Niko kao Voša, 105 godina velike priče najstarijeg srpskog kluba! Kako su hrabri srednjoškolci prkosili Austrougarima, a studentarija iz Praga obukla Staru damu u "pola bele, pola crvene" boje

Fudbalski klub Vojvodina danas obeležava svoj 105. rođendan! U godini u kojoj takođe obeležava i tri decenije od osvajanja svoje druge šampionske titule i to baš na dan kada joj predstoji 59. vojvođanski derbi protiv Spartaka, "stara dama" obeležava jubilej kakvim se retko koji klub u našoj zemlji može podičiti. Tim povodom, u sredu je, na početku Temerinske ulice, kod spomen-ploče koja je postavljena pre pet godina u znak sećanja na mesto gde je daleke 1914. godine klub osnovan, održan skup kojem su prisustvovali veterani, navijači i svi oni kojima je Vojvodina bila i ostala neizostavni deo života, prenosi zvanični sajt Vojvodine.

Fudbalski klub Vojvodina osnovan je šestog marta 1914. godine u Novom Sadu, od strane učenika Velike srpske pravoslavne gimnazije, koja danas nosi ime gimnazija “Jovan Jovanović Zmaj”. Među njima su bili budući univerzitetski profesor Vladimir Milićević, budući hemičar Milenko Hinić, budući pravnici Radenko Rakić, Kamenko Ćirić i Kosta Hadži, budući tekstilni industrijalac Milenko Šijakov, zatim njegov brat Đorđe i otac Sava, kao i Gojko Tošić, Đorđe Živanov, Branko Gospođinački i Živojin Bajazet.

Foto: Telegraf

Odluka o osnivanju FK Vojvodina bila je želja srpske omladine u Novom Sadu da dobije svoj sportski klub oko kojeg će se okupljati. U to vreme, u Novom Sadu, koji je tada pripadao Austro-ugarskoj monarhiji, postojala su samo tri fudbalska kluba: mađarski NAK i UAK i jevrejski Juda Makabi.

Uzimajući u obzir zategnute političke odnose između Austro-ugarske i Srbije i činjenicu da je Prvi svetski rat već bio na pomolu, austro-ugarske vlasti nisu blagonaklono gledale na osnivanje srpskog kluba u Novom Sadu. Iz tog razloga, mladi srednjoškolci morali su krišom da osnuju Vojvodinu, praktično u ilegali. To je učinjeno u štrikerskoj radionici čika Save Šijakova, u Temerinskoj ulici broj 12, na mestu Tehnometala. Odlučeno je da ime kluba bude Vojvodina, kao asocijacija na nekadašnje Vojvodstvo Srbija i Tamiški Banat, krunovinu Austrijskog carstva koje je postojalo između 1849. i 1861. godine, a koje je nastalo u skladu sa privilegijama koje je austrijski car dao Srbima još davne 1691. godine.

- U trenucima kada je austrougarska vlast zabranjivala sve srpske nacionalne organizacije, ovi hrabri mladi ljudi nazvali su svoje novooformljeno udruženje imenom koje je 1848. slavom ovenčao hrabri srpski narod iz ravnice. Taj potez drskog patriotizma, ravan je situaciji u kojoj bi neko danas otišao u Vukovar ili Knin, i srpski klub krstio imenom Krajina - piše na retro blog stranici "opsajd"

Foto: Tanjug/Jaroslav Pap

Prva utakmica odigrana je u maju 1914. godine u Kovilju, selu udaljenom 24 kilometra od Novog Sada i to protiv lokalnog FK Šajkaš. Vođa tog prvog tima Vojvodine bio je Jovan Ljubojević. Kako je njegova devojka živela upravo u Kovilju, želeći da je impresionira time što će joj predstaviti svoj fudbalski tim, on je odlučio da povede svoje drugove u Kovilj i već u svom prvom istorijskom meču, Vojvodina je ostvarila ubedljivu pobedu rezultatom 0:5. Tog dana, za nju su igrali: Svetozar Jocković, Milorad Milićev, Dušan Kovačev, Jovan Jocković, Ozren Stojanović, Uroš Čakovac, Živojin Ćeremov, Predrag Stojanović, Predrag Gavanski, Jovan Ljubojević i Sava Šijakov.

Ekipa je nastupila u belim šortsevima i svetlo-plavim dresovima, koje je sašila majka igrača Milorada Milićeva. Pojedini igrači zaigrali su u kvalitetnoj obući mađarske marke "Kertes", dok su neki nastupili u starim i već odavno iscepanim cipelama, koje su, usled žuljeva koje su dobili, tokom utakmice skinuli i ostatak meča odigrali bosi.

Vojvodina je tog dana u Kovilju ostavila odličan utisak, a kao što su i došli, njeni igrači peške su se i vratili kući.

Nažalost, to je bila jedina utakmica koju su odigrali pre početka Prvog svetskog rata, u kojem su fudbaleri i igrači tek osnovanog kluba uzeli učešće u borbi za prisajedinjenje Vojvodine Kraljevini Srbiji, odnosno kasnije Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca. Tokom rata, fudbalskom klubu Vojvodina je u potpunosti bila zabranjena bilo kakva aktivnost.

Foto: MN Press

Međutim, 1919. godine, svega godinu dana nakon što je prošao do tada najveći rat u istoriji čovečanstva, fudbalski klub Vojvodina je ponovo osnovan i to zaslugom novosadskih studenata koji su bili na studijama u Pragu. Ovoga puta, sve je učinjeno zvanično, pa je klub dobio svoj statut i prve rukovodioce. Prvi predsednik Vojvodine u istoriji postao je dr Živko Bajazet, dugogodišnji predsednik Srpske privredne banke i član praškog Sokolskog društva, dok je za prvog sekretara imenovan Milenko Šijakov.

Rad kluba finansirao se isključivo od priloga njegovih članova, kao i od dobrovoljnih donacija inženjera i arhitekte Dake Popovića, Ilije Balabušića, braće Novaković i porodice Dunđerski.

Iste godine, novosadski studenti su iz Praga doneli prvu pravu fudbalsku opremu u Novi Sad (dresove, lopte) i to kao poklon od fudbalskog kluba Slavija iz Praga. Dresovi koji su doneti bili su pola beli, pola crveni, baš onakvi u kakvima i danas igraju Slavija i Vojvodina…

(Telegraf.rs)