Već 131 godinu na Novom groblju u Beogradu postoji hram Sv. Nikole

Sv. Nikola, čudotvorac, zaštitnik putnika, moreplovaca, lađara, učenih ljudi i trgovaca, se zamonašio se u manastiru "Novi Sion" i još za života narod ga prozva svetiteljem. Bio je arhiepiskop grada Mira u Likiji, gde je i sahranjen 343 godine, odakle je njegove posmrtne ostatke 1087 godine verni narod preneo u Bari (Italija).

Prenos moštiju je izvršen po čudesnom snoviđenju jednog pobožnog monaha, kome se u snu javio Sveti Nikola i rekao da se njegove mošti prenesu u Bari, koji je u to vreme bio pod pravoslavnim patrijarhom. Prilikom prenosa svetih moštiju, desila su se mnoga čudesa. Isceliše se bolesni, hromi i slepi, gluvi i besomučni, a čudesa i čudesna isceljenja dešavaju se i dan danas. Zato mnogi hrišćanski hodočasnici pohode grad Bari, gde je vremenom sagrađena i crkva u čast svetitelja. Kod nas se spominje čudo svetog Nikolaja nad srpskim kraljem Stefanom Dečanskim, kome je svetitelj povratio vid.

Crkva Svetog Nikole na Novom groblju u Beogradu podignuta 1893.godine, kao zadužbina Draginje i Stanojla Petrovića čiji posmrtni ostaci počivaju u njenoj kripti. Crkva je posvećena Prenosu moštiju Sv. Nikole, u narodu poznatijeg kao "Letnji Sv. Nikola" (obeležava se 22. maja). Draginja je rođena u Beogradu od oca Milutina Radovanovića koji se u borbama za oslobođenje Srbije istakao kao veliki borac, a kasnije je postao "vrhovni knez" Beogradske opštine i majke Ane, poreklom iz ugledne trgovačke mostarske porodice, koji su usled najezde turaka svoje utočište našli u Srbiji. Brak Draginje i Stanojla Petrovića bio je protkan ljubavlju i uzajamnim poštovanjem, a dom uvek ispunjen velikim brojem prijatelja. Ipak velika tragedija obeležila je njihov život, kada im je sin Petar preminuo u petoj godini, nakon čega nisu imali dece.

Hram Sv. Nikole na Novom groblju je izgrađen u neovizantijskom stilu po projektu arhitektke Svetozara Ivačkovića, u obliku grčkog krsta za četiri stuba u sredini. Zadatak je bio i da Hram bude prilagođen dvostrukoj nameni: da bude grobnica ktitorske porodice, ali i da služi kao bogomolja. Za izgradnju crkve upotrebljen je nakvalitetniji materijal. Od kamena za temelje iz kamenoloma „Karaburma“, preko fasade obložene najkvalitetnijim keramičkim pločicama do stubova koji nose kupolu visokih preko 3 metra, izgrađenih od uglačanog topčiderskog krečnjaka - iz jednog komada. Ikosnostas je oslikao slikar Stevan Todorović zajedno sa svojom suprugom Poleksijom (ćerkom Matije Bana). Draginja Petrović je te iste 1893. godine godine crkvu poklonila Beogradskoj opštini na stalno korišćenje. Crkvena slava se proslavljala pomenima na groblju i tradicionalnim vašarom koji se održavao na ulazu u groblje, a jedno vreme je funkcionisala i kao parohijska crkva.

(Telegraf.rs/PR)