Novi Pazar - malo Sarajevo u srcu Srbije: Grad tradicije, trgovine i porodičnih vrednosti
Položaj grada Novog Pazara, koji pripada Raškom okrugu, u velikoj meri uticao je i na njegov današnji naziv, ali i na stanovništvo. Budući da se grad nalazio u neposrednoj blizini prestonice Raške države, grada Rasa, to se na tom području značajno razvila trgovina, kao delatnost kojom su se mahom bavili ljudi tog kraja.
Smatra se da u doba vladavine Vuka Brankovića nastaje mesto nazvano Trgovište, a nalazilo se na mestu lokaliteta koji se danas naziva Pazarište.
Na području grada Novog Pazara se, osim srednjevekovnih manastira Đurđevi stupovi i Sopoćani, nalazi i celina Starog Rasa, kao i obronci Parka prirode Golija.
Sam grad, osim Golije, nadvisuje i Pešterska visoravan i planina Rogozna. Novopazarsko polje, u kome leži grad je prošarano rečnim tokovima Raške, Jošanice, Ljudske i Deževske reke.
Kratka istorija Novog Pazara
Prvo zvanično pominjanje grada datira iz druge polovine 15. veka. U to vreme su u nekadašnjem Trgovištu postojale dubrovačke sudije, a bilo je to u doba osmanlijske vladavine.
Osnivačem današnjeg grada se smatra Gazi-Isa-beg Isaković, koji je podigao malu džamiju. Ona i danas postoji u Novom Pazaru. Ovaj turski beg izabrao je da svoj grad podigne na najprostranijem delu Novopazarskog polja.
Položaj grada je bio izuzetno značajan i koristan za turske osvajače. Vremenom je postao i značajno trgovinsko središte.
Smatra se da je od svih mesta, koja su se nalazila na putu, koji je krajem 16. i početkom 17. veka spajao Dubrovnik sa Nišem, upravo Novi Pazar bio najživlji i najbogatiji. Osim po prodaji stočarskih proizvoda, grad je bio poznat i po značajnom izvozu kože, voska i vune.
U to doba je Novi Pazar nastanjivao mahom turski živalj, a sam grad je bio opasan debelim zidinama. Živeli su tu i Mlečani i Dubrovčani, ali i u manjem broju hrišćanski živalj.
U drugoj polovini 17. veka u Novom Pazaru je živelo oko 20.000 stanovnika. Osim već pomenutih, grad su nastanjivali i mnogi pravoslavni Srbi. Zanimljivo je da je mitropolit Visarion, koji je živeo u to doba, bio mitropolit raški, novopazarski i starovlaški.
Već u drugoj polovini 17. veka dolazi do umanjenja značaja Novog Pazara. Tokom Pikolominijevog ratnog pohoda, na samom kraju 17. veka, srpski ustanici su zauzeli grad, a kasnije tokom povlačenja ga i zapalili.
Stradao je Novi Pazar i kasnije. Najpre zbog prirodne katastrofe, kada je velika poplava prilično uništila grad 1731. godine, a zatim i tokom sukoba srpskih ustanika sa osmanlijskom vojskom polovinom 18. veka. Nekoliko decenija kasnije, značajno je stradao srpski živalj u Novom Pazaru.
Posle oslobođenja grada i sloma ustanka, mnogi stanovnici se doseljavaju na područje Šumadije.
Najvažnija trgovačka varoš posle Sarajeva je upravo bio Novi Pazar 1822. godine. Grad je smatran „vratima Bosne“ i bio je važna stanica na putu između Sarajeva, Soluna i Konstantinopolja.
Neposredno pre oslobođenja, u gradu žive samo dve starije srpske porodice, dok su ostali stanovnici mahom kasnije doseljeni. Više je pravoslavnog nego muslimanskog življa u Novom Pazaru zabeleženo prilikiom popisa 1927. godine.
Novi Pazar danas
Možda je u našoj zemlji najživlje očuvana stara narodna tradicija upravo na području Novog Pazara. Kako se pretpostavlja, razlog za to može biti starosedelačko stanovništvo, ali i vrlo jak element koji su doseljenici poneli sa sobom i uspešno ga očuvali, a koji je usmeren na očuvanje tradicije i porodičnih vrednosti.
Osim pravoslavne crkve Svetog Nikole i Altun-alem džamije, koja datira iz 16. veka, u Novom Pazaru postoji i Amir-agin han iz 17. veka, kao i hamam, koji je ostao još iz doba vladavine osnivača grada, Isa-bega Isakovića.
Svakako ne treba propustiti ni Petrovu crkvu, koja potiče iz 10. veka, a tu su i čuveni srpski srednjevekovni manastiri, Sopoćani i Đurđevi stupovi.
Објава коју дели Nikola Zlatanovic (@umetniksadioptrijom)Погледајте ову објаву у апликацији Instagram
Gradska tvrđava, na kojoj se nalazi i kula motrilja je još jedno od obeležja Novog Pazara. Tvrđava je nastala po zamisli osnivača grada, u 15. veku.
(Aleksandra Blažević/Telegraf.rs)
Video: Dačić: Policija obezbedila dovođenje ljudi koje je tužilaštvo tražilo
Telegraf.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.
Nole
To je gradic koji ljubitelji starina, hrane i dobrog druzenja treba da posete. Okolinu,takode.
Podelite komentar
Lazar
Sami smo krivi kada smo dozvolili da drugi budu većina na našoj zemlji. Isto tako i na Kosmetu...
Podelite komentar
kale
Samo da je manhe kriminala i belog.
Podelite komentar