UPOZNAJTE BEOGRAD: Most nesuđenog srpskog kralja, koji decenijama propada (FOTO)

Svakoga dana preko njegove čelične konstrukcije pređe između 150.000 i 200.000 vozila, a poslednji put renoviran je 1965. godine. Najpre je nosio ime nesuđenog srpskog kralja, a danas ga svi znaju po vojvođanskom gradu sa kojim spaja Beograd.

Jedini beogradski most preko Dunava postoji oko 80 godina. Njegova izgradnja počela je početkom tridesetih godina 20. veka, a 27. oktobra 1935. godine most svečano otvara jugoslovenski knez Pavle Karađorđević. U skladu sa situacijom u državi, most dobija ime još maloletnog naslednika prestola - kralja Petra II Karađorđevića.

KO JE SRUŠIO KRALJEV MOST?

Sirene nad Beogradom oglašavaju se 6. aprila ujutru, a okupatorski avioni sa neba seju strah i bombe. Deo srpske vojske povlači se ka Vojvodini i odlučuje da neprijatelju onemogući napredovanje ka severu. Jedan od načina je da minira Most kralja Petra. Kasno noću između 10. i 11. aprila 1941. godine, mineri uništavaju središnji deo mosta i onesposobljavaju ga za saobraćaj.

Ipak, minirani most ne sprečava Nemce u nameri da napreduju ka severu. Tokom trajanja okupacije, nemačka vojska obnavlja most, ali ga ponovo zasipaju bombe. Ovog puta 16. aprila i 3. septembra 1944. godine, i to savezničke bombe.

Da li je nemačka vojska "prepisala" ideju od srpske ili je samo reagovala instinktivno, još nije jasno. Tek, tokom povlačenja iz Beograda u oktobru 1944. godine, okupatrska vojska srušila je most. Da neprijateljima onemogući napredovanje ka severu.

U oslobođenom Beogradu 1945. godine počinje rekonstrukcija i obnova svega što su Nemci porušili sa namerom da okupiraju, a saveznici sa namerom da oslobode srpsku prestonicu. Na rekonstrukciji mosta, koji više ne nosi ime "kralja izdajnika", radi 50 ruskih inženjera, koje predvodi general-potpukovnik tehničkih trupa Crvene armije Vladimir Aleksandrovič Golovko.

Prvi voz preko mosta prelazi 7. novembra 1946. godine. Dvadesetak dana kasnije, 29. novembra preko mosta se  pušta redovan saobraćaj. Kako društvene prilike nalažu, obnovljenom mostu "kumuje" Josip Broz Tito, pa se građevina sada zove Most Crvene armije.

Inače, most izgrađuju nemačke kompanije "Simens Baunion" i "Luksemburiše Bergverks", kao deo reparacije, koju je Nemačka morala da plati Srbiji za štetu nanetu tokom Drugog svetskog rata.

Nakon 20 godina, 1965. godine, sada već popularan po imenu Pančevački most, preživljava još jedno renoviranje.

VIŠE OD ČETRDESET GODINA KASNIJE...

Zbog starosti, neodržavanja, ali i velikog intenziteta saobraćaja, jedini most preko Dunava na teritoriji Beograda svakog dana je sve nebezbedniji. Poslednja u nizu havarija dogodila se 4. juna 2012. godine, kada je metalna konstrukcija koja spaja delove kolovoza, takozvani "češalj", pukla, zbog čega je saobraćaj najpre satima bio u prekidu, a onda i danima otežan.

Moglo bi se reći da su razlozi zbog kojih se godinama u most ne ulaže izazvali jednu novu pojavu ispod mosta: nelegalne objekte. U trenutku kada se događa junska havarija, ispod mosta, sa beogradske strane, nalazi se nekoliko lokala, od kojih su neki morali biti uklonjeni kako bi problem na mostu bio saniran.

Od sanacije do sanacije, most "životari" već četiri decenije. Od Mosta Crvene armije preko njega su prešle još neke vojske, a nadletala ga je i avijacija NATO. Ipak, izgleda da mostu veća opasnost preti od nebrige i neodržavanja nego od tenkova i bombi.

(Milica Stojanović / Foto: Arhiva, Vladimir Lukić)