Ova građevina nastala je pre hrišćanstva, bila je crkva i džamija, a danas je simbol Soluna

Foto: Mateja Beljan

Skoro dva milenijuma solunske istorije, različitih kultura i religija, mena od kojih je satkan duh ovog impresivnog grčkog grada i luke na Egejskom moru, može da iskaže samo jedna građevina - Rotonda.

Preporučujemo

Oko nje se doslovno okreće život ovog grada. Nije visoka ni 30 metara, ali je nezaobilazna u svakoj panorami grada - impresivnost ne dolazi samo zbog toga što je ova kružna građevina impozantnog prečnika, niti to što se ovaj grad kloni gradnje solitera, već očarava i sam izgled masivne građevine koja je nastala u predhrišćanskom dobu, a još odoleva vremenu.

Grad koji ima ovakav simbol zaista ne treba da ga zaseni nikakvom modernom građevinom koja bi parala nebo ili osvojila prostor.

Jedna senka na ovoj građevini ukazuje na minaret - kasnije smo ga ugledali i to je, naravno, ostatak otomanskog doba. Ako je Aja Sofija postala džamija, normalno je da će i jedna ovakva hrišćanska svetinja nakon širenja Otomanske imperije doživeti istu sudbinu.

Kažemo hrišćanska, jer je ona to i bila pre turskih osvajanja.

Originalno, reč je o predhrišćanskom zdanju, značajno izmenjenom kako bi krajem 4. veka postalo crkva.

Kolosalna građevina počela je da niče oko 300. godine u vreme Kesara Galerija, koji je u vreme cara Dioklecijana zajedno sa njim vladao u tetrarhiji, zadužen za istočni deo carstva kao cezar (a kasnije ga je nasledio i kao imperator).

Foto: Mateja Beljan

Galerije je, inače, važio za velikog progonitelja hrišćana, ali je pred smrt odlučio da popusti i izda prvi dekret koji je vodio ka toleranciji hrišćanske religije u Carstvu.

On je u vreme Dioklecijana odlučio da podigne veliki kompleks u Solunu, koji je izabrao za prestonicu svog dela carstva, a u sastavu kompleksa je bila i Rotonda.

Nije jasno da li joj je namena bila da postane Galerijev mauzolej ili je to bio, ipak, paganski hram. Moguće da je reč o hramu, jer je poznato da je Galerije sahranjen u Gamzigradu.

Po oslobođenju Grčke hrišćani ponovo dobijaju Rotondu, ali ona uskoro postaje muzej, što je i danas.

Povremeno, ipak, koristi se kao crkva.

Inače, još jedan spomenik u Solunu potiče iz Galerijeve ere - Kamara.

(Telegraf.rs)