KO SU RUSOFILI U SRBIJI: Od Karađorđa preko Pašića do Nikolića i Dačića

Nakon izjave premijera Srbije da je Zapad ponovo Srbiju približio Rusiji, ponovo se otvorila rasprava na političkom području ko nas vuče ka Americi, a ko ka "majci Rusiji", a Telegraf.rs vam nabraja neke od najpoznatijih srpskih rusofila od Karađorđa do Tomislava Nikolića i Ivice Dačića.

Telegraf je istraživao ko su sve bili istaknuti "rusofili" u srpskoj političkoj sceni i vlasti, pa smo tako došli do podataka da su se u Moskvu "kleli" Karađorđe, kraljevi Petar I i Aleksandar I Karađorđević, kao i Aleksandar Obrenović, Nikola Pašić, pa i današnji predsednik Srbije Tomislav Nikolić, premijer Ivica Dačić, a tu su i istaknuti političari i ministri koje bi mogli svrstati u ovu grupu kao što su Milan Bačević, Petar Škundrić i mnogi drugi.

Da ne bude zabune, namerno smo iz ovog istraživanja izostavili period vladavine komunizma jer su se za vreme njihove vlasti često jedni isti ljudi prvo kleli u Rusiju, a potom se od tih izjava ograđivali.

"Vožd", "pervi predvoditelj", "vrhovni vojvoda", "komandant od Serbije", kako se sve u zvaničnim dokumentima potpisivao Đorđe Petrović zvani Karađorđe, bio je jedan od prvih srpskih vladara i političara koji je sa divljenjem gledao ka Rusiji. Iako je u svojim govorima rekao da "Srbija mora imati dobre odnose sa Austrougarskom jer se od nje hrani", on je u stvari, kako istoričari tvrde, bio veliki rusofil, koji je često sa velikom tugom gledao rusko nečinjenje kada je u pitanju pomoć ustanicima.

Ipak, ostaće zapisano da je Karađorđu sam car Aleksandar poslao na poklon dragocenu sablju i odlikovanje.

Poslednji kralj iz dinastije Obrenović Aleksandar, koji je ubijen u prevratu 1903. godine, još jedan je od predstavnika rusofila u Srbiji, jer je kod njega preovladao uticaj njegove majke Natalije koja je bila veliki zaljubljenik u Rusiju i radikale, dok je njegov otac Milan, kao i većina Obrenovića, bio austrofil.

Njegovom braku sa Dragom Mašin, koji nije naišao na odobravanje naroda i vojnika u Srbiji, kumovao je i ruski car Nikolaj II, čiji je predstavnik u njegovo ime bio svedok na venčanju srpskog kralja i kraljice, a jedna od neostvarenih želja kralja Aleksandra bila je da ga on primi u Moskvi.

Kralj Petar I Karađorđević još jedan je u nizu vladara Srbije koji je imao tesne veze sa Rusijom, a on se sa ruskim carem Nikolajem II još 1897. godine sastajao u Moskvi, što je mnogo pre nego što je bio postavljen za kralja Srbije, a sve vreme je održavao vezu sa velikim i poznatim srpskim rusofilom Nikolom Pašićem.

Zanimljivo je i to da je za propast ruskog carstva vezana i sudbina ćerke kralja Petra, Jelene, koja je bila žena velikog ruskog kneza Ivana Konstantinoviča Romanova.

Muž Jelene, koju su iz milošte zvali Jaba, bio je blizak carev rođak i nastradao je kada su boljševici likvidirali porodicu Romanov. Jelena je uspela da se s decom spase i izbegne iz Rusije.

- Jedna od porodičnih verzija, koja je kolala po kući Karađorđevića, oko tog Jeleninog povratka u Beograd, vezana je za Trockog i njegovo proterivanje iz Rusije početkom prošlog veka, kada je Petar I već bio na prestolu. Nijedna evropska zemlja nije htela da primi ozloglašenog ruskog revolucionara osim Srbije. On je tada u Beogradu boravio nekoliko meseci, obično je dane provodio u Radničkom domu na Slaviji. Kada je izbila Oktobarska revolucija, Trocki je u znak zahvalnosti kralju Petru Karađorđeviću pomilovao njegovu ćerku i nju i njenu decu dopratio do mađarske granice. Takođe, govorilo se da je tetka Jelena imala dnevnik o tim danima u vreme revolucije, ali on nikada nije pronađen. A to je velika šteta jer bi ti zapisi mnogo pomogli da se utvrdi prava istina kako je stradala carska porodica Romanov - poverio se pred smrt novinarima Tomislav Karađorđević.

Još jedan od srpskih kraljeva rusofila je i Aleksandar I Karađorđević - kralj ujedinitelj koji je stvorio Kraljevinu Jugoslaviju, a njegove čvrste veze sa Rusijom potiču još od njegovog rođenja jer mu je kum na krštenju preko posrednika bio Nikolaj II Aleksandrovič.

Sigurno jedan od najpoznatijih rusofila u srpskoj politici i jedan od najvećih državnika u Srbiji bio je Nikola Pašić, koji je pored mnogobrojnih funkcija koje je obavljao bio je i vršilac dužnosti srpskog poslanika u Rusiji, a o njegovim čvrstim vezama već su ispričane mnoge priče.

Što se tiče današnje slike, na političkoj sceni Srbije ima nekoliko istaknutih rusofila kao što su predsednik Tomislav Nikolić, Milan Bačević, Petar Škundrić, a najnovijim izjavama u tu grupu uvrstio se i premijer Srbije Ivica Dačić.

Predsednik Srbije Tomislav Nikolić je u intervjuu za Prvi kanal ruske televizije priznao da je rusofil i da jedino od Rusije više voli Srbiju, te da je najvažnije da je Rusija stalni član SB UN koji, kako je naveo, nikada neće prihvatiti nezavisnost Kosova i Metohije, što olakšava borbu Srbije.

Premijer Srbije Ivica Dačić na stranu onih koji u Srbiji "naginju" ka Rusiji svrstao se kada je u intervjuu za AP rekao da Zapad Srbiju gura ka Rusiji.

- Oni (na Zapadu) koji kritikuju Srbiju zbog bliskosti i partnerstva sa Rusijom treba da se zapitaju zašto nisu ponudili takve odnose Srbiji. Ja Zapadu uporno govorim da je Srbiji potreban strateški partner i na Zapadu... Ali oni uopšte nisu zainteresovani – objasnio je premijer.

(D. Z.)