Ne tako daleko od Beograda krije se jedinstvena prirodna atrakcija - nekadašnji vulkan

Ne morate da putujete daleko da biste videli nešto neobično. Dovoljno je da krenete put Knića i da stanete na vrh nekadašnjeg vulkana, koji se nalazio u srcu današnje Šumadije.

Selo Borač, koje nadvisuje Borački krš, na kome se nalaze ostaci istoimene tvrđave je oko 140 kilometara udaljeno od Beograda, dok ga od Kragujevca deli tek 20.

Redak fenomen u Srbiji

Deo ranije aktivnog vulkana, koji je sada ugašen se nalazi u samom srcu današnje Šumadije. Pojedini istraživači navode da taj reljefni fenomen datira od pre otprilike 20 miliona godina.

Na oko 500 metara nadmorske visine se u doba srednjeg veka upravo tu nalazilo značajno utvrđenje. Pretpostavke su da je tvrđava Borač bila izgrađena na temeljima one, koju su ranije izgradili Rimljani. Ali se svakako pouzdano zna da je njena gradnja završena u periodu vladavine srpske dinastije Nemanjića.

Prvo pominjanje ovog srednjevekovnog grada je zabeleženo krajem 14. veka, mada se još polovinom 13. veka pominje kao župa, a ne kao grad.

Po završetku boja na Kosovu je Žigmund Luksemburški, zajedno sa vojskom kraljevine Mađarske osvojio i ovaj srednjevekovni grad.

Nakon turskih osvajanja, srednjevekovni grad biva razrušen, pa čak i spaljen. Nedugo nakon toga i potpisivanja Segedinskog mira 1444. godine, grad Borač je obnovljen, ali vrlo brzo posle toga i trajno uništen.

Rezidencija srpskih vladara

S obzirom na to da su dimenzije srednjevekovnog utvrđenja na području Boračkog krša bile 150 x 70 metara, te da se u podnožju nalazila i crkva, koja je očuvana do danas, pretpostavke su da je tvrđava Borač bila korišćena kao rezidencija vladara.

Osim glavne tvrđave, postojala je još jedna. Ona se nalazila u podnožju i pretpostavka je da je bila namenjena trgovcima, kao i lokalnim zanatlijama i građanima tog kraja, uopšte.

Tokom srednjeg veka je Borač bio vrlo važan grad, a primarno za trgovinu. Neretko se događalo i da ovde borave mnogi zvaniočnici, koje su srednjevekovni srpski vladari ugošćavali.

Zna se da je baš na ovom mestu 1405. godine srspki despot Stefan Lazarević potpisao jedan važan dokument, u vezi sa trgovinom sa tadašnjom Dubrovačkom republikom.

Crkva je posvećena Argangelu Mihailu, a izgrađena je na temeljima nekadašnje crkve i to 1359. godine. Celom dužinom staze, koja vodi do boračke crkve se nalaze grobovi. U njima su sahranjeni monasi, koji su ovde dospeli iz manastira Voljavča, a koje su sve turski vojnici nabili na kolac. Osim njih, u crkvenoj porti su sahranjeni i i monasi i donatori crkve.

Uspon na Borački krš

Iako uspon nije naročito veliki, uvek se savetuje peti se na Borački krš organizovano. Mnoga planinarska društva nude upravo takve ture.

Obično se kreće iz istoimenog sela, koje se nalazi u podnožju. Sam uspon u većini slučajeva traje oko sat vremena.

Na vrhu se nalazi krst, do koga se stiže preskakanjem preko stena, što se svakako preporučuje onim spretnijima. Ostali će moći da uživaju u pogledu koji je sa Boračkog krša u najmanju ruku fascinantan.

(A.B./Telegraf.rs)