Albanci rušili srpska groblja, Srbi muslimanska nisu (FOTO)

Reka Ibar je, kako kažu, prirodna granica koja deli Kosovsku Mitrovicu na severni srpski i južni albanski deo. Možda je najbolji pokazatelj da prirodne granice ne postoje činjenica da je tako muslimansko groblje ostalo u severnom, a hrišćansko groblje u južnom delu grada.

Sva pravoslavna groblja na teritoriji Kosova i Metohije van srpskih sredina su mesta užasa i tuge. Takva je i slika srpskog groblja u južnom albanskom delu grada Kosovske Mitrovice, gde su do 1999. godine sahranjivani Srbi.

Mesto večnog počinka i mira je sablasno, u centralnom delu dominiraju ostaci više puta paljene kapele na čijim se ruševinama uočavaju dva dela koja su koristili pripadnici pravoslavne i rimokatoličke konfesije, takođe sahranjivani ovde. Gotovo da nema spomenika koji nije polomljen, kao ni znamenja krsta... Polomljene ili odnesene biste, povađene slike, bez natpisa, mesingana slova, ograde, vaze sa spomenika završili su otkupu starog gvožđa.

Polomljena višedecenijska stabla po sredini kao da govore da nije osim njih ništa ostalo da se uništi. Pobacano đubre po groblju, ostaci životinjskih skeleta, glave i kosti.

U dvorištima okolnih kuća mogu se videti staze popločane polomljenim delovima mermernih ploča od spomenika.

I posle četrnaest godina Srbi iz severnog dela grada i centralne Srbije, za koje je jedina prilika Zadušni dan da izađu na groblje, odlaze organizovano autobusima u pratnji KPS-a.

Stravičan je prizor traženja humki svojih najmilijih po sećanju, nekada i bezuspešno u zimskom periodu kada je sneg, dok su u letnjem tu đubre i ostaci pokošenog korova, koji komunalaci iz južnog dela grada u nameri da "srede" groblje ostave za sobom.

Svaka humka priča svoju priču o bolu i nepravdi, koju oni ostali za njima pričaju, ali ne razumeju. Svaki sledeći dolazak je razočaranje i nemoć.

U poslednje vreme sve je više onih koji prenose posmrtne ostatke sa groblja u južnom delu Kosovske Mitrovice na druge lokacije. Najčešće na groblje u Rudare, gde su Srbi sahranjivani od 1999.godine, a i širom Srbije u gradovima, gde su raseljeni Srbi nastavili život.

Administrativna kancelarija Vlade Kosova u severnoj Kosovskoj Mitrovici uputilaje poziv građanima čiji su nadgrobni spomenici oštećeni da daju saglasnost da im se obnove spomenici. Međutim, ovaj poziv mnogi vlasnici spomenika doživljavaju kao ponovno skrnavljenje grobnih mesta, jer, kako kažu, dolazi od onih koji su ih rušili, i koji su imali dovoljno vremena da spreče ovaj vandalizam, samo da su hteli.

- Obaveza komunalne službe je da održava groblje, a videli ste kako izgeda, međutim, grobna mesta i spomenici su lična svojina i tu niko nema pravo, ni crkva, ni opština da bez saglasnosti porodice čini bilo šta - rekao je protojerej stavrofor sabornog Hrama Svetog Dimitrija Milija Arsović iz severnog dela Kosovske Mitrovice.

Na samom ulazu u severni srpski deo podeljenog grada na Ibru nalaze se dva muslimanska groblja jedno preko puta drugog. Sa leve strane je staro groblje, gde se uglavnom sahranjivali Turci, a sa leve desne strane novije.

Muslimansko groblje u severnom delu Mitrovice, gde inače živi preko dve hiljade pripadnika islamske konfesije, svih ovih godina nije bilo meta ekstremista nijedna spomenik nije polomljen niti je groblje na bilo koji način oskrnavljeno. Albanci iz južnog dela grada i pešaka dolaze na groblje u svako doba dana i kada god im to vera nalaže.

Pravoslavna groblja na Kosovu i Metohiji su i posle 14 godina mesta dokazivanja albanskih ekstremista i vandala od kojih nijedan nije otkriven i kažnjen. Krajem januara na njihovoj meti su bila groblja u Prilužju, Miloševu, Plemetini, Klokotu, Suvom Grlu, Kosovskoj Vitini iz automobila u prolazu ispaljen je rafal koji je oštetio spomenik žrtvama NATO bombardovanja i dečacima Panteliji Dakiću(12) i Ivanu Jovoviću (19) u Goraždevcu.

(S. S.)