BEZ KRALJA NE VALJA: Dan kada su Srbi na svoju glavu stavili krunu (FOTO)

Na današnji dan pre 132 godine Srbija je postala kraljevina, koju je proglasio tadašnji knez Milan Obrenović, a sebe za kralja, vrativši tako kraljevsku krunu na tron Srbije nakon 487 godina. On je tako postao prvi srpski kralj "posle Kosova", posle koga je na prestolu sedelo još pet srpskih krunisanih glava!

Preporučujemo

6. marta 1882. godine knez Milan Obrenović proglasio je Srbiju kraljevinom i sebe kraljem, a kneževsku titulu "poneo" je 1868. posle ubistva kneza Mihaila, a vlast je preuzeo od namesnika 1872. godine.

Kralj Milan ostaće upamćen kao prvi srpski kralj "posle Kosova", kao i po uspešnim reformama koje će imati dugoročne posledice, poput vrlo uspešne reforme vojske, kao i opšte ubrzane evropeizacije Srbije.

Kraljevina Srbija je monarhija koja je postojala od Berlinskog kongresa 1878. pa do formiranja Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca 1. decembra 1918, dok se u širim okvirima pod nazivom Novovekovna srpska država smatra period od 1804. godine. Međutim prva srpska krunisana glava bila je još daleke 1217. godine kada je za kralja proglašen Stefan Nemanjić - Stefan Prvovenčani.

U ovom periodu su se oko vlasti nadmetale i smenjivale dve dinastije, čiji su rodonačelnici bili Đorđe Petrović - Karađorđe, vođa Prvog srpskog ustanka protiv Turaka i knez Miloš Obrenović, vođa Drugog srpskog ustanka.

Dalji razvoj Srbije je bio obeležen opštim napretkom u ekonomiji, kulturi i umetnosti, čemu je pre svega doprinela mudra državna politika, koja je slala mlade ljude na školovanje u evropske metropole, odakle su donosili novi duh i novi sistem vredosti.

Posle ubistva kneza Mihaila 1868. vladalo je namesništvo do 1872. godine, a 1869. godine donet je Namesnički ustav, koji će omogućiti prvi prodor parlamentarizma u Srbiju. Knez Milan preuzeće presto 1872. godine. Ovaj izuzetno značajan period za Srbiju obeležen je ratovima protiv Turske (Srpsko-turski ratovi) i dobijanjem nezavisnosti Srbije 1878. godine posle Berlinskog kongresa. U Srbiji se uvode političke stranke 1881. godine, od kojih će najznačajniju ulogu imati Radikalna stranka.

Kneževina Srbija je 1882. godine uzdignuta na rang kraljevine. Prvi novovekovni kralj Srbije, kralj Milan, na spoljašnjem planu je vodio austrofilsku politiku koja je u zemlji izazivala nezadovoljstvo, pogotovo posle okupacije Bosne i Hercegovine 1878. godine. S druge strane, oslanjanje na Austriju omogućilo je da Srbija bude bolje zastupljena na Berlinskom kongresu, posle razočaravajućeg Sanstefanskog mira za koji se zalagala Rusija.

Na unutrašnjem planu, kralj je bio primoran na nagodbe sa najjačom strankom u zemlji, radikalima, što će dovesti do usvajanja modernog Ustava 1888. godine, koji će u Srbiju uvesti demokratski parlamentarizam, široke političke slobode i druga načela demokratskog i građanskog društva. Nespremnost kralja Milana i njegovog naslednika kralja Aleksandra da prihvate ograničavanje lične vlasti, dovešće do previranja u zemlji a konačno i do ukidanja ovog ustava 1894. godine i povratka na stari, Namesnički. Kralj Milan je abdicirao 1889. godine.

SRPSKI VLADARI SA TITULOM KRALJA DO KOSOVSKOG BOJA:

* Stefan Prvovenčani , veliki župan (1196-1202) i (1204-1217), kralj (1217-1228)

* Stefan Radoslav, kralj (1228-1234)

* Stefan Vladislav, kralj (1234-1243)

* Stefan Uroš I, kralj (1243-1276)

* Stefan Dragutin, kralj Srbije (1276-1282), kralj Srema (1282-1316)

* Stefan Vladislav II, kralj Srema (1316-1325), sin Dragutinov

* Stefan Uroš II Milutin, kralj Srbije (1282-1321)

* Stefan Uroš III Dečanski, kralj Srbije (1321-1331)

* Stefan Dušan, kralj Srbije (1331-1345), car (1345-1355)

* Stefan Uroš V, car (1355-1371)

* Vukašin Mrnjavčević, kralj (1365-1371)

* Marko Kraljević, kralj (1371-1395)

SRPSKI KRALJEVI POSLE KOSOVSKOG BOJA:

* Milan Obrenović, knez Srbije (1872-1882), kralj (1882-1889)

* Aleksandar Obrenović, kralj Srbije (1893-1903)

* Petar I Karađorđević, kralj Srbije (1903-1918)

* Aleksandar I Karađorđević 16. avgust 1921. — 9. oktobar 1934.

* Petar II Karađorđević 9. oktobar 1934 — 29. novembar 1945.

(D. Zlojutro)