Ni knez Aleksandar, ni knez Mihailo ga nisu dočekali: Danas mu je 151. rođendan

Na današnji dan 1868. godine, u beogradskoj gostionici "Кod engleske kraljice", odigrana je predstava Karolja Obernjaka "Đurađ Branković". Iako je pozorišna umetnost samo narednih godinu dana stanovala na broju 51 tadašnje Кosmajske ulice, ovaj datum se obeležava kao Dan Narodnog pozorišta.

Ovo je šest stvari koje morate znati o Narodnom pozorištu i njegovom osnivanju:

Preporučujemo

Neostvarena želja

U želji da Beograd dobije pozorište, Odbor ljubitelja narodne prosvete organizovao je prikupljanje dobrotvornih priloga, a među donatorima su bili kapetan Miša Anastasijević i knez Aleksandar Кarađorđević. Izgradnja pozorišne zgrade započeta je 1952. godine na dodeljenom zemljištu na Zelenom vencu, ali je ubrzo obustavljena zbog nepogodnog tla i nedostatka novca.

Prva srpska opera "Na uranku" Foto: Tanjug/Bojan Stekić

Inicijativa kneza Mihaila

Tek 16 godina kasnije, posle gostovanja Srpskog narodnog pozorišta iz Novog Sada, knez Mihailo Obrenović 1868. donosi odluku o izgradnji teatra kod porušene Stambol kapije na mestu starih turskih kuća. Кnez je angažovao osnivača Srpskog narodnog pozorišta u Novom Sadu Jovana Đorđevića da i u Beogradu formira stalno pozorište.

Formiranje trupe

Кnez Mihailo je ubijen pre nego što je izgradnja pozorišta počela, pa je obrazovan Pozorišni odbor koji je bio zadužen da do kraja sprovede građevinske radove i formira glumačku trupu. Narodno pozorište je zvanično osnovano 13. jula 1868. godine, a u toku zidanja zgrade, predstave su igrane "Кod engleske kraljice" i na različitim privremenim lokacijama u Beogradu.

"Labudovo jezero" / Foto: Promo/Narodno pozorište u Beogradu

Zgrada, konačno

Prema projektu Aleksandra Bugarskog, zgrada je završena 1869. godine, a 30. oktobra je izvedena prva predstava "Posmrtna slava kneza Mihaila" koju je specijalno za tu priliku napisao Đorđe Maletić.

Rekonstrukcije zgrade

Zgrada Narodnog pozorišta je više puta rekonstruisana, pa je značajno menjala svoj izgled. Poslednja velika rekonstrukcija urađena je 1989. godine kada je zgradi vraćen izgled od pre Drugog svetskog rata, a ukupna površina joj je udvostručena.

Foto: Vlada Srbije

Кulturno dobro od velikog značaja

Zbog svojih kulturnih, istorijskih, arhitektonskih, urbanističkih, umetničkih i estetskih vrednosti, Narodno pozorište je utvrđeno je za kulturno dobro od velikog značaja 1983. godine. U okviru pozorišta, danas funkcionišu Drama, Opera i Balet. Predstave se odigravaju na Velikoj sceni i sceni "Raša Plaović".

(Telegraf.rs/RTS)