Izmet u Jadranu vidi se iz svemira: Fekalije plutaju ka Brionima, a zna se u čemu je problem

Zagađenje Jadrana fekalijama poprimilo je takve razmere da je nedavno kraj Vodnjana u Istri zagađenje zabeleženo čak i na snimcima iz svemira.

Naime, stručnjaci se slažu da mrlje koje se vide na satelitskim snimcima Gugl mapsa u području nedaleko od kanalizacionog ispusta kod Vodnjana najverovatnije potiču od fekalija.

Preporučujemo

IZMET PLUTA PREMA NACIONALNOM PARKU BRIONI

On se vidi na području oko Peroja u Istri, oko 4 km zapadno od Fažane te nešto manje severno od Briona. Problem je posebno alarmantan jer se navodno šire prema Nacionalnom parku Brioni.

Načelnik kancelarije gradonačelnika Vodnjana Filip Macan za Index je objasnio da sistemom odvodnjavanja i pročišćavanja otpadnih voda na području Grada Vodnjan-Dignano upravlja javno trgovačko društvo Pragrande d.o.o., uputivši portal na njih.

Takođe je istaknuo da se taj sistem odvodnjavanja i pročišćavanja otpadnih voda ne koristi isključivo za potrebe korisnika s područja Grada Vodnjan-Dignano, već i za šire područje koje teritorijalno obuhvata područje naselja Štinjan grada Pule, Grada Vodnjan-Dignano te Opštine Fažana.

ODGOVORNA FIRMA: PROBLEM POSTOJI IZ 1980-IH

Iz uprave Pragrandea objasnili su da problem nije ni njihov, nego da dolazi iz zastarelog sistema iz 1980-ih.

- Postojeći uređaj za pročišćavanje otpadnih voda (UPOV) Peroj nalazi se severno od naselja Peroj i cca 300 m od mora. Pročišćava otpadne vode aglomeracije Pula sever koja obuhvata područje Grada Vodnjana, Opštine Fažana i severnog dela Grada Pule (naselje Štinjan). Uređaj s jednim ispustom izgrađen je i pušten u pogon krajem osamdesetih godina prošlog stoleća. Otpadne vode ispuštaju se u more putem podmorskog ispusta dužine L=594 m na dubinu H=-12 m. Postojeći UPOV i ispust izgrađeni su za potrebe vremena kada su projektovani u skladu s ondašnjim standardima. u skladu sa Zakonom o vodama, za ispuštanje otpadnih voda potrebna je vodopravna dozvola koja se periodički obnavlja te ju izdaju Hrvatske vode. UPOV Peroj, kao i celi sistem Pula sever, ima važeću vodopravnu dozvolu po kojoj funkcioniše do 31. 12. 2023. godine - tumače u Pragrandeu.

Najavljuju da će sledeće godine početi izgradnja novog sistema koji bi trebao biti kvalitetnije rešenje.

ZAGAĐENJE FEKALIJAMA NIJE IZUZETAK, NEGO MASOVNA POJAVA

O zagađenjima Jadrana fekalijama, o zabranama kupanja na nekim plažama, o infekcijama koje su uzrokovane zagađenjem mora i sl. pisali su često hrvatski portali poslednjih meseci.

Inženjer turizma Alan Šavar, poreklom iz grada Paga, koji živi u Švajcarskoj, administrator FB grupe "Pažani izvan Paga", dostavio je Indeksu fotografiju i video koji pokazuju kako problem ispusta kanalizacije izgleda u Pagu.

- U sistem kanalizacije grada Paga utučeno je nekoliko miliona kuna, ali se temeljni problem nije rešio, nego se samo prebacio na drugu lokaciju - tvrdi Šavar.

- Dakle, Grad Pag nema pročišćavanje otpadnih voda - ni mehaničko, koje podrazumeva taloženje teških materija, ni biološko u kojem bakterije razgrađuju fekalije! To bi bilo minimalno pročišćavanje za vrstu otpadnih voda koja nastaje na području grada Paga. Treći stepen - hemijsko čišćenje - čak nije potreban. Jedino što postoji kao nazovi-pročiščivač su automatske rešetke za najgrublji otpad i takozvani peskolov - sve ostalo ide ravno u more u paškim vratima! - ističe Šavar.

SVAKI DAN PO NEKOLIKO PRIJAVA ZAGAĐENJA

Jurica Gašpar, urednik portala Morski.hr, koji je prvi objavio snimke zagađenja kod Vodnjana, kaže da njima svaki dan stiže po nekoliko prijava, fotografija i videozapisa o onečišćenjima u Jadranu, što jasno pokazuje koliko je problem raširen.

- Ovo što je snimljeno iz svemira samo je jedan od nebrojenih sličnih slučajeva. Na Korčuli su slična onečišćenja redovna pojava. Na Pagu kanalizacija izlazi u more bez problema - kaže Gašpar.

- Mi nemamo pravih bioloških pročistača koji bi u more ispuštali čistu vodu. Uglavnom imamo mehaničke pročistače. Imamo infrastrukturu koja ne prati rapidan rast turizma. Mi već godinama imamo favelizaciju obale. Još uvek imamo ilegalnu, divlju gradnju koja ne reguliše pročišćavanje voda. Neki ljudi postavljaju pitanje kako smo nekada mogli imati septičke jame, a da nije bilo ovakvih problema. No to je bilo prihvatljivo kada je po kućama živelo troje ljudi i kada nismo imali desetine miliona turista na obalama Jadrana u sezoni i kada su navike potrošnje vode bile sasvim drugačije. Ljudi su nekada imali malo vode, uglavnom kišnicu, nisu imali mašine za pranje, nisu se svakodnevno tuširali više puta, kao što turisti danas neretko rade - tumači Gašpar.

U ovoj priči važno je imati na umu da će Hrvatska uskoro imati velike štete u važnoj grani svoje privrede, u turizmu, ako ne reši ovaj problem. Pored toga, takođe bi mogla imati problema s EU-om ako se ne uskladi s evropskim standardima.

(Telegraf.rs/Index.hr)