Staro selo Sirogojno čuva autentični duh starih vremena: Jedini muzej na otvorenom u Srbiji

Gotovo je zaboravljeno kako su naši preci živeli. Retko ko od današnjih mladih ima prilike, ali i želje da ode na selo, kako bi se upoznao sa nekadašnjom arhitekturom, ali i unutrašnjim uređenjem seoskog domaćinstva, te sa navikama ljudi.

Uspomenu na to vreme danas čuva jedinstveni muzej u Srbiji. Muzej nazvan simbolično Staro selo prostire se na pet hektara. Selo Sirogojno u kome se ovaj muzej nalazi pripada opštini Čajetina, odnosno Zlatiborskom okrugu. U njemu živi 630 stanovnika, prema pdoacima iz popisa stanovništva 2011. godine.

Iz sela na području Zlatibora preneto je ukupno 50 objekata, koji čine deo izložbene postavke muzeja na otvorenom.

Prvi muzej takve vrste u Srbiji

Iako muzeji na otvorenom postoje i u drugim zemljama, muzej Staro selo u Sirogojnu smatra se jedinstvenim u našoj zemlji.

Jedna organizacija domaće radinosti iz ovog zlatiborskog sela pokrenula je inicijativu za osnivanje ovakvog muzeja još 1980. godine. Projekat je potpisao arhitekta Ranko Findrik. Kako je navedeno na zvaničnom sajtu muzeja na otvorenom Staro selo, ova inicijativa je realizovana najpre zahvaljujući Dobrili Vasiljević-Smiljanić, te Bosi Rosić i nadležnim državnim institucijama.

Od 2013. godine, a po odluci Vlade Srbije, muzej Staro selo je okarakterisan kao ustanova kulture od nacionalnog značaja za Republiku Srbiju.

Stalna postavka

Pored toga što se može videti kakva je arhitektura bila primenjivana u prošlosti, u okviru stalne izložbene postavke muzeja Staro selo u Sirogojnu, posetioci imaju uvid i u uređenje unutrašnjosti seoskih kuća i pomoćnih zgrada, ali i učionice.

Postavljena na kamenim temeljima, možda je najzanimljivija takozvana dinarska brvnara. Izrađena od tesanih greda, koje su naređane jedna na drugu, ova građevina ima i dvoja naspramnih vrata. Posetiocima je zanimljiv i podatak da dinarska brvnara ima takozvani krov na četiri vode sa badžama.

Izuzev dinarske brvnare, ovde se mogu videti i kuće karakteristične za područje Zlatibora, odnosno celokupno imanje, sa sve pripadajućim objektima, koji su korišćeni i za stanovanje i za život. Pod tim se misli na period kada su srpske porodice stanovale u takozvanim zadrugama. Možda nainteresantniji među tim objektima jeste čobanski stan.

Budući da su sve građevine u okviru stalne postavke ovog jedinstvenog muzeja opremljene tako da oslikavaju duh minulih vremena, to je bez ikakve sumnje posebno zanimljivo upustiti se u istraživanje nekadašnje učionice, kao i zanatskih radionica. Autentični korparski i drvorezbarski alat samo su neke od atrakcija tog dela muzeja.

(Telegraf.rs)