Borba za Kosovo je i borba za najviše vrhove, najjužniju tačku i najlepši nacionalni park Srbije

Borba očuvanje Kosova i Metohije ne vodi se samo za naš identitet, za naš narod i kulturnu baštinu. To nisu ni samo prirodna bogatstva kojima obiluje srpska južna pokrajina, već je to i borba za geografski identitet.

Svaka zemlja ima svoju geografsku ličnu kartu: Najviša, najniža, najsevernija, najjužnija... tačka.

Preporučujemo

Neke od ovih geografskih odrednica Srbije nalaze se upravo na Kosmetu.

NAJVIŠA TAČKA: ĐERAVICA

Vrh Đeravica na Prokletijama je (prema najvećem broju izvora) najviši vrh Srbije sa svojih 2.656 metara nadmorske visine i tako je "nasledio" Triglav posle raspada SFRJ, koji je ima 2.864 metara nadmorske visine.

Prokletije, Foto: Skyrunning Serbia

Đeravica je bila i najviši vrh SRJ.

I najviši vrh Crne Gore je na Prokletijama, koje su, inače, na tromeđi između Srbije, Crne Gore i Albanije.

Nedavno je, posle preciznih merenja, za najviši vrh Crne Gore proglašena je Zla Kolata (2.535  metara), jer je utvrđeno da je nešto viša od dosadašnjeg zvaničnog rekordera na Durmitoru, Bobotovog Kuka (2.523 metara) koji je pao na 4. mesto.

Prokletije, Foto: Wikipedia/Vlado Vujisic

Đeravica jeste najviši vrh Srbije, ali se najviši vrh Prokletija nalazi u Albaniji i zove se Jezerski (2.694 metara).

Inače, i drugi i treći i četvrti, peti... pa čak i deveti najviši vrh Srbije po redu nalaze se na Kosovu i Metohiji.

U centralnoj Srbiji najviši vrh je Midžor na Staroj planini sa 2.169 metara nadmorske visine, što je za 152 metara više u odnosu na Pančićev vrh na Kopaoniku (2.017 metara). Midžor se nalazi na samoj granici sa Bugarskom.

NAJJUŽNIJA TAČKA: RASTELICA

Na Šar Planini, južno od Prizrena, nalazi se najjužnija tačka Srbije. To je metohijsko selo Rastelica koje ima oko 4.600 stanovnika, pretežno Goranaca i Bošnjaka.

U centralnoj Srbiji najjužnija tačka je selo Miratovac kod Preševa.

Najsevernija tačka Srbije je Kelebija, pa ako povučete liniju između ove dve granične tačke, dobićete duž od 488 kilometara.

HIDROGRAFSKI ČVOR: CRNOLJEVA

Planina Crnoljeva na Kosovu i Metohiji predstavlja takozvani hidrografski čvor, a to je zapravo granica tri sliva kojima pripadaju sve srpske reke: crnomorski, jadranski i egejski.

Od najviše tačke ove planine (Drmanska glava, 1.367 metara) na zapad, ka Jadranskom moru otiču Topluga i Beli Drim, ka severu se spušta Crnoljeva, a ka jugu Nerodimka.

NACIONALNI PARK ŠAR PLANINA

Srbija nema mnogo nacionalnih parkova, mogu da se prebroje na prste jedne ruke: Fruška Gora, Đerdapsko jezero, Tara, Kopaonik i Šar planina.

Divlji konji u Nacionalnom parku Šar-planina na Kosovu i Metohiji. Foto: Wikimedia Commons/Aljabakphoto

A ovaj poslednji, najjužniji, nalazi se na Kosmetu i ustanovljen je 1993. godine.

Šar-planina je izuzetno bogata živim svetom, a na njoj se može naći čak 45 posto biljnog sveta Srbije. Tu su i mnoge ugrožene i zaštićene ugrožene vrste biljaka i životinja.

Čak 18 vrsta bilja opstaje samo na ovoj planini, poput hajdučice kralja Aleksandra, šarplaninskog karanfilića i šafrana...

Na Šar-planini živi i 147 vrsta dnevnih leptira, 45 vrsta gmizavaca i vodozemaca, 200 vrsta ptica i 32 vrste sisara.

Na Šar-planini nalazi se i 45 srpskih crkava i manastira iz perioda od XII do XVI veka.

(M. Beljan)