Žene u ovom srpskom gradu najviše rađaju decu van braka, a evo koji je "najkonzervativniji"

Foto: Shutterstock

Od 64.399 beba koje su u Srbiji došle na svet prošle godine čak 26,8 odsto je rođeno van braka, a u osam evropskih zemalja taj procenat premašuje polovinu. Svako četvrto dete u Srbiji rodi se van braka, pokazuju najnoviji rezultati Evropskog statističkog biroa, koji govore da je od 64.399 beba koje su došle na svet prošle godine, čak 26,8 odsto njih rođeno van braka, piše Radio Dunav.

Preporučujemo

Inače, 2000. godine tek svaka peta žena otišla na porođaj bez burme, što znači da je za manje od dve decenije značajno porastao broj majki koje se odlučuju na vanbračno rađanje. Statistika Evropskog statističkog biroa svedoči da broj vanbračno rođene dece raste na celom starom kontinentu, a tokom protekle godine čak 42 odsto svih novorođenčadi u Evropi spada u ovu kategoriju.

Čak u osam država članica Evropske unije više od polovine dece rođeno je van braka - u Bugarskoj, Sloveniji, Portugaliji, Švedskoj, Danskoj, Estoniji i Holandiji, a Francuska je evropski "šampion" kada je u pitanju broj emancipovanih majki. U ovoj zemlji se čak 60 odsto mališana danas rađa van braka. Sa druge strane su zemlje u kojima vlada kult porodice i tradicionalno shvatanje braka - u Grčkoj, Hrvatskoj, Litvaniji i Češkoj više od 70 odsto dece rađa se u braku.

Ko su žene koje se odlučuju da rode dete van braka? Istraživanje Biljane Stanković, naučne saradnice Instituta društvenih nauka govori da se u skici za portret žene koja rađa dete van braka (najčešće) nalazi majka koja je mlađa od 25 godina, koja je nezaposlena ili ima status izdržavanog lica i ima srednju stručnu spremu - to su obično mlade devojke kojima se trudnoća desila dok su pravile planove za budućnost. Među zaposlenim ženama koje donose dete na svet van braka najveći je procenat onih koje obavljaju jednostavne fizičke poslove, a najmanje ima žena koje su stručnjaci u svom poslu. Zanimljivo je da obrazovanije žene imaju konzervativniji odnos prema rađanju van braka - one neuporedivo češće ulaze u brak i rađaju dete u bračnoj zajednici.

U drugu kategoriju žena koje odlaze na porođaj bez venčanog lista nalaze se dame na početku četvrte decenije života koje su svesno donele odluku da žele da odgajaju dete nezavisno od volje svog partnera.

Ipak, brojna sociološka istraživanja svedoče da se mnoge vanbračne veze završavaju brakom nakon rođenja deteta - najčešće između detetovog prvog i trećeg rođendana.

Nacionalna statistika svedoči da najveći broj vanbračne dece dolazi na svet u Kostolcu, u kome čak 56 odsto majki rubriku "bračno stanje" popunjava sa "neudata", a najmanje u Ivanjici, gde svega pet procenata majki rađa dete van braka.

Iako je u velikim gradovima Srbije procenat vanbračno rođene dece ispod nacionalnog proseka, činjenica je da raste broj majki koje na porođaj odlaze bez burme. U Beogradu je 1991. godine svega 12 odsto žena rodilo dete van braka, da bi dve decenije kasnije svaka peta porodilja donela na svet vanbračno dete. Osim toga, veći broj vanbračnih mališana rađa se u prigradskim opštinama nego u krugu dvojke.

Dr Nevena Čalovska Hercog, bračni i porodični terapeut, koja na Fakultetu za medije i komunikacije predaje Porodicu i porodične odnose, podseća da klasična porodica koju čine mama, tata i dete polako odlazi u istoriju.

- To nije srpski fenomen, već evropski trend - u skandinavskim zemljama, primera radi, polovina partnera živi u vanbračnoj zajednici, a beleži se i znatan porast jednoroditeljskih porodica. Naime, širom sveta raste broj "veza bez veze", samohranih roditelja, dece koja su došla na svet uz pomoć surogat majki ili zahvaljujući anonimnom donatoru iz banke sperme, homoseksualnih porodica sa usvojenom decom, parova koji žive odvojeno, kao i onih koji su odlučili da nemaju decu. U Americi postaje trend da ljudi koji su formalno u braku žive paralelne živote, a u zapadnim zemljama raste broj parova koji žive zajedno na dve adrese, odnosno svako u svom domaćinstvu, kao i broj družbeničko-prijateljskih brakova. Posebnu kategoriju čine partneri koji su odlučili da nemaju decu, ali ne iz bioloških razloga, već zbog toga što su odlučili da se posvete karijeri i nisu spremni na posvećenost i odricanja koje roditeljstvo podrazumeva. Zbog toga se u psihologiji više ne govori o kategoriji potpunih ili nepotpunih porodica, već o funkcionalnim ili nefunkcionalnim porodicama - objašnjava dr Nevena Čalovska Hercog, bračni i porodični terapeut.

(Telegraf.rs)