Sto godina košarke u Srbiji: Septembar je prilika za "neke nove klince"
Košarkaška groznica "trese" planetu, a svetsko finale najvećeg basketaškog turnira odigraće se upravo u Beogradu
U sezoni 2023. godine, Red Bull Half Court svetsko veliko finale odigrava se u Beogradu, u Srbiji - zemlji sa bogatom košarkaškom kulturom, zemlji koja je iznedrila mnoge legendarne asove, zemlji koja obeležava baš 100 godina košarke u 2023. Ovako veliki jubilej biće dodatna inspiracija svim učesnicima predstojećeg Red Bull Half Courta, najvećeg basketaškog turnira na svetu.
Nacionalni pobednici sa pet kontinenata i iz 25 zemalja okupljaju se 16. i 17. septembra 2023. na Svetskom finalu na Partizanovim terenima na Kalemegdanu, gde žele da budu krunisani u kraljeve "street" igre 3x3, što će samo upotpuniti praznični jubilej igre pod obručima u našoj zemlji. Boje Srbije braniće ekipa "Gardoš 3x3" koja je pobedila na nacionalnom finalu u Novom Sadu.
Sa više od 15.000 očekivanih učesnika u 2023. godini, Red Bull Half Court je globalno najveći basketaški turnir, a samo jedna ekipa iz ovog broja učesnika može biti svetski šampion, i to baš u Srbiji, koji je od igre pod jednim i dva obruča stvorila kult.
Prošlo je tačno 100 godina otkako je Vilijam Vajland, profesor folklora i narodnih sportova iz Ouklenda (Kalifornija) doneo prvu košarkašku loptu u Srbiju. Održao je u organizaciji Crvenog krsta niz predavanja i demonstracija američkih sportova u Beogradu i Novom Sadu, a lopta koju toliko volimo i dalje cepa mrežice i piše istoriju.
Zahvaljujući otvaranju Sokolske organizacije prema ekipnim sportovima, kao i želji same države da se sport protežira kroz škole, košarka, početkom tridesetih godina prošlog veka, dobija novi zamah. Nosilac gotovo svih košarkaških aktivnosti u ovom periodu je SOKO Kraljevine Jugoslavije, a njegovi članovi neumorno rade na usavršavanju pravila, poboljšanju uslova za igru i trening. Novi sport, do tada nazivan basket bal, košićeva ili košikova dobija svoje domaće ime – košarka.
Krunu košarkaških takmičenja do početka Drugog svetskog rata svakako predstavlja Svesokolski slet u Borovu 1940. godine na kome je učestvovalo 170 igrača i igračica podeljenih u četiri starosne kategorije. Ženska ekipa beogradskog Sokolskog društva Matica osvaja titulu prvaka države, po malo čudnim rezultatom 2:0, usled loših vremenskih uslova. Jedini koš na utakmici postigla je Ružica Radovanović.
U periodu do Drugog svetskog rata, za razvoj i unapređenje košarke u Beogradu najviše je zaslužan Zdenko Pavić, sa svojom suprugom Verom, Pročelnik za takmičarske igre pri načelstvu Saveza Sokola koji je protežirao košarku i kroz SOKO i kroz školski sport. U okviru beogradskog Sokola X formirao je košarkašku ekipu, a bio je i glavni organizator srednjoškolskih košarkaških turnira u Beogradu krajem tridesetih godina prošlog veka. Prevodio je košarkaška pravila i radio na izgradnji košarkaških terena i koševa.
Prvi košarkaški klubovi formirali su se u okviru fudbalskih klubova kao sekcije neposredno pred početak II svetskog rata. Masovno formiranje klubova dešava se neposredno posle okupacije Kraljevine Jugoslavije, na proleće 1941. godine. Pre svih to su Matica, Omladinac, Sask, Izbeglice, SK 1913, nešto kasnije i drugi: Bask, BSK, Mitić, Obilić, BTK, BOB. Igrači su bivši sokolci i svršeni srednjoškolci (M. Stefanović, N. Popović, I. Dimić, Sokolović, S. Šaper, B. Aksentijević…), kao i grupa izbeglica, vrhunskih košarkaša koje je ratni vihor doneo u Beograd (Neferović, Tešin, Putnik, Ronac, Mađeruh…). Košarka se za vreme okupacije igrala na Tašmajdanu i Kalemegdanu, kao i na terenima SK 1913 na Topčiderskom brdu (sada stadion FK Crvene zvezde). U septembru 1941. organizuje se prvenstvo Beograda, a na proleće 1942. godine osniva se i Srpski savez košarke i odbojke. Za nepunih godinu dana savez ima u članstvu 23 kluba a utakmice košarke i odbojke ukupno je u ovom periodu gledalo 15.000 ljudi. Predsednik Saveza bio je polaznik Vajlandovog kursa iz 1923. godine, Svetislav Bata Vulović.
U Beogradu košarka se igrala sve vreme okupacije, košarkaške utakmice igraju se po prvi put u Šapcu i Kragujevcu. Pažnju privlači velika gledanost, na utakmicama je bilo od 1.000 do 1.500 ljudi, a košarka se igrala svih ratnih godina, pa i u avgustu 1944. neposredno pred oslobođenje. Proglašavani su prvaci Srbije, a košarka je definitivno osvajala svojom atraktivnošću, brzinom i lepotom, i one koji su je igrali i one koji su je gledali.
Sve posle toga je već dobro poznato – posle Drugog svetskog rata, došlo je do velikog uspona reprezentacije Jugoslavije, pa i sada Srbija, kao naslednik odličja, ima ukupno iz svih era jedno olimpijsko zlato, pet svetskih zlata i čak osam evropskih zlata.
Kada je u pitanju basket, imamo olimpijsku bronzu, čak šest svetskih i četiri evropska zlata. Basket je zvanično počeo da se igra na najvećim turnirima od 2012. godine i Dušan Bulut bio je jedan od pionira i prva svetska zvezda ovog sporta, a karijeru je počeo na Red Bull King of the Rock turniru. Sada je vreme da neki novi momci krenu njegovim stopama, i to u Srbiji, na 100 godina košarke, na turniru Red Bull Half Court!
(Telegraf.rs/PR)
Video: Gober gledao snimak kako udara Jokića i čudio se zašto nesportski faul?
Telegraf.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.