Mostovi Vladičinog Hana su simbol stradanja: Na jednom su od bombi stradali zaljubljeni Milan i Goca

Foto: Telegraf.rs

Pre 22  godine, 11. maja, NATO bombarderi prvi put su gađali Novi most u Vladičinom Hanu. Mostovi su prepoznatljiv i zaštitni znak Vladičinog Hana, mesta sa oko 16.000 stanovnika na Koridoru 10. Nalaze se na grbu i njegovo su drugo ime, simbol su stradanja, ali i obnove i novog života.

Preporučujemo

Mostovi koji spajaju obale reka, mostovi koji pričaju priče koje spajaju istoriju i današnjicu. Da se ne zabori i da budućnost pamti. Iako se čini da svaki most i ćuprija u Hanu ima svoju priču, po svojoj zanimljivoj istoriji, posebno se izdvajaju tri.

Stari gvozdeni most na Južnoj Moravi, koji datira još iz 1910. godine, zatim Novi betonski most, takođe na ovoj reci, koji je NATO bombardovao više puta i srušio i najmlađi most je Vrla, ujedno najveći i najlepši na autoputu Koridora 10, pušten u saobraćaj pre dve godine.

Pre 22 godine, te majske večeri od gelera i detonacije na mostu su nastradali gimnazijalci Milan Ignjatović (18), maturant i njegova godinu dana mlađa devojka Gordana Nikolić (17), učenica treće godine.

Foto: Telegraf.rs

Od gelera prilikom bombardovanja mosta ranjen je mladić Dejan Tasković, oficir policije. NATO bombu od pola tone preživeo je Aleksandar Ilić, koji je tada imao pedesetak godina. Bomba je na mostu pala na dvadesetak metara od njega, ali nije imao nikakve povrede.

Do potpisivanja Kumanovskog sporazuma mesec dana kasnije, NATO avioni su Novi most gađali još tri puta dok ga nisu konačno oborili u reku. Jedan njegov stub nije obnavljan i predstavlja autentičnu uspomenu na te događaje. Novi most je građen krajem sedamdesetih godina prošlog veka preko Južne Morave, kako bi se rasteretio Stari most čija je nosivost bila ograničena.

U Briselu su ocenili da je to građevina od strateškog značaja, pa su ga valjda zbog toga i srušili.

Obnovljen je u jesen 1999. godine, uz svečano otvaranje i prisustvovanje ministara iz tadašnje Vlade. U Vladičinom Hanu se i danas prepričava , kako je je  Fabrika omotnog papira i ambalaže donirala šleper piva za sve prisutne na tom događaju. Kada se govori o bombardovanju mostova, valja pomenuti i tzv, dimne zastave ispod mosta na magistralnom putu kroz Vladičin Han.

Kako bi ga učinili nevidljivim za NATO avione i radare, Hančani su palili gume ispod njega, jer je od dima bio nevidljiv. O ekologiji se tada nije razmišljalo, a kao svedočanstvo na te dane, garež i crn beton i danas stoje na čitavoj njegovoj dužini.

Gvozdeni most zaštitni je znak Vladičinog Hana preko Južne Morave i on je preživeo bombardovanje.

Odmah posle bombardovanja krenulo se i sa obnovom ovog mosta, čija je metalna konstrukcija tada bila u veoma lošem stanju. U to vreme, kada je srušen Novi most, ovaj gvozdeni bio je jedina veza sa levom i desnom obalom. Kako danas, tako i tada, preko njega su mogli samo pešaci i manja vozila, jer ima ograničenu nosivost.

Svi mostovi Vladičinog Hana predstavljaju njegov lični pečat, znak prepoznavanja, ali su ujedno i simbol stradanja i početka nekog novog života. Do izgradnje još nekog novog mosta, pružaju se preko reka i grada, kao džinovske ruke koje štite i spajaju ljude.

(Slađana Tasić)