Ovako izgledaju grobnice čuvenih srpskih zadužbinara

Kako izgledaju nadgrobni spomenici velikim srpskim dobrotvorima i zadužbinarima možete videti na sajtu "Pogrebnih usluga", ali i pronaći njihove grobnice na označenim parcelama.

Većina je sahranjena na Novom groblju.

Preporučujemo

Zadužbinarstvo je negovano pre Drugog svetskog rata. Ti ljudi bi svoj nemali imetak ostavljali svom narodu, pa su se u njihovim zgradama našle važne društvene ustanove i institucije.

Jedan od najpoznatijih zadužbinara je čuveni Kolarac, Ilija Milosavljević (1789 - 1878).

On je testamentom svoje imanje od oko milion tadašnjih dinara ostavio Fondu za stvaranje beogradskog univerziteta i Fondu za pomaganje književnosti.

Kolarčev narodni univerzitet simbol je Studenskog trga.

Manje vidljiv, ali ništa manje značajan poduhvat Kolarca je to što je zajedno sa Tomom Vučićem Perišićem 1857. godine ustanovio "Fond za pominjanje onih koji su izginuli za otadžbinu".

Kolarac je najpre bio sahranjen pored svoje supruge Sinđelije na starom groblju koje se nalazilo na Tašmajdanu, a 1927. godine njegovi posmrtni ostaci su preneti u Aleju velikana na Novom groblju.

Sa starog groblja prenet je i njegov spomenik.

Na Aleji velikana uzdiže i jedina kapela koju je država podigla jednom dobrotvoru. Monumentalna Kapela podignuta je Velimiru Teodoroviću (1849 - 1898), sinu kneza Mihaila Obrenovića.

U pitanju je rad arhitekata Petra Popovića i Vasilija Androsova, a bista u kapeli je delo vajara J. Krenea i ona oslikava prosvećenu i produhovljenu ličnost rano premunulog dobrotvora.

Trebalo bi istaći i pukovnika Đoku Vlajkovića (1831 – 1883), koji je osnovao fond iz koga studenti i danas dobijaju stipendije.

Ministarstvo prosvete je tridesetih godina, od sredstava Zadužbine na adresi Vlajkovićeva 5, sazidalo reprezentativnu zgradu na kojoj je, pored natpisa, "Zadužbina Đoke Vlajkovića", postavljena i njegova bista.

Đoka Vlajković imao je i potomke i bio jedan od malobrojnih dobrotvora koji su imali decu.

Kraj Aleje velikana se nalazi i grobnica trgovca i dobrotvora Luke Ćelovića-Trebinjaca (1854 - 1929).

On je svoje veliko imanje vredno preko 50 miliona dinara testamentom je zaveštao Beogradskom univerzitetu, a sam nije imao velike škole. Znao je, ipak, da budućnost počiva na obrazovanju i nauci.

Ono što je ostavio je ceo kvart oko današnjeg Ekonomskog fakulteta, zgrade u Kraljevića Marka 1, Javorskoj 7 i 9, Karađorđevoj 65, Gavrila Principa 16, Andrićevom vencu 2, zatim prostor oko Železničke stanice, izuzimajući male legate rodbini.

Na spisku ima još mnogo ljudi, ali istakli bismo jednu ženu, osnivača Kola Srpskih Sestara, Delfu Ivanić.

Ona je dobitnica Medalje za milosrđe "Florens Najtingejl", ali je za svoj humanitarni rad zaslužila i mnoge druge medalje.

(Telegraf.rs)