Od stare manastirske crkve ostao je samo deo stene: Prema verovanju, upravo on ima isceliteljsku moć

Foto: screenshot/Youtube/AgroTV Srbija

Spomenik kulture koji je okarakterisan kao nepokretno kulturno dobro, a za koji je utvrđeno da je osnovan u 13. veku i da je njegov ktitor bio Dragutin Nemanjić, manastir Radovašnica pripada eparhiji Šabačkoj Srpske pravoslavne crkve.

Preporučujemo

Udaljen je nešto više od 20 kilometara od Šapca i nalazi se u ataru istoimenog sela.

Nadvisuje ga planina Cer, a glavna manastirska crkva je posvećena Svetim arhangelima Mihailu i Gavrilu.

 

 

 

Погледајте ову објаву у апликацији Instagram

Објава коју дели Zorica Gajić (@gajic_zorica)

Dve slave jednog manastira

Smatra se da je manastir Radovašnica podigao kralj Dragutin Nemanjić, koji je vladao u periodu od 1282. do 1316. godine. Iz tog razloga se ističe da najverovatnije manastir izgrađen krajem 13. veka.

Ono po čemu je pored ostalog ovaj manastir specifičan jeste i to što ima dve slave. Prva je Sabor Svetog Arhangela Gavrila, a druga je Pokrov Presvete Bogorodice. Istovremeno treba naglasiti i to da se svake godine na praznik Svetog Ilije, 2. avgusta u manastiru organizuje narodni sabor, jer je tada manastirska preslava.

Zanimljiv je podatak da postoje stariji zapisi, u kojima je ovaj manastir nazvan samo hram Svetog Arhangela Mihaila, mada postoje i oni u kojima se naziva hram svetih Arhangela Mihaila i Gavrila.

Iz 1548. godine, kada je vršen jedan od turskih popisa, potiče i prvi pisani pomen o ovoj srpskoj svetinji. U srpskim izvorima postoji trag o njemu još iz 1541. godine, ali je on ipak indirektan.

U kasnijim turskim popisima sa početka 17. veka se takođe pominje ovaj manastir, ali pod nazivom Kosanik. Pretpostavka je da taj naziv potiče od obližnjeg Kosaninog grada, čiji tragovi postoje na vrhu obližnje planine Cer.

Isceliteljska moć dela stene

Poznato je i to da je prvobitna manastirska crkva bila sagrađena u raškom stilu srpske srednjovekovne arhitekture. Od materijala je korišćen lomljeni kamen, dok je šindra bila korišćena za prekrivač.

Međutim, vremenom od stare crkve je ostao samo jedan deo stene. Veruje se da upravo on ima isceliteljsku moć. Razlog zbog koga se smatra između ostalog da deo stene stare manastirske crkve isceljuje jeste i taj što je postojalo verovanje da su mošti nekog svetitelja bile ukopane ispod te stene. Međutim, materijalni ostaci koji bi govorili u prilog toj tvrdnji nisu pronađeni.

Poznato je i to da su monasi, koji su boravili u manastiru Radovašnica, aktivno radili na prepisivanju knjiga i rukopisa. Takođe postoje indicije da su u vreme turske vladine bili koliko-toliko zaštićeni, jer su se bavili sokolarstvom. Čak neki od tih rukopisa, za koje je utvrđeno da datiraju iz 15. veka, mogu da se vide u muzejima u Sremskoj Mitrovici, Sofiji u Bugarskoj i u Sankt Peterburgu u Rusiji. Takođe je pretpostavka da su monasi tokom velike seobe Srba sa sobom poneli i određeni deo spisa koji su prepisivani u ovom manastiru.

Slučaj ili Božije proviđenje je htelo da tokom 16. veka u ovaj manastir pristignu i neke druge relikvije. Naime, kada su iz manastira Hopovo monasi prebegli u ovaj manastir, sa sobom poneli i mošti Svetog Teodora Tirona. Utvrđeno je istraživanjima da su mošti tog Svetitelja u manastiru Radovašnica bile oko godinu dana. Danas u maloj manastirskoj crkvi postoji i rebro velikomučenika Teodora Tirona.

Sem toga, u ovom manastiru se čuvaju i mošti velikomučenika Dimitrija, zatim kneginja Jelisavete i Varvare, koje su nastradale zajedno sa carskom porodicom Romanov, kao i mošti prevlačkih mučenika i Svetog Nikole Religijskog čoveka.

 

 

 

Погледајте ову објаву у апликацији Instagram

Објава коју дели Biljana Jankovic (@biljanajankovic)

Čini se da najveću pomoć ovaj manastir dobija od dijaspore. Tako su pre više od 10 godina u manastir stigle brojne relikvije, koje su uključivale ikonu ruskog cara Nikolaja, kao i kopiju ikone presvete Bogorodice Trojeručice Brzopomoćnice iz Hilandara. Poznato je da su za tu ikonu vezane i različite legende. Upravo iz tog razloga se mnogim vernicima koji posećuju ovu svetinju često molitva čita baš nad ovom Bogorodičinom ikonom, jer je ona preživela mnoge nedaće.

Tokom Prvog svetskog rata su vođene borbe u neposrednoj blizini ovog manastira. Iako sama svetinja nije mnogo stradala, dva manastirska zvona su tom prilikom odneta. Nakon što je završen Veliki rat, u manastirskoj porti su meštani podigli dva spomenika, a u znak sećanja na sunarodnike koji su izginuli tokom borbi. Već 1925. godine su parohijani poklonili manastirsko zvono. Srpski kralj Aleksandar je manastiru darivao i drugo zvono, a novi, veći konak je sagrađen 1938. godine.

Tokom Drugog svetskog rata je manastir Radovašnica opljačkan, a manastirski konak i ostale zgrade su zapaljene, dok je manastirska crkva do temelja srušena.

Crkva Pokrova Presvete Bogorodice izgrađena je 1988. godine na mestu na kome se ranije nalazila kapela. Interesantno je to što je očuvan izvor svete vode, koji se nalazi ispod njenih temelja, a izuzetno se poštuje od strane vernika, jer se veruje da ima isceljujuća svojstva.

Poslednja veća obnova ovog manastira je zabeležena 1929. godine.

A kasnije su 1991. godine izvršena određena arheološka istraživanja.

U aprilu 2011. godine je započeta rekonstrukcija stare crkve u okviru ovog manastira. Milica Abt je ktitor tog obnovljenog zdanja, koja je iz daleke Švajcarske došla i postala iskušenica u ovom manastiru.

(Telegraf.rs)