UMRO JE RODONAČELNIK LOZE NEMANJIĆA: Srbi danas pale sveće za prvog SRPSKOG SVECA - Stefana Nemanju

Na današnji dan 1199. godine u Hilandaru je umro Stefan Nemanja (monaško ime bilo mu je Simeon), osnivač dinastije Nemanjić koja je vladala srpskim zemljama više od dva veka. Pre nego što se 1196. zamonašio, vladao je Srbijom kao veliki župan. Vlast je preuzeo 1166. kad je zbacio brata Tihomira, velikog župana, štićenika dvora u Carigradu. Ubrzo po preuzimanju vlasti pokušao je da se odupre suprematiji Vizantije, protiv čije je vojske ratovao u savezu sa Mletačkom republikom, ali je to uspeo tek posle smrti vizantijskog cara Manojla Komnina 1180.

Preporučujemo

Podizanje SPOMENIKA STEFANU NEMANJI je veliki događaj za Beograd i Srbiju, poručio Siniša Mali!

Nemački car i jedan od vođa Trećeg krstaškog rata Fridrih I Barbarosa, koji je s vojskom na osnovu sporazuma s Nemanjom prošao kroz Srbiju, 1189. nije prihvatio njegovu ponudu za zajedničku borbu protiv Vizantije.

Kad su krstaši prešli u Malu Aziju, Vizantija je napala Srbiju 1190. ali je Nemanja uspeo da očuva samostalnost države. Pošto je presto ustupio srednjem sinu, kasnije prvom kralju iz dinastije Nemanjića - Stefanu Prvovenčanom, a ne najstarijem Vukanu, zamonašio se usvojoj zadužbini manastiru Studenica.

Sa najmlađim  sinom Rastkom, čije je monaško ime bilo Sava, podigao je na Svetoj Gori manastir Hilandar, koji je ubrzo postao najznačajniji srpski duhovni i književni centar. Podigao je i crkve i manastire Ðurđeve Stupove, Bogorodičin manastir i Svetog Nikolu kod Kuršumlije. Srpska pravoslavna crkva slavi ga kao Svetog Simeona Mirotočivog, prvog u nizu svetitelja iz loze Nemanjića.

Foto: Wikipedia/Public Domain

Takođe, na današnji dan 1960. godine, umro je srpski lingvista Aleksandar Belić, profesor Beogradskog univerziteta, predsednik Srpske kraljevske akademije (posle Drugog svetskog rata Srpske akademije nauka) od 1937. do smrti 1960. i član svih slovenskih akademija. Osnivač je srpske moderne dijalektologije i jedan od tvoraca naučne sintakse. Rešio je složen problem opšteslovenskog akcentnog sistema. Dela: "O jezičkoj prirodi i jezičkom razvitku", "Pravopis srpskog jezika", "Dijalekti istočne i južne Srbije", "O dvojini u slovenskim jezicima", "Galički dijalekat".

Ovo su još neki važniji događaji koji su se desili na današnji dan:

1802 - Rođen je francuski pisac Viktor Igo, član Francuske akademije, najveći pesnik Francuske 19. veka i rodonačelnik francuskog realizma. Bio je veoma angažovan u političkom životu, isprva kao monarhista, potom kao republikanac. Pod Lujem Filipom postao je per Francuske i akademik, a 1848. poslanik u Ustavotvornoj skupštini. Posle državnog udara Napoleona. Napisao je 1876. vatreni članak "Za Srbiju". Pisao je pesme, drame, romane, eseje, pamflete. Dela: romani "Jadnici",

"Bogorodičina crkva u Parizu", "Rabotnici na moru", drame "Ernani", "Lukrecija Bordžija", "Rij Blaz", političko-satirična zbirka pesama protiv Napoleona III "Kazne", pamflet "Napoleon Mali".

1815 - Francuski car Napoleon I napustio je mediteransko ostrvo Elba, na koje je proteran posle abdikacije 1814. Krenuvši s malom grupom sledbenika ušao je u Pariz i povratio vlast, čime je počela njegova druga vladavina poznata kao "100 dana", okončana u junu 1815. vojnim porazom kod Vaterloa.

1846 - Rođen je Bafalo Bil legendarna ličnost istorije Amerike u vreme osvajanja prostranstava na zapadu današnjih SAD. Rođen je kao Vilijam Frederik Kodi, a nadimak je stekao kao vešt lovac na bizone. U poznijim godinama obilazio je svet u sklopu jednog cirkusa prikazujući svoje neobične veštine. Sa svojim cirkusom gostovao i u tadašnjoj Kraljevini Srbiji.

Foto: Wikimedia/DcoetzeeBot

1848 - U Francuskoj je proglašena Druga republika, dva dana posle abdikacije kralja Luja Filipa.

1909 - Tursko carstvo je priznalo austrougarsku aneksiju Bosne i Hercegovine.

1935 - Škotski fizičar Robert Votson Vat prvi put je javno demonstrirao uređaj nazvan radar (otkrivanje i određivanje položaja pomoću radio talasa).

1936 - Adolf Hitler je u Saksoniji otvorio prvu fabriku za proizvodnju "narodnog vozila" (Folksvagen).

1952 - Premijer Vinston Čerčil je saopštio da je Velika Britanija proizvela atomsku bombu i da će je isprobati u Australiji.

Foto: Wikipedia/public domain

1992 - Umro je srpski glumac Jovan Janićijević, dugogodišnji član Beogradskog dramskog pozorišta. Popularnost je stekao filmskim ulogama, posebno televizijskim

serijama poput "Građana sela Luga", "Parničara" i "Muzikanata", a lik Burduša iz poslednje od tih serija postao je sastavni deo njegovog imena.

1993 - U snažnoj eksploziji koju su u Svetski trgovački centar u Njujorku podmetnuli arapski islamski teroristi poginulo je šest, a povređeno oko 1.000 ljudi.

2004 - Makedonski predsednik Boris Trajkovski poginuo je u avionskoj nesreći u blizini Mostara.

2007 - Srbija je presudom Međunarodnog suda pravde Hagu oslobođena optužbe za genocid u Bosni i Hercegovini. Sudsko veće tada je, sa 13 glasova "za" od ukupno 15, odlučilo da "Srbija nije planirala, podstrekivala, niti je bila saučesnik u genocidu koji se desio u Srebrenici u julu 1995".

Branko Ćopić i Mira Alečković. Foto: Wikipedia / Maduixa

2008 - Umrla je srpska pesnikinja Mira Alečković jednaod najplodnijih književnica srpske (i južnoslovenske) dečje literature. Diplomirala je u Beogradu književost i lingvistiku, a potom Fušeovu školu u Parizu. Autor je preko 50 knjiga za mlade, urednica dečjih i omladinskih listova Zmaj, Mladost, Pionir, Poletarac. Nosilac je niza odlikovanja i priznanja među kojima su i dve Legije časti.

2009 - Bivši predsednik Srbije Milan Milutinović oslobođen je pred Haškim tribunalom. Sud je našao da su neosnovane sve optužbe za navodne zločine protiv čovečnosti i kršenje zakona i običaja ratovanja na Kosovu i Metohiji 1999. godine.

(Telegraf.rs/Tanjug)