Jeste li ikad videli "Pančevac": Novine koje u Srbiji postoje još od 1869. godine, a i danas mogu da se čitaju!

Na današnji dan 1869. se pred čitaocima pojavio prvi broj "Pančevca", najstarijih srpskih nedeljnih novina na Balkanu. Idejni tvorac, osnivač, vlasnik i urednik nedeljnika za prosvetne i materijalne interese bio je 26-godišnji Jovan Pavlović. List je zbog svoje slobodoumne uređivačke politike bio često zabranjivan i plenjen.

Preporučujemo

KAKO SMO GRADILI PANČEVAČKI MOST: 16 fotki koje vam niko nikada nije pokazao (FOTO

Prilikom proslave 4.000-og broja novina (današnje izdanje nosi broj 4708) alpinista Lambros Hudeludis popeo se uz uže do osmog sprata zgrade Gradske uprave i upao na žurku kroz prozor sa zastavom Pančevca u rukama.

Dobio je ovacije gomile iznenađenih.

 Od početka postojanja Pančevac je prolazio kroz razne promene

U kraćem periodu, tokom tromesečne zabrane izlaženja, pojavljivao se pod nazivom "Graničar", da bi definitivno prestao da izlazi 1876. godine.

"Pančevac" ponovo izlazi od 1919. godine do Šestojanuarske diktature kao privatno glasilo blisko Demokratskoj, a posle razlaza Samostalnoj demokratskoj stranci. Nakon obnavljanja izlaženja vlasnik dr Dušan – Duda Bošković preselio je redakciju u Novi Sad i list preimenovao u "Vojvođanin".

"Pančevac" je obnovljen decembra 1952. godine. U skladu s tadašnjim prilikama, osnivač lista bio je Narodni front. Pravni sledbenik Narodnog fronta Opštinska konferencija SSRN bila je osnivač do septembra 1990. godine.

Tada je pravo osnivača preneto na Skupštinu opštine Pančevo, koja zadržava prava osnivača preduzeća, a prava osnivača nad javnim glasilima (Radio Pančevom i listom „Pančevac”) vraća preduzeću koje je poslovalo pod nazivom Društveno preduzeće za novinsku i radio-difuznu delatnost "Pančevac" Pančevo, s potpunom odgovornošću.

Foto: pancevac-online.rs

Osnivač Skupština opštine Pančevo ponovo preuzima osnivačka prava nad preduzećem u periodu od jula do oktobra 1992. godine.

To je učinjeno jednostranom odlukom SO Pančevo (kojom su vladali SPS i SRS), bez saglasnosti preduzeća da se odriče osnivačkih prava nad javnim glasilima u svom sastavu.

Jednonedeljni štrajk zaposlenih nije dao rezultate, a potom je usledila čistka saradnika i otpuštanje "nepodobnih". 

Od tada pa do danas menjao se status i vlasička stuktura Pančevca.

Proces privatizacije AD "Pančevca" okončan je u oktobru 2015. godine, od kada je ova medijska kuća u većinskom vlasništvu Auto-centra „Zoki” iz Pančeva.

Glavni i odgovorni urednik nedeljnika Pančevac Siniša Trajković rekao nam je da su sve teške momente pratile i razne zanimljivosti. Ispričao nam je baš jednu takvu situaciju.

- Pre 12-13 godina, u momentu kada su bili nepodnošljivi uslovi za život u Pančevu zbog aerozagađenja, cela redakcija Pančevca, nas dvadesetak, ušlo je na zasedanje Skupštine grada s poklopljenim čašama punim merkaptana u tečnom stanju. Stali smo ispred govornice, stavili maramice na usta i noseve, otklopili čaše i kada se, pet sekundi kasnije, nesnosni smrad raširio velikom salom skupštine, svi odbornici, gradski većnici, predsednik skupštine, gradonačelnik i i svi ostali prisutni potrčali su ka vratima. Sutradan je modifikovana gradska odluka o monitoringu, pa su rezultati merenja aerozagađenja postali dostupni svim Pančevcima - istakao je on.

Foto: pancevac-online.rs

U preduzeću radi 19 zaposlenih, a u pripremanju novina učestvuje tim stalno zaposlenih, koji čine četiri novinara, lektor, tehnički urednik, glavni i odgovorni urednik i zamenik glavnog i odgovornog urednika, i ekipa od desetak honorarnih saradnika, uglavnom studenata.

„Pančevac” danas izlazi prosečno na 40 strana, u tiražu od oko 10.000 – 11.000 primeraka, s remitendom manjom od 10 procenata.

Uz Streljačku družinu, Srpsko crkveno pevačko društvo i Gimnaziju, „Pančevac” spada među najstarije aktivne institucije u gradu Pančevu.

Foto: pancevac-online.rs

Zanimljivo je da je u ovom listu objavljen prvi prevod "Komunističkog manifesta" na srpski. On je prvi put objavljen 21. februara 1848. i predstavlja jedan od najuticajnijih svetskih političkih traktata.

Napisali su ga osnivači teorije komunizma Karl Marks i Fridrih Engels. Ovaj manifest je postavio ciljeve i program Saveza komunista, prve marksističke međunarodne organizacije. Manifest predlaže pravac delovanja radi podizanja proleterske revolucije i svrgavanja kapitalizma i konačnog kreiranja besklasnog društva.

Turbulentna situacija na tržištu nedeljnika Srbiji u proteklih 10 godina

Decembar 2007 - Izlazi prvi broj magazina Pečat

April 2008 - Gasi se magazin Evropa

Avgust 2009 - Gasi se magazin Standard

Mart 2011 - Izlazi prvi broj Novog magazina

Oktobar  2012 - Izlazi prvi broj Nedeljnika

Februar 2013  - Izlazi prvi broj nedeljnika Newsweek

Novembar 2015 - Newsweek postaje mesečnik

(Telegraf.rs)