EKSKLUZIVNO: Šokiraćete se kada pročitate šta piše u tajnoj Titovoj biografiji!
- Tito je ujedno bio i staljinista, ali i komunista koji je u državu kojom je vladao hteo da uvede neke elemente liberalizma, pa i demokratizacije. Bio je zagovornik centralizma, ali i decentralizacije. Naposletku, bio je i svojevrsni plejboj - piše u biografiji
U najvećoj Titovoj biografiji napisanoj u Hrvatskoj, prati se neobičan Titov životni put, ali i postavljaju određena pitanja, na koja i sami teško možemo da pronađemo odgovore. Kroz ovu Titovu biografiju prelamaju se sva bitna pitanja istorije jugoslovenskih naroda, kao i istorija Jugoslavije od tridesetih godina 20. veka pa do njegove smrti, ali i nakon nje.
- I oni koji ga vole i hvale, i oni koji ga mrze i kude, i oni koji smatraju da je za mnogo toga zaslušan, kao i oni koji mu mnogo toga zameraju, svi oni se slažu oko jedne činjenice - Tito je bio velika ličnost svoga vremena, i obeležio je ne samo Jugoslovensku, već i svetsku istoriju. Verovatno najpoznatiji Titov biograf Vladimir Dedijer, koji je prvu verziju Titove biografije objavio već 1953. godine, kao i njegovi savremenici, dok su pisali o Titu nisu imali pred sobom iskustvo propasti tri najvažnije komponente celokupne Titove politike - izgraditi socijalizam, održati Jugoslaviju, osnažiti nesvrstanost. Zato se postavlja pitanje danas o Titu, 2015. godine - kakav je naš današnji odnos prema njegovu delu, kad su tri glavne komponente tog dela propale?
OTKRIVENE TITOVE TAJNE: Ispovest sestre Jovanke Broz na koju se dugo čekalo
Titov put je bio veoma progresivan, ali istovremeno pun uspona i padova, do konačnog osvajanja vrha vlasti.
-Na početku, od bosonogog dečaka iz siromašnog zagorskog sela, ali i propalog osnovca, zagrebačkog kalfa, gastarbajter u Češkoj, Nemačkoj i Austriji, podoficir i sibirski zarobljenik, periferni saborac Oktobarske revolucije i skromni funkcioner minijaturne ilegalne stranke, odjednom izrasta u najvećeg gerilskog vojskovođu Drugog svetskog rata, u hrabrog državnika koji odoleva brutalnim pritiscima moćnog tiranina Staljin. Izrastao je u začetnika i predvodnika međunarodnog političkog pokreta koji okuplja više od sto država, u političara koji predvodi malu i perifernu državu, ali sebe i nju često dovodi u središte svetskih zbivanja. Uprkos svemu ovome Tito se ipak nije dugo održao u legendi, već se veoma brzo mrtav vratio na političku scenu zemalja kojima je 35 godina upravljao. Počelo je preispitivanje njegovog političkog nasleđa - navodi se u biografiji.
Četiri ratne godine najvažnije su u formiranju Titove političke karijere i njegove ličnosti, jer se u tom kratkom razdoblju (u jednom životu od 88 godina to je razdoblje zaista kratko) dogodila ta izvanredna metamorfoza koja je kominternovskog ilegalca pretvorila u osobu svjetskog značenja - navodi se u biografiji - i izgradila Tita kao ličnost, a njegove stavove i akcije u mehanizam koji je u apsolutnom smislu sledećih decenija određivao kolektivne i pojedinačne sudbine dvadesetak milijona stanovnika zemlje kojoj je bio na čelu. U Titovom životu bilo je i mnogo drugih važnih momenata, ali ni jedan nije bio toliko sudbonosan kao te četiri godine Drugog svetskog rata.
Britanski istoričar srpskog porekla Stevan Pavlović, ocenjuje Titovu istorijsku ulogu kao "ponovno ujedinjenje Jugoslavije nakon haotičnog loma u Drugom svetskom ratu, kao i uvođenje novog i relativno liberalnog komunizma".
Za još jednog vrsnog poznavaoca novije istorije sa naših prostora, Austrijanca Karla Kasera, Tito je bio pokretač ustanka protiv fašističkih okupatora koji je nakon razlaza sa SSSR-om "poveo zemlju u nezavistan socijalistički razvoj i omogućio građanima da slobodno putuju u inostranstvo".
Na uspesima i neuspesima Tito je brzo učio i stvarao novu strategiju. S vojskom koju je privremeno morao da povuče iz Srbije i Crne Gore formirao je elitne pokretne brigade i u kombinaciji s postojećim teritorijalnim odredima ostvario sjajnu saradnju gerilskog i ofanzivnog ratovanja. Brzom i iznenadnom koncentracijom pokretnih snaga osvajao je gradove, teritorijalnim odredima održavao je oslobođena područja, nastojeći da izbegne frontalni rat. Iz goloruke vojske od leta 1941. do početka 1943. godine, s oružjem oduzetim od neprijatelja, pod Titovim vođstvom izrasla je dobro naoružana vojska od blizu 150.000 vojnika, čvrsto organizovanih u više od 30 brigada, 11 divizija i stotinak terenskih jedinica, gerilskih četa, pozadinskih jedinica i straža.
