Ovde je najzagađenija voda u Srbiji, postoji i "crna tačka" na Dunavu: Fekalije iz gradova glavni su uzrok

Drina i Lim, čije se vodene površine do pre par godina, gotovo nisu mogle videti od plastičnih flaša, guma, kućnih aparata i frižidera koji plutaju, nakon akcija čišćenja ponovo su prodisale. Iz Potpećkog jezera na Limu uklonjeno je više od 7.500 kubika plutajućeg otpada. Međutim, glavni uzroci zagađenja naših voda, a to su komunalne i industrijske otpadne vode, i dalje stoje. Ovaj takoreći vekovni problem ne može se rešiti preko noći. Komunalne vode iz domaćinstava dospevaju u reke putem kanalizacije, dok se industrijske ispuštaju iz fabrika, a određen broj gradova nema izgrađene sisteme za prečišćavanje. 

Na osnovnu fizičkih, hemijskih i bioloških parametara kvaliteta površinskih i podzemnih voda, kvalitet domaćih voda podeljen je na četiri klase, a postoje i vodotoci koji su „van klase“. Ana Milanović Pešić sa Geografskog instituta kaže da se klasifikacija vodotokova u Srbiji vrši na osnovu dve grupe kriterijuma – opštih, „koji karakterišu ekološki status“ i specifičnih „opasnih i toksičnih materija koji u vodu dospevaju usled industrijskih i ostalih antropogenih aktivnosti“.

Preporučujemo

Većina reka u Srbiji pripada drugoj i trećoj klasi, dok prvoj pripadaju manji planinski vodotoci i gornji tokovi pojedinih reka sa čistom vodom, a četvrtoj „veoma zagađene vode“.

Najzagađenije vode u Srbiji su u kanalu Dunav-Tisa-Dunav u Vojvodini, posebno Veliki bački kanal ali i Borska reka koja se uliva u Timok. Veliki bački kanal teče centralnim delom Bačke, predstavlja deo hidrosistema Dunav-Tisa-Dunav, jedinstvene kanalske mreže i povezuje reku Dunav, kod Bezdana, i Tisu, kod Bečeja. Prethodnih decenija je poneo titulu „crne tačke“ zagađenja na Dunavu.

Ipak, prevagu odnosi Borska reka kao jedna od najzagađenijih srpskih i evropskih reka, koju mnogi nazivaju „mrtvom rekom“. U njoj više nema tragova života, a zbog velike zagađenosti ne pripada nijednoj klasi.

Posledica je to vekovnog rudarenja, industrije koja se razvila oko rudnika i komunalnih voda koje u nju dospevaju. Ni stariji meštani Bora i okolnih sela ne pamte da je nekada bila u boljem stanju, a žale se i da leti „strašno smrdi“.

„Nekad su tu bile vrbe pored reke, a sad je to sve pirit, sve je zagađeno„, kažu stanovnici okolnih sela. Borska reka se uliva u Veliki Timok kod sela Vražogrnac i značajno utiče na njegov nivo zagađenosti.

Kvalitetna voda za piće je dostupna većini stanovnika Srbije, ali se problemi javljaju u većem delu Vojvodine i delovima slivova Zapadne, Južne i posebno Velike Morave. Najpoznatiji primer je banatski grad Zrenjanin čijim slavinama od 2004. godine curi žuta voda, koja je zabranjena za piće zbog prekomerne količine arsena u njoj.

Smatra se da Srbija kao zemlja „nije baš bogata vodnim resursima“, posebno ako se uporedi sa „zemljama u okruženju“. Zato moramo da vodimo računa o vodi za piće i vodi koju koristimo za život. Velikim zagađenjem imamo otežan pristup zdravoj i pitkoj vodi, što povlači neke ekonomske posledice. Srbija je preuzela obavezu da do 2040. godine izgradi sva postrojenja za prečišćavanje komunalnih otpadnih voda za naselja sa više od dve hiljade stanovnika.

(Telegraf.rs/mitrovica.info)