UPOZNAJTE BEOGRAD: Ulica čuvenog srpskog akademika, mirna i tiha, a u centru grada (FOTO)

Iako u samom centru Beograda, ulica koja nosi ime po srpskom akademiku, diplomati, profesoru i književniku Ljubomiru Nenadoviću jedna je od najlepših i najmirnijih u gradu. Znate li ko je zapravo bio čika Ljuba?

Unuk kneza Alekse Nenadovića i sin prote Mateje rođen je septembra 1826. godine u Brankovini, kod Valjeva. Gimnaziju završava u Beogradu, nakon čega odlazi u Nemačku, na Univerzitet u Hajdelbergu. Po povratku u Beograd najpre predaje na Liceju, a zatim radi kao činovnik ministarstva i diplomata.

Godine 1850. pokreće časopis "Šumadinka", prvobitno kao porodično-književni list. Kao putopisac, u njemu objavljuje članak "Jedan dan iz putovnja mog po Srbiji 1845. godine".

Međutim, ove novine ubrzo dobijaju glas "opasnog, republikanskog" lista. Kao humorist, kivan je na vlasti u Srbiji, jer su suviše ozbiljne i zvanične i sprovode cenzuru nad listovima. Kada donosi beleške iz spoljne politike uvek je na strani naroda, a protiv vladaoca, pa je njegov list pun priča i anegdota o vladarskoj nezahvalnosti i potrebi za laskanjem.

Stalno se podsmevajući cenzuri, jednom prilikom priča anegdotu kako je neko pretplatio  "Siroticu Pravdu" na njegov časopis. Međutim, uredništvo joj ne može slati list, pošto ne može da sazna adresu. 

Iako mu je vlast neko vreme "gledala kroz prste", jer rođak knjeginje Perside, list je ipak zabranjen jer je počeo "upravo prkositi praviteljstvu našem".

Književnošćiu se bavi još od đačkih dana, a široj publici postaje poznat po zbirkama pesama "Popara" i "Maniti glumac". Međutim, mnogo su važniji njegovi putopisi, pet knjiga u obliku pisama: "Pisma iz Švajcarske", "Prva pisma iz Nemačke", "Pisma iz Italije", "Druga pisma iz Nemačke" i "O Crnogorcima".

- Svaki čitatelj može držati da su upravo njemu pisana - veli Ljuba Nenadović.

Najinteresantnija su, svakako, "Pisma o Crnogorcima", nastala kao rezultat prepiske sa knezom Danilom. Nenadović, koji je prijatelj i sa Njegošem, duboko se divi crnogorskom čojstvu i junaštvu. On Crnu Goru i Crnogorce posmatra iz kneževe pratnje, pa je zbog toga njegovo prikazivanje odveć idealisano, ali u svakom slučaju zanimljivo. Ma koliko da je Nenadović bio Evropljanin i racionalista, on ne zaobilazi ni vrednosti srpskog patrijarhalnog morala, koje u putopisu o Crnogorcima naročito ističe i opisuje.

Vrednost Nenadovićevog rada više je istorijska nego umetnička. Pišući lako i zanimljivo, jezikom neobično čistim i tečnim, on je veoma popularan i mnogo čitan. Za stvaranje čitalačke publike i uobličavanje savremenog književnog jezika njegova je zasluga nesumnjiva.

Početkom druge vladavine kneza Mihaila, Nenadović postaje ministar prosvete i i predsednik Društva srpske slovesnosti. Iako često kritikuje srpsku vlast, nije tajna da su on i knez bili veliki prijatelji. Vest, koja 29. maja stiže iz Košutnjaka, da je knez ubijen, Ljubi Nenadoviću posebno teško pada.

Sedamnaest godina kasnije, knez Milan Obrenović, koji će kasnije postati i kralj, imenuje ga za redovnog člana Srpske kraljevske akademije.

Kao penzioner, Nenadović živi u Valjevu do zime 1895. godine.

Ova značajna ličnost srpske istorije ulicu je dobila u samom centru grada. Nimalo slučajno, upravo Čika Ljubina ulica povezuje Pozorišni trg, na kojem je spomenik knezu Mihailu, sa šetalištem koje nosi njegovo ime.

(M. Stojanović / Izvor: Wikipedia / Foto: Panoramio - Saša Šljukić / Wikipedia)