NI MRTVI NISU IMALI MIRA: Ovi Srbi su sahranjivani i po nekoliko puta! (FOTO)

Neretko se kroz istoriju dešavalo da brojne učene Srbe, prosvetitelje i duhovnike koji su širili srpski jezik, veru i kulturu po inostranim zemljama, smrt iznenadi i zatekne daleko od otadžbine. Većina njih sahranjivana je u zemljama u kojima su se zatekli u kobnom trenutku, a čast da nakon smrti počivaju u domovini mnogima je ukazana decenijama kasnije.

Preporučujemo

Najveći reformator srpskog jezika Vuk Stefanović Karadžić (1787-1864) za života je proputovao celu Evropu u mladosti kako bi se školovao, a kasnije tražeći evropske prijatelje koji će mu pomoći u reformisanju jezika. Vuk je kao mladić stigao u Beograd, a život ga je kansije vodio kroz Jadar, Peštu, Beč, Rusiju. Preminuo je u Beču 1864. godine, a njegove mošti prenesene su u Beograd 1897. godine i s velikim počastima sahranjene u Sabornoj crkvi, pored Dositeja Obradovića.

Sličnu priču Vukovoj imao je i njegov najodaniji sledbenik u reformi pravopisa srpskog jezika Branko Radičević (Slavonski Brod, 28. mart 1824-Beč, 1. jul 1853), srpski romantičarski pesnik.

Branko Radičević školovao se u Zemunu i Temišvaru nakon čega je studije prava upisao u Beču. Nije završio fakultet, ali mu je staro prijateljstvo porodice Radičević sa Vukom Karadžićem pomoglo da se približi krugu najbližih Vukovih saradnika.

Nakon što je Habzburšku monarhiju zahvatila revolucija, Branko je godinama živeo u Sremu. Nakon što ga vlasti proteruju iz Beograda, kako ne i uznmirio omladinu, Branko se 1849. godine vraća u Beč gde upisue studije medicine.

Preminuo je 1. jula 1953. godine u bečkoj bolnici na rukama ćerke svog učitelaja, Vuka Karadžića. Srpska omladina je ispunila pesnikovu želju i godine 1883. prenela je njegove ostatke iz Beča u Stražilovo.

Novokanonizovani srpski svetitelj, istaknuti teolog i govornik Vladika Nikolaj Velimirović (4. januar 1881 - 18. mart 1956) jedan je u nizu najznamenitijh Srba čije su kosti tek nakon smrti prenete u Srbiju.

Vladika Nikolaj od mladosti se školovao na zapadu, a njegovo učenje ogledalo se kroz szastupanje liberalih ideja. U Srpskoj pravoslavnoj crkvi vladika Nikolaj predstavljajo je jako značajnu ličnost, naročito u odnosima sa zapadom.

Po završetku rata, Vladika 1946. godine odlazi u SAD, gde je ostao do svoje smrti. Njegove mošti prenete su iz Libertvila u Lelić, mnogo godina nakon njegove smrti, 12. maja 1991. godine. Vladika Nikolaj kanonizovan je za svetitelja na prolecnom zasedanju SPC u maju 2003. godine.

Tvorac najpoznatije patrioteks pesme "Otadžbina", pesnik, pisac i diplomata Jovan Dučić (1871 - 1943) još jedna je od značajnih ličnosti za srpsku književnost, ali i politiku s početka dvadesetog veka koja se otislnula preko okeana.

Završio je učiteljsku školu i tim poslom se bavio godinama, dok pisanje i politika nisu postale njegove osnovne profesije. Tokom života boravio je Ženevi, Parizu, Atini, Rimu i Madridu, Sofiji. Bio je poslanik u Budimšti, a neko vreme boravio je i u Lisabonu. Iz Portugalije odlazi kod rođaka u SAD, gde će ostati do kraja svog života.

Jovan Dučić preminuo je, nakon kraće i teške bolesti (španska groznica), 7. aprila 1943. godine. Sahranjen je 10. aprila na groblju Kalvarius, u istočnom delu Gerija. Dučić je ekshumiran 18. oktobra 2000. godine i preko Rusije njegovi zemni ostaci preneti su u Jugoslaviju. Narednog dana je kovčeg izložen u Sabornoj crkvi gde je patrijarh srpski gospodin Pavle držao zaupokojenu liturgiju.

Pesnik je po drugi put sahranjen, nakon 57 godina počivanja u tuđini, u nedelju, 22. oktobra 2000. godine u rodnom Trebinju.

Istaknuti vođa i teoretičar socijalističkog pokreta u Srbiji, osnivač Srpske socijaldemokratske partije Dimitrije Tucović (1881 — 1914) jedan je od retkih Srba čije su kosti izmeštane unutar granica naše zemlje.

Poginuo je kao komandir I voda I čete 4. bataljona I puka Moravske divizije 20. novembra 1914. godine u borbi protiv austrougara u Kolubarskoj bici u I svetskom ratu.

Sahranjen je na lazarevačkom vojnom groblju, a njegovi posmrtni ostaci preneseni su i sahranjeni na Trg Slavija 1949. godine koji jetada preimenovan u Trg Dimitrija Tucovića. Na trgu mu je postavljen spmenik čiji je autor vajar Stevan Bodanarov. Dvehiljadeičetvrte godine vraćeni su stari nazivi ulicama i trgovinma, te se  idans ovaj trg zove Slavija.

Odbornici Skupštine grada Beograda doneli su odluku da se spomenik i grob Tucovića ponovo premeste i to na plato ispred Narodne banke Srbije.

Nakon sedamdeseet i dve godine počivanja u SAD-u posmrtni ostaci kralja Petra Drugog Karađorđevića od Jugoslavije peneti su u Srbiju 22. januara 2013. godine. Sahrana posmrtnih ostataka kralja Petra Drugog, kraljice Aleksandre, kraljice Marije i kraljevića Andreja obavljena je u nedelju, 26. maja u Kraljevskoj kripti Crkve Svetog Ðorđa na Oplencu.

Kralj Petar II bio je u izgnanstv od 1941. godine. Prvo je živeo u Londonu sa svojom suprugom i sinom Aleksandrom, rođenim 1945. godine. Politički je bio aktivan do smrti, tesnoje sarađivao sa srpskom emigracijom. Poslednje godine života proveo je u Americi.

Posle neuspele transplantacije jetre, jer je bolovao od ciroze jetre, umro je u denverskoj bolnici 3. novembra 1970. godine, u koju je primljen pod pseudonimom Petar Petrović. Sahranjen je u Crkvi Svetog Save u Libertivilu.

(M. B.)