Pod zaštitom Uneska: Ovaj manastir je redak primer srpske srednjovekovne arhitekture

Manastir Studenica / Foto: Wikipedia/Pudelek

Zadužbina srpskog župana Stefana Nemanje datira iz 1190. godine i nalazi se na oko 60 kilometara udaljenosti od Kraljeva. Ujedno predstavlja i jedan od najznačajnijih manastira srpskog srednjeg veka.

Preporučujemo

Budući da je okarakterisan kao Svetska kulturna baština, manastir Studentica se među prvima u našoj zemlji našao na listi Uneska.

U njemu i dan-danas počivaju mošti ktitora, koje je njegov sin Rastko Nemanjić, Sveti Sava, doneo sa Hilandara, kada su ga braća pozvala u pomoć.

Kratka istorija manastira Studenica

Nakon što se veliki župan Stefan Nemanja odrekao prestola u korist svog sina, Stefana Prvovenčanog, povukao se u manastir Studenicu. Poznato je da je nedugo nakon toga otišao kod svog najmlađeg sina Rastka i sa njim podigao manastir Hilandar na Svetoj Gori, u kom je i preminuo.

Upravo se u manastiru Studenica veliki župan zamonašio pre odlaska na Svetu Goru i dobio duhovno ime Simeon.

Budući da se monah Sava vratio u zemlju kako bi zavađenu braću izmirio, sa sobom je poneo i mošti svog oca, koje se od tada nalaze u ovom svetom zdanju.

Doziđivanje manastira

Glavna crkva manastira Studenice je posvećena Uspenju Presvete Bogorodice i posebno je interesantna njena arhitektura. Kako je Bogorodičina crkva izgrađena mešavinom dva stila, vizantijskog i romanskog, to se smatra pretečom takozvane raške škole, čuvenog stila srpske srednjovekovne arhitekture.

 

 

 

View this post on Instagram

A post shared by Dulle (@it_is_dulle) on May 4, 2017 at 4:10am PDT

Samim tim što je poznato da su ovaj manastir poštovali i svi ostali članovi dinastije Nemanjića, to su nastojali da ga poboljšaju. Tako je kralj Milutin bio ktitor omanje crkve posvećene Joakimu i Ani, koja se često naziva i Kraljeva crkva. A pripratu je u prvoj polovini 15. veka dodao srpski kralj Radoslav.

U manastirskom kompleksu danas nalaze i trpezarija, za koju se smatra da je izgrađena još u vreme monaha Save Nemanjića, kao i crkva posvećena Svetom Nikoli. Zvonik koji je izgrađen u 13. veku, kao i konaci, ali i svojevrstan muzej u njima, koji sadrži brojne relikvije ovog srpskog srednjevekovnog manastira, takođe se nalaze u okviru lokaliteta.

"Raspeće", freska iz 13. veka u unutrašnjosti manastira Studenica / Foto: Wikipedia/Vanjagenije

Istraživači su došli do saznanja da se u kompleksu manastira Studenice nalaze i ostaci crkve posvećene Svetom Jovanu Preteči i Krstitelju, ali i još dve crkve, za koje se smatra da datiraju iz 13. veka.

Studenički tipik

Pored toga što je monah Sava Nemanjić ovde napisao Studenički tipik, pretpostavlja se i da je u neposrednoj blizini manastira boravio dok je pisao žitije svog oca, Stefana Nemanje. Tu je on, u tihovanju isposnice koja se i danas po njemu zove, sastavio dela koja je ostavio svom narodu za vekove.

Foto: Wikipedia/Okremen

Isposnicu Svetog Save, za koju se smatra da je istovetna još od 1815. godine, i dan-danas posećuju monasi kojima je potrebno da se osame i tihuju, kao što je to u prošlosti činio osnivač autokefalne Srpske pravoslavne crkve.

(A.B./Telegraf.rs)