Magija sakrivena u pećini nadomak Ivanjice: Srpsko blago kome mnogi zavide
Na 700 metara nadmorske visine i na oko 5 kilometara udaljenosti od Ivanjice leži selo Raščići, poznato po jednom od najstarijih speleoloških blaga u našoj zemlji. Spomenik prirode Hadži Prodanova pećina je izuzetno značajan zbog nalaza iz perioda paleolita.
Ko je bio Prodan Gligorijević?
Jedan od vojvoda Prvog srpskog ustanka je bio i Prodan, rođen u selu Nevade kod Takova oko 1760. godine.
Nakon hodočašća u Svetu Zemlju dobija i epitet Hadži ispred imena.
Osim u borbama oko Nove Varoši i Sjenice, učestvovao je i u Bici kod Suvodola 1809. godine, ali i kod Bijelog Polja i Prijepolja.
U tadašnjoj Požeškoj nahiji je 1814. godine pokrenuo pobunu protiv turske vlasti, poznatu kao Hadži Prodanova buna. Kasnije se ona proširila i na Kragujevačku i Jagodinsku nahiju.
Nakon surovog gušenja bune, Prodan odlazi na teritoriju Austrije, a zatim je prebegao u Vlašku. Tamo je uzeo učešće i grčkom ustanku protiv turske vlasti i preminuo je 1825. godine.
Zbegovi u pećini između Guče i Čačka
Razlog zbog koga se ova pećina vezuje za vojvodu Hadži Prodana nas vraća u period Prvog srpskog ustanka, kada je on upravo tu dovodio zbegove i krio ljude.
Ranije se ova pećina nazivala Rašćanska, mada postoje podaci i o nazivu Šljepaja.
Do sada je ispitano oko 400 metara pećine i pećinskih hodnika. Zna se da u njoj postoje 2 sprata. A takođe postoji legenda, koja doduše još uvek nije ispitana i zvanično potvrđena, da se u selu Kotraža na području Dragačeva nalazi izlaz iz Hadži Prodanove pećine.
Pećinski nakit je izuzetno bogat na oba sprata pećine i u svim otkrivenim hodnicima.
Zanimljiva je informacija da je tokom arheoloških istraživanja otkriveno čak 25 vrsta vrlo retkih pećinskih insekata. Zatim su otkriveni ostaci životinjskih vrsta iz perioda pleistocena, kao i keramika iz gvozdenog doba, a starost određenih predmeta koji su tom prilikom pronađeni se procenjuje na čak oko 40.000 godina. Smatra se da su pronađeni materijalni ostaci iz perioda postojanja neandrtalaca.
Da sve bude još interesantnije, utvrđeno je da su mnogi pronađeni ostaci izrađeni od kvarca, što se smatra raritetom na čitavom evropskom tlu.
Na samom ulazu u Hadži Prodanovu pećinu su otkriveni i ostaci pećinskog medveda i neandrtalca, pa se veruje da je ona svojevremeno njima služila kao sklonište.
Ispred same pećine se nalaze ostaci crkve, posvećene Svetom arhangelu Mihailu i upravo je obnova te Svetinje bila povod za početak zaštitnih iskopavanja, sprovedenih 2003. godine.
Video: Stopića pećina samo tokom septembra ostvarila posećenost kao za celu 2019.
(Aleksandra Blažević/Telegraf.rs)
Video: IN MEMORIAM: Dragan Marković Palma
Telegraf.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.