140 GODINA SRPSKE VALUTE: Nekada za 100 dinara - osam volova, danas - dva hleba!

U decembru 1873. godine Narodna skupština Kneževine Srbije usvojila je Zakon o kovanju srpske srebrne monete, čime je dinar i praktično postao novčana jedinica mlade Kneževine!

Desetak godina kasnije štampana je i prva novčanica od 100 dinara, koja je imala zlatnu podlogu. Kada je reč o vrednosti, 140 godina posle ozvaničenja, može se reći da dinar ima burnu istoriju, ali i put koji mnogo više liči na onaj od zvezda do trnja nego na suprotan.

Do početka Prvog svetskog rata, srpski dinar je bio konvertibilna valuta poželjna na zapadnoevropskom tržištu novca, da bi ga vek kasnije (2012. godine), međunarodni ekonomski portal "Blumberg" svrstao na četvrto mesto najgorih svetskih valuta.

Vrednosnu istoriju dinara najbolje opisuje činjenica da se krajem 19. veka za 100 dinara moglo kupiti osam volova, a danas dva hleba, uz nezaobilazno podsećanje da je 1993. godine štampana banknota sa 11 nula.

Deo istorije dinara je i umetnička vrednost pojedinih novčanica i(li) serija s obzirom na to da su njihov izgled kreirali mnogi čuveni domaći i strani slikari.

Banknota od hiljadu dinara iz 1935. godine zapamćena je kao jedna od najlepših novčanica iz vremena Kraljevine Jugoslavije. Autor banknote, akademski slikar Vasa Pomorišac, na licu novčanice prikazao je tri konjanika, od kojih jedan drži štit sa državnim grbom. U središnjem delu je ženska figura sa lovorovom granom u desnoj ruci, a levo su druga ženska figura koja sedi i piše po tablici, dete i lav.

Osim Pomorišca, novčanice Kraljevine Jugoslavije "slikao" je i Paja Jovanović, a banknote nastale po njihovim nacrtima, stručnjaci smatraju najlepšim u istoriji novčarstva na našim prostorima.

Umetnički vredne novčanice Kneževine i Kraljevine Srbije radili su i Đura Jakšić, Đorđe Krstić, Beta Vukanović, kao i francuski umetnici Žorž Dival i Danijel Dipuje.

(Telegraf.rs / Izvor: novosti.rs)