednik Džo Bajden u saopštenju u utorak.

Bela kuća veruje da se ISIS-K (koji talibane smatraju opasnim liberalima) sprema da organizuje talas napada u pokušaju da destabilizuje napore za formiranje vlade.

Zbog toga su pojedine države upozorile su svoje građane da ne idu na aerodrom u Kabulu, jer postoji opasnost terorističkih napada na aerodrom, odakle se evakuišu strani državljani i Avganistanci koji žele da napuste zemlju.

Grupa je već izvela oko 100 napada na civilne mete i još 250 na američke, avganistanske ili pakistanske bezbednosne snage. Većina napada snimljena je mobilnim telefonima, a onda emitovana putem interneta.

Jedan posebno podli film, koji je kružio u junu 2017, proslavio je rad grupe dece regruta za ISIS-K, poznate kao "mladunci kalifata", prenosi Daily mail.

Film prikazuje dvojicu dečaka obučenih u crno koji, kako se čini, imaju manje od 12 godina, i teraju prestravljene zarobljenike da kleče na zemlji. Nakon toga su ih pogubili pucnjem u lobanju.

U maju ove godine ISIS-K je ubio najmanje 68 Avganistanaca i povredio još 165, kada su detonirali tri automobila bombe ispred škole za devojčice. Većina žrtava bile su mlade učenice koje islamistička grupa smatra legitimnom metom za greh školovanja jer su žene.

Napad, koji je usledio nakon perioda u kojem su zapadni vazdušni napadi ubili hiljade pristalica terorističke mreže i najmanje trojicu njenih vođa, poslužio je kao krvavi podsetnik na njenu sposobnost da dovede do pokolja na ulicama Avganistana.

Prvi lider organizacije bio je bivši pakistanski talibanski komandant Hafiz Saed Kan.

Njegovi vojnici-pešaci uglavnom su bili ljudi koji su se odmetnuli od talibana, kao i njegov oštroumni PR šef, šeik Makbul, koji je bio zadužen da osigura da užasni napadi grupe zadobiju pažnju širom sveta.

Imenovani su po nalogu ISIS-ovog (tadašnjeg) vrhunskog lidera Abu Bakra al-Bagdadija, koji se suočio sa poteškoćama u svom gaženju Sirije i Iraka, pa su počeli da dopremaju novac Kanu kako bi osnovali novo uporište na istoku.

U početku, njihove aktivnosti bile su ograničene na bombaše samoubice i male napade na civile, kao i na neobična kidnapovanja, ali je to bilo dovoljno da privuče pažnju SAD, koja je uspela da ubije Kana u napadu dronom u julu 2016. godine.

Njegov naslednik Abdul Hasib smislio je napad na bolnicu sa početka teksta, i postao je poznat po tome što je naredio borcima da starijim lokalcima odsecaju glave pred njihovim porodicama, i da kidnapuju žene i devojke kako bi ih primorali da se "udaju" za njegove borce, odnosno da postanu seksualne robinje.

Poginuo je u raciji specijalnih snaga na njegovo imanje u aprilu 2017. godine. Tada su poginula i dvojica američkih vojnika.

Kasnije tog meseca SAD su bacile najveću nenuklearnu bombu iz svog arsenala - GBU-43 Massive Ordnance Air Blast (MOAB) poznatu i kao "Majka svih bombi"- na ključni sistem tunela i pećina ISIS-K u provinciji Nangarar. Poginulo je oko 100 boraca.

U seriji napada dronom poginuli su Hasibovi naslednici, Abu Sajed i Abu Sad Orakzaj i oko 80 posto trupa grupe - a broj snage smanjen je sa između 3.000 i 4.000 na 800 do kraja 2018.

Međutim, ispostavilo se da grupa nije u potpunosti eliminisana.

Smrti uzastopnih vođa završile su uglavnom simbolično, jer su ih brzo zamenili iskusni vršnjaci koji su stigli iz drugih uporišta ISIS-a.

Veruje se da je trenutni lider grupe Šahab al-Muhadžir, poznat i kao Sanaulah.

Iako je Sanaulahova vladavina možda loša vest za Avganistance, za njega se trenutno misli da ima malo ili nimalo kapaciteta za jačanje terorističkih napada na Zapadu.

On se umesto toga fokusira na misiju da Avganistan i druge delove njegove teritorije oslobodi stranih "krstaša".

(Telegraf.rs)