Od Jude Makabija do kultne građevine u nemačkoj okupaciji: Istorija "Karađorđa" koju niste znali

Stadion “Karađorđe” sagrađen je 1924. godine i od tada na njemu svoje utakmice igraju fudbaleri Vojvodine. Kapacitet stadiona je 14.458 sedećih mesta, pri čemu su natkrivena sedišta koja se nalaze na zapadnoj tribini, a sada se planira rekonstrukcija uz potpunu modernizaciju.

Na zvaničnom sajtu kluba, napravljen je veliki podsetnik na bogatu istoriju kluba.

- Priča o stadionu “Karađorđe” nastala je u Novom Sadu još daleke 1924. godine, svega 10 godina nakon osnivanja FK Vojvodina i samo šest godina nakon što je završen Prvi svetski rat, do tada najveći sukob u istoriji čovečanstva.

Osetivši potrebu da FK Vojvodina dobije sopstveno mesto za odigravanje utakmica, tadašnji predsednik kluba, inženjer David Popović, poznatiji kao Daka, napravio je projekat izgradnje stadiona, koji je podrazumevao samo svlačionice i zapadnu tribinu.

Uzimajući u obzir veliku finansijsku krizu u kojoj se društvo nalazilo tih godina, kao i činjenicu da je Vojvodina bila vrlo mlad klub, koji još nije navršio ni prvu deceniju svog postojanja, David Popović morao je da smisli način kako da prikupi sredstva za izgradnju stadiona.

Pored toga što je dao ličnu donaciju u građevinskom materijalu u vrednosti od tadašnjih 24.000 dinara, predsednik Vojvodine postigao je dogovor sa FK Juda Makabi iz Novog Sada o zajedničkom učešću u izgradnji stadiona.

U tom vremenu, Vojvodina je u Novom Sadu bila klub koji je okupljao pretežno srpsku, dok je Juda Makabi, koji odavno više ni ne postoji, bio popularan među novosadskom jevrejskom zajednicom.

- Pomoć izgradnji stadiona dali su navijači i simpatizeri oba kluba, a određena sredstva prikupljena su i zahvaljujući prihodima od gostovanja američkih operetskih grupa “Luizijana” i “Plava ptica” - podseća se na zanimljivu muzičku pozadinu istorije.

Vojvodina i Juda Makabi su dobili dozvolu gradskih vlasti da preurede stari biciklistički velodrom, koji je postojao još od 1888, pa su sedmog maja 1924. godine potpisali ugovor o izgradnji stadiona, da bi konačno, 28. juna iste godine, na istom mestu na kojem se nalazi i danas, stadion bio svečano otvoren.

- S obzirom na to da se otvaranje dogodilo na veliki srpski praznik Vidovdan i da se te godine obeležavalo 120 godina od Prvog srpskog ustanka, odlučeno je da stadion dobije ime “Karađorđe”, u čast sećanja na vođu Prvog srpskog ustanka, događaja koji je označio početak borbe za stvaranje moderne srpske države.

Prvo značajno renoviranje na “Karađorđu” dogodilo se 1931. godine, kada je zapadna (tada jedina) tribina natkrivena i proširena, pa je mogla da primi oko 500 gledalaca, a istovremeno, ostale strane oko terena su ograđene.

Kada je 1941. godine Drugi svetski rat zahvatio i Jugoslaviju, stadion je oduzet fudbalskom klubu Vojvodina, kome je ujedno bio zabranjen rad. Međutim, već godinu dana kasnije, tokom nemačke okupacije, na južnoj strani stadiona izgrađena je, ispostaviće se, legendarna kuća, gde su decenijama kasnije bile smeštene svlačionice i klupske prostorije i koja je postala jedan od simbola stadiona Vojvodine.

