Kako je pre 21 godinu počelo povlačenje VJ sa Kosova: General je pogledao na sat i rekao "vreme je"

Foto: Profimedia

"Komandant Prištinskog korpusa, general Vladimir Lazarević, stao je na čelo kolone s vojnim vozilima i teškim naoruženjem, pogledao na sat i rekao "Vreme je da se krene". Ovako su mediji 1999. godine preneli početak povlačenja srpske vojske sa Kosova, koja je po odredbi iz Kumanovskog sporazuma morala da se povuče sa teritorije KiM.

Preporučujemo

Pošto je 9. juna 1999. postignut dogovor i potpisan Kumanovski sporazum, čija je jedna od odredbi bila povlačenje vojske tadašnje države Jugoslavije i policije Republike Srbije sa prostora Kosova i Metohije, srpskim vojnicima i policajcima dat je rok od 11 dana.

Povlačenje srpske vojske sa Kosova počelo je kada je 15. juna tačno 13 sati nedaleko od Podujeva, komandant Prištinskog korpusa Lazarević, stao na čelo kolone i izdao naređenje.

Kolona tenkova i vojnih vozila Vojske Jugoslavije kao pod konac, sa kojih se vijorila srpska zastava, 13 dana pre Vidovdana, tačnije 15. juna 1999. godine, krenula je sa Kosova, posle 78 dana NATO bombardovanja.

Pratila ih je kolona civilnih vozila, a njihov odlazak nadgledali su predstavnici mirovnih snaga UN, čija su oklopna vozila bila na čelu i začelju kolone.

U Prištini, na zgradi komande Prištinskog korpusa Vojske Jugoslavije, 19. juna podignuta je zastava UN, pošto se Vojska Jugoslavije povukla, a mirovne snage UN (Kfor) preuzele kontrolu.

Posle potpisivanja Kumanovskog sporazuma krenulo razmeštanje snaga Kfora

Potisivanjem Kumanovskog sporazuma stvoreni su uslovi za povlačenje VJ i MUP Srbije sa Kosova i Metohije, a u isto vreme počeo je ulazak snaga Kfora. Prvi je stigao ruski konvoj iz sastava mirovnih snaga UN, koji je ušao 12. juna u centar Prištine, a potom nastavio prema Kosovu Polju i aerodromu Slatina.

Na teritoriju SRJ je iz Bosne i Hercegovine preko Pavlovića ćuprije u Badovincima ušla ruska jedinica sa pet džipova, jednim vozilom za veze, 16 oklopnih transportera i 23 kamiona 11. juna. Kolona je prošla kroz Beograd i preko naplatne rampe kod Bubanj potoka nastavila prema Nišu i kasnije ka Kosovu i Metohiji.

Prema naređenju generala Veslija Klarka, tadašnji komandant Kfora je trebalo da presretne ruski konvoj i onemogući zauzimanje aerodroma, što je dovelo do incidenta na Slatini.

Istog jutra, nešto posle pet časova, sa teritorije Makedonije na Kosovo i Metohiju su prvi ušli britanski vojnici. Granicu su kod mesta Blace, sa šest transportnih helikoptera, prešli britanski padobranci i pripadnici specijalne jedinice Gurke, a neposredno zatim na teritoriju južne srpske pokrajine ušle su kolone britanskih i francuskih vojnih vozila.

Prvi kontingent od oko 800 nemačkih vojnika u sastavu KFOR-a ušao je oko podneva istog dana na sa makedonske teritorije kod Blaca, zajedno sa britanskim trupama, dok su pripadnici italijanskih snaga ušli u noći između 14. i 15. juna u Peć, a nemački kontigent KFOR-a u Orahovac.

U sastavu Kfora na Kosovo i Metohiju razmešteno je bilo 37.200 vojnika iz 36 država, a u proteklom periodu taj broj je znatno smanjen.

Foto: Tanjug/KFOR NATO

Povlačenju srpskih snaga sa teritorije Kosova prethodilo je potpisivanje Kumanovskog sporazuma 10. juna, odnosno donošenje Rezolucije 1244 dan kasnije. Time je stavljena tačka na NATO agresiju koja je počela 24. marta 1999. godine oko 20 sati na osnovu naređenja tadašnjeg generalnog sekretara NATO-a Havijera Solane.

Do napada je došlo posle niza neuspešnih pregovora o rešavanju krize na Kosovu i Metohiji, održanih u Rambujeu i Parizu, februara i marta 1999. godine.

U napadima koji su trajali 11 nedelja poginulo je između 1.200 i 2.500 osoba, a pričinjena materijalna šteta, u zavisnosti od procena, kretala se oko sto milijardi dolara.

U bombardovanju, koje je trajalo 78 dana, teško su oštećeni infrastruktura, privredni objekti, škole, zdravstvene ustanove, medijske kuće, spomenici kulture.

(Telegraf.rs)