Simbol slobode i neuništivosti: Đurđevi stupovi 5 puta spaljivani i razarani, ali i podizani iz pepela

Manastir Ðurđevi stupovi kod Berana, u kojem se održava ceremonija ustoličenja izabranog mitropolita budimljansko-nikšićkog Metodija, spomenik je države Nemanjića i imao je kapitalnu ulogu u očuvanju nacionalne svesti, jedinstva srpskog naroda i širenju kulture na prostoru severa Crne Gore.

Podignut je 1213. godine i zadužbina je gospodara Budimlja, župana Stefana Prvoslava, sina Velikog župana Tihomira, a sinovca Stefana Nemanje.

Godine 1219. u Ðurđevim stupovima je Sveti Sava osnovao jednu od prvih sedam episkopija - četvrtu po redu, o čemu se u zapisu kaže: "Četvrtago vladiku postavi Sveti Savo u Budimlju u hram Svetoga Georgija".

Zahvaljujući ulozi Budimljanske eparhije, sve do polovine 17. veka na ovim prostorima nije bilo islamiziranja stanovništva.

Ðurđevi stupovi poznati su i po tome što je u njima 1857. godine doneta odluka o ujedinjenju Vasojevića sa Crnom Gorom.

Jedan je od manastira u Crnoj Gori koji su u prošlosti imali ulogu duhovnog centra oslobodilačke borbe protiv turskih osvajača.

Od 2001. godine, manastir je sedište Eparhije budimljansko-nikšićke. Po ustrojstvu je muški opštežiteljni manastir.

Crkva je posvećena Svetom velikomučeniku Georgiju.

Spaljivan i razaran, ali i obnavljan

Manastir je u prošlosti pet puta spaljivan i razaran, ali isto toliko puta i obnavljan.

Početkom avgusta 2013. obeležio je 8 vekova postojanja, a pokojni mitropolit Amfilohije je tada rekao da taj crkveni kompleks pokazuje vrednost zadužbine Nemanjića i vere naroda u hrišćanske svetinje.

- Manastir je nosio krst, koji je i nosio narod ovog podneblja. Raspeće naroda kroz vekova je bilo i raspeće manastira. Ðurđevi stupovi su pet puta rušeni i paljeni za vreme turske okupacije - podsetio je tada mitropolit Amfiloije.

Tadašnji predsednik Crne Gore Filip Vujanović je kazao da je manastir Ðurđevi stupovi simbol slobode, a time što je pet puta obnavljan poslao je večnu poruku neuništivosti.

- Manastir je i simbol kulturne vrednosti ovog kraja Crne Gore, kao i veze sa ostalim delovima naše države - rekao je Vujanović i istakao da "manastir nosi i simboliku bliskosti Srbije i Crne Gore, odnosno dva stara i bratska naroda srskog i crnogorskog".

Tada episkop Joanikije, koji je do izbora za mitropolita crnogorsko-primorskom u manastiru stolovao dve decenije, rekao je da je malo manastira koji su u prošlosti stradali kao što je Ðurđevi stupovi, ali je njegova veličina u tome što je svaki put ponovo obnavljan.

(Telegraf.rs)