Petrovaradinska tvrđava je simbol Novog Sada, Dunava i Vojvodine, a malo ko zna strašnu tajnu koju njeni bedemi kriju

Sigurno ste se bar jedanput, dok ste šetali prelepom novosadskom tvrđavom, zapitali otkud toliko mačaka na Petrovaradinu? Dok dremaju na suncu ili iz prikrajka motre na posetioce, deluju kao čuvari bedema i burne istorije.

Mračna tajna Petrovaradinske tvrđave: Radnici umirali bez hrane i lekova, a u zidine tvrđave UGRAĐIVANE MAČKE?!

Preporučujemo

I zaista je tako. Prema legendi, upravo su mačke sačuvale Petrovaradinsku tvrđavu koja i dalje ponosito stoji i svedoči nekim burnim, davnim vremenima.

Svi se sećamo priče sa časa istorije o guskama koje su sačuvale Rim. Legenda se povezuje s početkom uspona Starog Rima kad su grad napali ratoborni Gali sa severa. U to vreme grad nije imao zidine, pa se stanovništvo povuklo na jedan od rimskih brežuljaka – Kapitol, jedini deo grada koji je bio utvrđen i zbog strmih padina teško dostupan.

Obilazak Tvrđave; Foto: Tanjug/Jaroslav Pap

Jedne noći Gali su se približili Kapitolu i u tišini počeli da se uspinju bedemima. Na Kapitolu se nalazio hram boginje Here u kome su boravile svete guske. Čim su osetile nepoznate ljude počele su gakati i lepetati svojim krilima i tako uzbunile usnule rimske sražare. Tako su, po legendi, guske spasile Rim.

Mnogo vrekova kasnije na stenovitom brdu iznad Dunava, u današnjem Petrovaradinu, tek što su pobedili Osmansku vojsku kod Slankamena 1691. godine, Austrijanci su počeli da ruše staru srednjovekovnu tvrđavu.

Gradeći nove bedeme i bastione, a u nedostatku građevinskog materijala, austrijski vojni inženjeri iskoristili su kamen i opeku nekadašnje ugarske tvrđave i cistercitskog manastira iz 13. veka. Jedan od kamenih blokova koji je krasio samostansku crkvu posvećenu Devici Mariji, s prikazom mačje glave, uzidan je u bastion Svetog Inoćentija.

Osim toga, kao u epskoj narodnoj pesmi "Zidanje Skadra" u kojoj se opisuje običaj žrtvovanja, uziđivanjem živog čoveka u temelje kako bi se temelji zidanog objekta održali, po predanju su graditelji Petrovaradinske tvrđave u temelje novih bedema uziđivali još žive mačke.

Foto: A. Nalbantjan

Naime, legenda kaže, da su žrtvovanjem živih mačaka ne samo želeli da se bedemi tvrđave održe, već i da, kao što se verovalo da mačka ima devet života, tvrđava bude još dugovečnija. Da i ona ima devet života.

I zaista, Petrovaradinska tvrđava ne samo da je odolela osmanskom napadu 1694. godine, već je i 1716. godine princ Evgenije Savojski izvojevao jednu od najvećih pobeda nad osmanskom vojskom.

Tvrđava je ostala nepokorena i tokom Mađarske revolucije. Carska vojska pod komandom bana Josipa Jelačića nije uspela da primora garnizon na kapitulaciju i morala je da se povuče. Nakon Prvog svetskog rata, kada su rušena mnoga utvrđenja nekadašnje Austrougarske, samo zahvaljujući đenaralštabnom pukovniku Kraljevine Jugoslavije Dragošu Đeloševiću, Petrovaradin je još jednom bio pošteđen rušenja jer, kako jedna priča kaže, "bila je isuviše lepa da se poruši".

Foto: Tanjug/Jaroslav Pap

Pred kraj Drugog svetskog rata, nemačka vojska koja se povlačila sa Balkana, prelazila je Dunav preko železničkog mosta. U železničkom tunelu, koji se nalazio tačno ispod tvrđave, postavljena je velika količina eksploziva. Samo zahvaljujući italijanskom ratnom zarobljeniku Đildu Pesapaneu, koji je presekao žice i pobegao kod ilegalaca u Petrovaradin, tunel nije miniran, piše magazin "Mačka".

Da je došlo do eksplozije u tunelu, nema sumnje da bi na površini izazvala velika razaranja i oštećenja objekata na tvrđavi. Nakon rata, tvrđava je proglašena za istorijski spomenik i njen najveći deo je prešao pod civilnu upravu.

Prema predanju koje potvrđuje starije legende, radnici koji su radili na poslerartnom uređenju tvrđave i rekonstrukciji temelja pojedinih objekata, pronalazili su mumificirane ostatke mačaka koji su se pri dodiru pretvarale u prah i pepeo.

Danas, nakon nebrojenih vekova, ratova i bitaka, Petrovaradinsku tvrđavu osvajaju mnogobrojni turisti, umetnici i muzičari iz svih delova sveta, a potomci nekadašnjih ljubimaca cistercitskih monaha ih pozdravljaju na svakom koraku, žele dobrodošlicu, ali i podsećajući na burnu prošlost ovog velelepnog utvrđenja i jednog od važnijih simbola naše burne istorije.

Kamen temeljac postavljen je 18. oktobra; Foto: Tanjug/Jaroslav Pap

326. ROĐENDAN TVRĐAVE

Petrovaradinska tvrđava je 18. oktobra slavi 326. rođendan.

Iz Muzeja grada podsećaju i da je godine 1692, nakon velikih borbi sa Turcima koje su trajale od 1683. godine, austrijska vojska pod komandom markgrofa Ludviga Badenskog, povratila ruševnu srednjovekovnu tvrđavu Petrovaradin. Tada je započelo utvrđivanje i obnavljanje, još uvek strateški važne tvrđave.

Na osnovu odluke Ratnog saveta da se izgradi nova tvrđava, po najmodernijim pravilima vojne arhitekture, započelo je utvrđivanje i raščišćavanje terena na Gornjoj tvrđavi.

Kamen temeljac novog utvrđenja položen je 18. oktobra u prisustvu carskog izaslanika, princa i maršala Eugena Krua (Croy), na Leopoldovom bastionu. Taj dan se beleži kao početak gradnje nove Petrovaradinske tvrđave koja je, sa prekidima, trajala sve do 1780. godine.

Nova tvrđava sastojala se od Gornjeg i Donjeg grada, imala je visoke bedeme i bila okružena šančevima sa vodom. Iz naselja Petrovaradinski Šanac na suprotnoj strani Dunava izrastao je vremenom Novi Sad.

VIDEO: Istorija živi na mestima kao što je Petrovaradin, a ima ljudi koji vole da je proživljavaju ponovo i ponov

(Telegraf.rs)