Hitlerove bombe pobratimile prestonicu Srbije i engleski grad: Deo Koventrija se zove po Beogradu

Koventri je grad u zapadnom delu središnje Engleske u blizini Birmingema. Na užem području grada živi više od 300 hiljada ljudi.

Preporučujemo

Grad je je poznat po tome što se nalazi najbliže geografskom centru Engleske. Grad se veoma rano industrijalizovao, u početku su se tu proizvodili satovi, potom bicikli. U "zlatnom dobu" automobilizma tu sa se proizvodili ikonični modeli "Jaguara" i "Rovera".

"Koventrirati"

Koventri se nalazi na između velikih industrijskih gradova središnje Engleske, a u istoriju sveta se upisao zahvaljujući Adolfu Hitleru. Tokom bitke za Britaniju Nemačka je pokrenula intenzivnu kampanju bombardovanja gradova.

Kako je Britanija bila u stanju da uzvrati udare po nemačkim gradovima, "blic" se uskoro pretvorio u brutalan niz osveta u kome nacisti nisu imali toliko obzira prema civilima kao njihovi protivnici.

Zbog velike koncentracije industrije i skladišta naoružanja Koventri je postzao meta odmah na početku kampanje. Ali 15. novembru 1940.  nacisti su se bacili na razaranje gradskog jezgra i naselja. Grad je nepovratno uništen, a simbol toga je i dan danas vidljiv. Velelepna katedrala Svetog Arhangela Mihaila iz 14. veka ostala je zauvek neobnovljena u spomen na bestijalnost rata.

Ministar nacističke propagande Jozef Gebels "oduševljen" rezultatima bombardovanja skovao je nov termin za totalno uništenje civilnih ciljeva iz vazduha - koventriranje.

"Brat je mio ma koje vere, nacije ili ideologije bio"

Ujedinjeno Kraljevstvo je bilo među državama pobednicama u Drugom svetskom ratu ali je ekonomska i politička cena bila ogromna. Obnova zemlje tekla je izuzetno sporo.

Bez obzira na izdašnu pomoć predviđenu Maršalovim planom koje je Britanija dobila, čak 12 godina posle kraja rata hrana se dobijala i dalje na bonove. Novac se raspoređivao prema prioritetima što je značilo da su se prvo obnavljala infrastruktura i industrija.

Druge institucije i objekti su čekali na red. Koventri je zbog uništenja morao da se izgradi iz pepela. Napravljen je plan za novo pozorište ali sredstava nije bilo. Tada na scenu stupa Beograd koji donira drvenu građu za izgradnju pozorišta.

Upravo taj zajednički rad na pozorištu doveo do toga da se Beograd i koventri pobratime. Oba grada su teško postradala u ratu i to je bio najmanji zajednički sadržalac. sve ostalo je bilo različito. Počev od nacionalnosti, vere kulture a pre svega ideologije.

U vreme bratimljenja 1957. Hladni rat između kapitalističkih i komunističkih zemalja bio je u punom zamahu. Bratimljenje Beograda i Koventrija bio je veliki presedan i zalog mira u vremenu kada su lideri oba bloka razvijali nuklearno oružje kako bi potencijalno istrebili protivnika.

Koventri u Beogradu

Pored "Beogradskog pozorišta" u Koventriju postoji i "Beogradski trg", na sajtu gradskog veća nalaze se informacije o glavnom gradu Srbije. Na šezdesetu godišnjicu pobratimljenja delegacija grada je posetila Beograd.

Uprkos svemu u Beogradu ne postoji ni jedan objekat, spomenik ili obeležje koji nosi ime Koventrija. U trenutku dok se naš grad ubrzano gradi i razvija, dok se prave nove ulice, možda ne bi bilo lepo imenovati neki od novih objekata po Koventriju i tako se setiti vremena kada su bratstvo, prijateljstvo i solidarnost pomirili nepomirljivo.

(Đorđe Radivojević)