Svi koji tvrde da dobro poznaju Crnu Goru, hajde da vidimo da li znate gde se nalazi ova tvrđava

Sutomore / pixabay.com

Sećate li se čuvene Mime Šiš iz sarajevske predstave Audicija, kada je na pitanje odakle je, odgovorila da je iz Haj Nehaja? Iako je Mima nastavila u šaljivom tonu da objašnjava da se to mesto nalazi kod Čekrčića, istina je da se tvrđava sa tim nazivom nalazi u Crnoj Gori.

Preporučujemo

Ako ste možda letovali u Sutomoru,  te prolazili tunelom Sozina, gotovo je sigurno da ste ili ugledali ostatke ove tvrđave ili tablu na kojoj piše Haj Nehaj.

Brinite se – ne brinite se

Pretpostavka je da naziv ove tvrđave, koja je smeštena na nadmorskoj visini od 231 metar, vodi poreklo od glagola hajati, koji se smatra ekvivalentom glagola brinuti se ili bojati se nečega. Kako se pretpostavlja, razlog za takav naziv je vezan za sam položaj tvđave, budući da je ona samo sa jedne strane donekle pristupačna. U tom smislu se tumači da je trebalo neprijatelji da se boje, a stanovnici zemlje ne.

Kako ne postoje precizni podaci o tome kada je tačno tvrđava Haj Nehaj nastala, opet su tu pretpostavke. A one vele da je tokom 15. veka izgrađena najverovatnije, jer se 1542. godine može uočiti o njenom postojanju prvi pisani trag. Verovatno su je izgradili Mlečani, kako bi se odbranili od osmanske vojske.

Iako su je najverovatnije izgradili Venecijanci, kasnije su je zauzele tuske snage. Sve do 1877. godine su koristili ovo utvrđenje, da bi ga nakon toga oslobodile crnogorske snage.

Prema podacima iz dostupnih hronika, tvrđava Haj Nehaj je mogla da primi do 900 ljudi, s tim što su u periodu kada nije bilo opsade, u njoj obično boravili dvojica vojnika, kao i jedan topdžija.

Crkva posvećena Svetom Dimitriju je ranije postojala u okviru ove tvrđave, a smatra se da ona datira čak iz perioda 13 – 14. veka.

Kako se stiže do tvrđave Haj Nehaj?

Nakon što izađete iz tunela Sozina, u pravcu letovališta Sutomore, videćete i putokaz za utvrđenje Haj Nehaj.

Isključivo iz pravca zapada se može prići ostacima ovog nekadašnjeg utvrđenja. Sa bilo koje druge strane da želite da priđete, nećete moći, jer je se oko tvrđave Haj Nehaj nalaze prilično visoke zidine, te je u tom smilsu nepristupačna.

Sam uspon nije naporan, jer je tvrđava smeštena na visini od 213 metara nadmorske visine. Nakon što prođete kemenolom i uđete u omanju šumu, potrebno je samo da nastavite stazom.

Ne zaboravite da uživate u pogledu na okolinu, koji je odatle zaista fantastičan.

Još malo zanimljivosti

Postoji legenda da su žene gradile ovo utvrđenje, a predanje veli da su baš zato spevani stihovi:

Teško tebi, Nehaj grade, kada tebe žene grade.

Grb nekadašnje Republike Venecije je uklesan u kamenim vratima na prilazu tvrđavi.

Postoje indicije da je crkva Svetog Dimitrija imala i pravoslavni i katolički oltar, pa ako je to istina, onda je definitivno jedinstvena. Kao turistički spomenik druge kategorije se upravo ostaci ove crkve tretiraju na teritoji Opštine Bar.

(A.B./Telegraf.rs)