U široj svetskoj javnosti dominira percepcija o Titu kao najuspešnijem gerilskom vođi antifašističkog otpora u okupiranoj Evropi za vreme Drugog svetskog rata. Pritom, Titu se često dodaje još jedan epitet - prvog disidenta iz posleratnog komunističkog bloka, čoveka koji je prvi probio "gvozdenu zavesu" i jedini koji je podjednako uspešno vodio borbu protiv Hitlera i Staljina. Ali, takođe se smatra da je Tito koristio svoje uspehe i za uvođenje jednopartijske diktature.
Još je trajao rat, a KPJ i Tito već su pokazivali i svoje drugo lice: težnju za jednopartijskom diktaturom. Pobednički mentalitet još je uviek dominirao: ako smo goloruki znali podići ustanak i pobediti, ništa sad nije lakše nego upravljati državom. Požurili su se da u posleratnoj izgradnji staljinizma budu na prvome mestu. U povremenim napadima paranoje Staljin nije mogao podneti Titovu popularnost u zemljama istočnoga bloka, a još manje njegovu ambiciju da širi svoj utjcaj, pa možda i vlast, na susedne zemlje. Staljin je mislio da će Tita ukrotiti sitnim intrigama, a zatim i agresivnim pismima. Naišao je na tvrd orah. Za razliku od Staljinovih marioneta u istočnom bloku, Tito nije došao na vlast na bajonetima Crvene armije, nego pretežno vlastitim snagama. Uspešno se suprotstavio Staljinu i to mu je vratilo barem deo narušenih simpatija u zemlji i otvorilo mnoga vrata u svetu. Slavu gerilskog prvoborca protiv Hitlera nadogradio je slavom prvoborca protiv Staljina. To je tema koja će trajno dominirati u celovitim sudovima o Josipu Brozu Titu: redak političar i državnik koji se uspešno suprotstavio i Hitleru i Staljinu.
Kao što hagiografska literatura jednostrano hvali Tita i prećutkuje mračnije strane njegove karijere, tako ga je revizionistička literatura, uglavnom sa prostora bivše Jugoslavije, jednostrano optužuje za sve nevolje i zločine: u hrvatskoj javnosti stvoreno je uverenje da je Tito direktno odgovoran za Blajburg i Križni put pa je stoga i zločinac. Osim toga, smatra se da je socijalistička Jugoslavija bila tamnica hrvatskog naroda u kojoj su, prvenstveno zahvaljujući Titu, glavnu reč vodili Srbi. U delu srpske publicistike i javnosti takođe se stvorilo mišljenje da je Tito zločinac ali sa sasvim drugačijim argumentima.
Kod većine stanovništva bivše Jugoslavije pobeda Titovih partizana dočekana je kao oslobođenje od rata i od ratnih nevolja. Međutim, za neke krajeve i porodice ta pobeda se zvala "pad". S bujanjem nacionalizama u ratnim sukobima devedesetih, odnos prema Titu postao je simbol oprečnih društvenih vrednosti na prostoru cele bivše Jugoslavije i predmet vrlo aktuelnih ideološko-političkih podela i polemika: "Reci mi šta misliš o Titu, pa ću ti reći ko si i šta si!"
Tito je ujedno bio i staljinista, ali i komunista koji je u državu kojom je vladao hteo da uvede neke elemente liberalizma, pa i demokratizacije. Bio je zagovornik centralizma, ali i decentralizacije. Naposletku, bio je i svojevrsni plejboj. Uz sve to treba dodati ono što se ne može osporiti, a sve ređe se spominje - Tito je bio hrabar čovek.
(Telegraf.rs / Izvor: Jutarnji.hr)
Video: Kamaline pristalice cekaju u redovima da udju u kampus. Za to su dobili posebne dozvole
Telegraf.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.
Djole
Titova Jugoslavija je bila najveci istoriski uspeh Juznih Slovena. Nikad ovde nece biti vise neka razvijena zemlja nasmejanih ljudi istinski nezavisna i priznata od svih u svetu.
Podelite komentar
cobe
Sto je Tito napravio ovi nemogu da prodaju,a kamo li da nesto izgrade poput auto puta,pruge a nedaj boze da izgradjuju neku fabriku poput poput zastave,rakovice,IMT-a itd. Zalosno.
Podelite komentar
simke
ko god da je bio tito, niko i nikad neće dostići taj nivo, tu harizmu koju je on imao. može sada svako da se sprda i priča o njemu ovako ili onako, i otriva nekakve tajne koje izmišljaju dušebrižnici, ali tito je jedan i jedini, svidelo se to nekom ili ne mora se priznati. mi mlađe generacije smo doneekle upoznati i bili svedoci nekog vremena za kojim žale ali oni stariji, ovi mladi se sprdaju , ne znajući da onaj život posle rata 60-70-80 nikad ali nikad neće osetiti.
Podelite komentar