Crkva kod Požege stara skoro 2 veka tone zbog podzemnih voda: Meštani u strahu da se ne uruši

Foto: RINA

I dok se javnost zgražavala nad srušenom pravoslavnom crkvom u Konjević polju kod Bratunca, u požeškom selu Godovik već decenijama nazad Crkva Svetog proroka Ilije je u lošem stanju. Zbog nezavidnog terena na kom je izgrađena polovinom 19. veka, njeni temelji tonu. Prošarana je brojnim pukotinama, a meštani se ponekad plaše da će se svetinja srušiti pred njihovim očima.

Preporučujemo

Ako je verovati pričama koje se u ovom kraju prenose sa kolena na koleno, crkva je tada građena zahvaljujući novcu meštana Godivičke parohije na čelu sa lokalnim bogatim trgovcima koji su želeli da izgrade veću i bolju svetinju od one koju su izgradili parohijani iz Užica.

U tome su upeli jer je crkva u Godoviku za oko tri metra viša, ali tlo koje su birali nije bilo baš najpovoljnije.

- Sama pozicija crkve nije baš najsrećnije izabrana, jer se radi o podvodnom području. Došlo je do pucanja, pre svega zapadnog zida koji je u najlošijem stanju što je tokom vremena uslovilo pomeranje zvonika od nekih 20 centimetara od svoje ose. Ono što smo otkrili prilikom istraživanja ove građevine jeste da je brod crkve u dobrom stanju, ali da je zvonik prilično ugrožen. Sam zvonik, iako iz nekih uglova alarmantno deluje, stabilniji je nego što izgleda. Međutim, ukoliko u nekom skorom budućem periodu ne bi došlo do sanacije mogla bi da propadne - rekao je za RINU arhitekta Bojan Tešić.

Dugo je postojala inicijativa za sanaciju i rekonstrukciju ove crkve u selu Godovik, nakon nekoliko meseci pripreme urađen je i projekat, koji je ove godine potpuno kompleterin i čeka svoju realizaciju. Nosilac projekta je Crkvena Opština Godovik. Arhitekta Bojan Tešić, koji je angažovan od strane CO Godovik ističe da je dokumentacija predata Ministarsrtvu kulture i informisanja u nameri da se dobiju sredstva za rekonstrukciju.

- Sam projekat sanacije podrazumeva utezanje temelja ispod zapadnog zida i pravljenje prstena oko cele građevine, kako bi se obezbedio postament objekta. Projekat je urađen uz saglasnost Zavoda za zaštitu kulturnog nasleđa iz Kraljeva, pod vođstvom arhitekte Rajka Čubrića a član tima na izradi projekta i autor konstruktivnog rešenja temelja je profesor Dr Nenad Šekularac sa Arhitektonskig Fakulteta Univerziteta u Beogradu. Ono što otežava situaciju jeste to što imamo jako oskudnu literaturu kad je u pitanju ova građevina. Uspeli smo da zaključimo da je jedna velika rekonstrukcija urađena neposredno nakon Prvog svetskog rata, kada su postavljene i spomen ploče na zapadnom zidu - kaže Bojan.

Sanacija i rekonstrukcija Crkve Svetog proroka Ilije biće rađena fazno i iziskuje velika finasijska sredstva. Deo za ove namene već je izdvojen iz budzeta opštine Požega, kao i od donacija privrednika ovog kraja.

- Prva faza sanacije podrazumeva izradu drenaže oko same crkve, kako bi se sanirale posledice postojećih podzemnih voda i kako bi mogli nastaviti sa daljim radovima. U procesu smo finalizacije selekcije izvođača za samu drenažu, nakon toga će uslediti praćenja i analize pomeranja, kao i ostali pripremni radovi - izjavio je Tešić.

Ceo kompleks Crkve Svetog proroka Ilije zajedno sa Crkvom Svetog Đorđa pod zaštitom je države kao kulturno-istorijsko dobro od velikog značaja.

(Telegraf.rs)