Po završetku Drugog svetskog rata, Vojvodina je ponovo počela sa radom, ali joj stadion nikada nije bio vraćen u vlasništvo. Odlukom nove komunističke vlasti, ime “Karađorđe” je ukinuto i stadion je preimenovan u “Gradski”.

- Vlasništvo nad stadionom preuzela je država i tako je ostalo do danas, s obzirom na to da “Karađorđe” i dalje pripada Republici Srbiji, tačnije Gradu Novom Sadu, koji ga je dao na upravljanje Spensu, a FK Vojvodina, uprkos tome što je tokom decenija najčešće sama održavala i renovirala stadion, smatra se samo njegovim korisnikom.

Jedan od takvih primera dogodio se na zimu 1967. godine. Vojvodina je, kao aktuelni šampion Jugoslavije, učestvovala u Kupu evropskih šampiona i nakon što je u Madridu, u majstorici osmine finala, eliminisala veliki Atletiko, njen najbolji strelac Silvester Takač prešao je u redove francuskog Rena.

- Od novca koji je zaradila ovim transferom, Vojvodina je izgradila dva reflektora na stadionu “Karađorđe”, koji su prvi put zasijali prvog marta 1967. godine na meču četvrtfinala Kupa šampiona između Vojvodine i Seltika, kada su crveno-beli slavili rezultatom 1:0.

Reflektori su tada simbolično nazvani “Takačeve oči”. Na istom meču, zabeležena je najveća poseta u istoriji “Karađorđa”, pošto je prisutno bilo čak 35.000 gledalaca.

Najveća tragedija na “Karađorđu”, na sreću bez ljudskih žrtava, dogodila se 16. februara 1979. godine, kada je Novi Sad zahvatilo jedno od najvećih nevremena u 20. veku. Od siline vetra, koja je u pojedinim trenucima dosezala i do 170 km na sat, srušen je krov na zapadnoj tribini, pa je morao da bude iznova podignut.

Tokom godina, na stadionu su često rađene sitnije rekonstrukcije i renoviranja, a jedno od značajnijih dogodilo se 1991. godine, kada je završena izgradnja severne tribine.

Kapacitet stadiona je smanjen 2004. godine, pošto je oko terena postavljena nova tartan atletska staza, a tada su i uklonjeni reflektori, pod obrazloženjem da će uskoro biti postavljeni novi.

Nakon dugogodišnjih zahteva navijača i na inicijativu tadašnje uprave kluba, gradske vlasti u Novom Sadu su drugog aprila 2007. godine donele odluku da stadionu ponovo bude vraćeno njegovo originalno ime – “Karađorđe”.

Iste godine je renovirana i svečana loža, dekorisan je eksterijer zapadne tribine, dok su na severnoj tribini postavljene stolice, da bi 2009, za potrebe juniorskog Evropskog prvenstva u atletici, bila renovirana i jugoistočna tribina.

Tada je postavljen i moderan semafor u boji veličine 41 kvadratnog metra, koji je koštao 41 milion dinara, a “Karađorđe” je postao prvi stadion u Srbiji koji se mogao pohvaliti jednim kolor semaforom.

Posle sedam godina čekanja, u leto 2011. godine, “Karađorđe” je konačno ponovo dobio osvetljenje, pošto su postavljena četiri moderna reflektora marke “philips”, jačine 1.700 luksa.

Poslednja značajna rekonstrukcija na stadionu “Karađorđe” usledila je 2013. godine, kada je srušena čuvena kuća koja je razdvajala južnu tribinu. Ta tribina je potpuno renovirana, a ispod nje se sada nalazi kompletna infrastruktura po standardima UEFA: svlačionice, soba za doping kontrolu, pres sala, ambulanta za igrače i gledaoce, prostorija za sastanke i kancelarijski prostor.

>>> I jedni i drugi igraju otvoreno, Roma juri Ligu šampiona, zato i kvota 1,70 na tip 3+. Pogledajte sve MOZZART kvote za meč Milan – Roma.

(FK Vojvodina)