BG ULICE: Kako je Franše D' Epere postao srpski vojvoda?!

Pored admirala Geprata o kome smo pisali u serijalu o nazivima beogradskih ulica, Srbi su voleli još jednog francuskog vojskovođu. Bio je to Luj Franše d' Epere, maršal Francuske i peti po redu počasni vojvoda srpske i jugoslovenske vojske.

Preporučujemo

Rođen je 25.maja 1856.godine, dok je u vojničku školu stupio sa svojih 18 godina. Po završetku ove škole dobio je čin pešadijskog potporučnika, a kasnije je unapređen i u pukovnika. Prošao je još nekoliko činova do dobijanja čina maršala Francuske 19.februara 1921.godine.

Iste godine, mesec dana ranije, 30. januara, dobio je i počasnu titulu Vojvode Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca (Jugoslavije).

Učestvovao je u kolonijalnim ratovima u zapadnoj Africi, Tunisu, Alžiru. Tonkinu i Ananiu, Kini i Maroku. U Prvom svetskom ratu (10. septembra 1914. do 31. marta 1916) komandovao je francuskom armijom. Od juna 1918.godine do kraja rata bio je vrhovni komandant savezničkih armija na Solunskom frontu.

Pod njegovom komandom izvršen je proboj Solunskog fronta, izvedeno je proganjanje nemačko-austrijsko-bugarske vojske, zaključen je ugovor o kapitulaciji bugarske vojske i oslobođena Srbija.

Visoko je cenio srpsku vojsku i redovno isticao njene zasluge u konačnoj pobedi saveznika u Velikom ratu. U Beogradu mu je podignut spomenik.

- To su seljaci skoro svi, to su Srbi, tvrdi na muci, trezveni, skromni, to su ljudi slobodni, nesalomivi, gordi na sebe i gospodari svojih njiva. Ali, došao je rat. I eto kako su se za slobodu zemlje ti seljaci bez napora pretvorili u vojnike, najhrabrije, najistrajnije, najbolje od svih. To su te sjajne trupe, zbog kojih sam gord što sam ih ja vodio, rame uz rame sa vojnicima Francuske, u pobedonosnu slobodu njihove otadžbine - rekao je svojevremeno ovaj maršal.

Njegov bulevar se danas nalazi u Beogradu na potezu od mosta Gazela do Autokomande.

(Mićo Babić)