PORAŽAVAJUĆE: Svaki deseti stanovnik Srbije živi s manje od 7.500 dinara!

Svaki deseti građanin Srbije živi u apsolutnom siromaštvu, pokazuje nedavno istraživanje sprovedeno u našoj zemlji. Uprkos tome, sve vrećem broju narodnih kuhinja, koje pripremaju ponekad i jedini obrok koji ovi ljudi imaju, preti zatvaranje ili su u vrlo teškoj situaciji.

Procenjuje se da u Srbiji ima 700.000 siromašnih, a da 100.000 ljudi živi ispod granice siromaštva. Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, linija apsolutnog siromaštva iznosila je u 2010. godini 8.544 dinara.

- Svaki pojedinac i porodica kojima je neophodna društvena pomoć kako bi savladali socijalne i životne teškoće može da postane korisnik Centra za socijalni rad. Ukupan broj korisnika koji su bili na aktivnoj evidenciji u toku 2012. godine je 631.703, a na nivou čitave populacije žene su zastupljene nešto malo više (51,8 odsto) nego muškarci. Najviše siromašnih je među odraslima starosti do 64 godine, a na drugom mestu su deca do 17 godina - navodi se u izveštaju centara za socijalni rad u Srbiji za 2012. godinu.

Najveći broj siromašnih živi u centralnoj Srbiji, a posebno teški uslovi za život su u selima južne Srbije. Među najsiromašnijima su porodice koje imaju šestoro i više članova, petočlana domaćinstva, kao i ona sa četiri i tri člana.

Iako je obrok koji dobijaju u narodnoj kuhinji jedini za mnoge porodice, surova istina je da je sve manje ovakvih ustanova otvoreno, a siromašnima ostaje da se snalaze kako znaju i umeju. Dešava se i da petočlana porodica mora da se "pokrije" sa tri obroka.

- U 2013. privremeno je bila obustavljana priprema obroka u nekoliko sredina u Srbiji kao što su Pirot, Zaječar, Vladičin Han, Prokuplje i Niš. Za to vreme poteškoće su se prevazilazile tako što su namirnice deljene korisnicima. U Srbiji ima 34.660 korisnika narodne kuhinje, od kojih više od 11.000 čine deca. Najviše korisnika ima u Novom Pazaru, Bujanovcu, Subotici i Smederevu - navodi Jelena Radojičić, stručni saradnik za socijalnu delatnost Crvenog krsta Srbije.

Pravo na besplatan obrok imaju, između ostalih, oni koji primaju socijalnu pomoć, stari i iznemogli, ali ne i oni koji dobijaju više od 50 odsto od minimalne zarade. Osnovne namirnice za jedan besplatan obrok državu koštaju 48 dinara.

Novac za funkcionisanje narodnih kuhinja obezbeđuju zajednički Vlada Srbije, i to za nabavku deset osnovnih artikala hrane za devet meseci, i lokalne samouprave. Takođe, novac se može obezbediti i uz pomoć donatora, kojih je sve manje.

- U 2013. godini za devet meseci Ministarstvo za rad i socijalnu politiku obezbedilo je 318 miliona dinara za rad 75 narodnih kuhinja, kao i skoro 144 miliona dinara za program porodičnih paketa hrane i sredstava za higijenu – navode u ovom ministarstvu.

U trenutku stupanja Zakona o socijalnoj zaštiti na snagu (2011. godine), broj porodica koje su ostvarile pravo na materijalnu naknadu u avgustu 2013. godine bio je 96.292, što je ukupno 247.607 korisnika. Tada je za pravo na novčanu socijalnu pomoć iz nacionalnog budžeta izdvojeno više od jedne milijarde dinara.

Socijalna pomoć za najsiromašnije kategorije stanovništva kreće se od 7.500 dinara za jednočlano domaćinstvo, dok šestočlane porodice primaju i do 30.000 dinara. S obzirom na liniju apsolutnog siromaštva (8.544 dinara), jasno je da su i sa tim novcem oni ispod nje.

(M. Stojanović)