Srpkinje koje su utrle put ženskim pravima u Evropi

Kada su tokom novembra 1918. u 200 izbornih jedinica na teritoriji Bačke, Banata i Baranje birani poslanici za predstojeću Veliku narodnu skupštinu na kojoj će se te oblasti, neopozivo, prisajediniti Kraljevini Srbiji, pravo glasa su, prvi put u istoriji Evrope, imale i žene, i to njih sedam.

U pitanju su: Milica Tomić, Mara Malagurski, Anastazija Manojlović, Marija Jovanović, Olga Stanković, Katica Rajčić i Manda Sudarević - izabrane su i za poslanice te skupštine. One su aktivno učestvovale u radu skupštine i donošenju odluka u vreme u kojem su Engleskinje, Francuskinje ili Nemice o pravu glasa samo sanjale.

Od njih sedam, najpoznatije su bile Srpkinja Milica Tomić (1859 - 1944) i Bunjevka Mara Malagurski (1894 - 1971), mada su i ostale, na upečatljiv način, obeležile vreme u kojem su živele.

- Milica je bila kćer Svetozara Miletića i supruga Jaše Tomića, dveju ključnih ličnosti u borbi Srba za autonomiju u drugoj polovini 19. i početkom 20. veka. Ime je dobila po pesnikinji Milici Stojadinović Srpkinji, a koliko je bila obrazovana najbolje svedoči to što je govorila francuski, nemački, engleski i mađarski - kaže publicist Gordana Stojaković, koja se godinama bavi ženskim pokretom u Vojvodini.

Milica je 1911. pokrenula mesečnik "Žena", prvi časopis u ovom delu Evrope koji se bavio isljučivo položajem žena i koji je izlazio gotovo celu deceniju.

Na drugoj strani, Mara Malagurski je potekla iz ugledne subotičke bunjevačke porodice. Studirala je engleski jezik u Londonu, a bila je i afirmisan prozni pisac.

- Objavila je niz knjiga iz života nas Bunjevaca, a za pripovetku "Vita Đanina" je 1928. dobila nagradu "Cvijeta Zuzorić" koju je dodeljivala tadašnja Kraljevska akademija nauka -kaže Ivan Sedlak, sadašnji predsednik Bunjevačke matice.

(Telegraf.rs / Izvor: Novosti.rs/Đorđe Vukmirović)