SVI TESLINI SPOMENICI: Od Nijagarinih vodopada preko Jokohame do Smiljana (FOTO)

Spomenik Nikoli Tesli koji u Njujorku otkriva predsednik Srbije Tomislav Nikolić povodom 70-godišnjice od Tesline smrti, jedan je u nizu spomenika širom sveta posvećenih uspomeni na velikog američkog naučnika srpskog porekla.

Spomenik koji je delo Nikole Koke Jankovića, člana Srpske akademije nauka i umetnosti, nalazi se ispred jedinog očuvanog objekta u kojem je Tesla radio (i živeo) - laboratorije u Šorhemu u Njujorku.

Janković je autor i spomen-biste Tesli postavljene u Užicu 2008. godine, ispred stare hidroelektrane Ðetinja. U tu elektranu na reci Ðetinji je još 1900. godine ugrađen genijalni Teslin pronalazak - polifazni električni generator, što je prethodno učinjeno na samo nekoliko mesta u svetu (Nijagara, Lozovac kod Šibenika...).

U SAD, na Nijagarinim vodopadima, postavljena je 1976. godine replika Teslinog spomenika, delo Frana Kršinića, koja se nalazi i u Beogradu.

Sa kanadske strane Nijagarinih vodopada je 30 godina kasnije, 2006. godine, postavljen još jedan Teslin spomenik, autora Leslija Drisdejla, a svi vodeći tehnički univerziteti u SAD imaju bistu Nikole Tesle.

U Njujorku, na Menhetnu, ispred srpske Crkve Svetog Save nalazi se spomenik Nikoli Tesli.

U Kaliforniji je nedavno pokrenut projekat sa ciljem da se prikupe sredstva kojim bi se napravila i postavila Teslina statua u Silikonskoj dolini. Spomenik bi trebalo da bude postavljen u mestu Palo Alto, za koji je lokaciju obezbedio Dorijan Porter, a u projekat je uključio i jednog umetnika iz Berklija, koji će statuu napraviti.

Spomenik Tesli, rad Frana Kršinića, postavljen je u Beogradu ispred zgrade tehničkih fakulteta, pre tačno pola veka, 1963. a na Aerodromu "Nikola Tesla“, 2006. godine - rad Drinke Radovanović. Spomenik na aerodromu visok je tri i po metra.

Teslinim imenom nazvani su jedno naselje i stara fabrika sijalica u Pančevu, koja je upravo u stečaju, pa je neizvesna i sudbina Tesline statue koja se nalazi nedaleko od ulaza u krug preduzeća. Spomenik je postavljen 1954. godine. Predviđa se njegovo premeštanje na neku od lokacija u centru Pančeva.

U Muzeju Nikole Tesle u Beogradu nalazi se bronzana bista koju je po Teslinoj želji izradio njegov prijatelj - vajar Ivan Meštrović. Odlivci ove biste nalaze se i u Tehničkom muzeju u Beču i Muzeju Like u Gospiću.

Spomenik u obliku biste Nikoli Tesli u Novom Sadu postavljen je 2006. ispred Fakulteta tehničkih nauka, na dan fakulteta. Autor je vajar Vladimir Jokanović.

Spomenik u Banjaluci, Republika Srpska, otkriven je 2007. godine, a u Međašima kod Bijeljine pre dve godine.

Novopostavljeni spomenik Tesli u Njujorku realizovan je pod pokroviteljstvom predsednika Srbije, Kancelarije Vlade Srbije za saradnju sa dijasporom, Stalne misije Srbije pri UN i Generalnog konzulata Srbije u Njujorku.

Od 2006. u Teslinom rodnom Smiljanu kod Gospića, sada Hrvatska, postavljena je nova statua Tesle, rad Mile Blaževića.

Od te godine, kada je obeležavan vek i po od Teslinog rođenja, statua Tesle, rad Ivana Meštrovića, premeštena je u centar Zagreba. Meštrovićeva statua je prethodno bila postavljena u Institutu Ruđer Bošković sredinom pedesetih godina 20. veka. U Zagrebu postoje i spomen-obeležja u zgradi Tehničkog muzeja, rad Emila Bohutinskog iz 1932. godine, kao i u zgradi Elektrotehničkog fakulteta.

Od 2002. godine u holu zgrade Mađarskog radija u Budimpešti, gde je Tesla živeo i radio, nalazi se jedna bista Nikole Tesle, što je poklon Radio Beograda.

U Pragu, gde se Tesla školovao, u ulici koja sada nosi njegovo ime postavljen je kamen temeljac za spomenik Nikoli Tesli. U Japanu, u gradu Jokohami, dve godine kasnije otkrivena je bista Tesle u Istorijskom muzeju električne energije.

Jedna bista Tesle od septembra 2006. nalazi se u jednoj moskovskoj srednjoj školi.

U Srpskom centru Zapadne Australije postavljena je njegova bista 2006. godine, rad je vajara Jovana Radanovića. Jedna spomen-bista nalazi se i u zgradi Univerziteta Zapadne Australije.

Smatra se da na svetu danas postoji više od četrdeset spomen-obeležja Nikoli Tesli, od čega više od polovine u SAD.

(Telegraf.rs / Tanjug)